Mè xửng Huế: Ngọt ngào hương vị, đậm đà tâm hồn người dân

ACC VAN

27 thg 3, 2025

Công ty TNHH Kế toán - Kiểm toán AGS nằm trong hàng đầu những đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, và tư vấn thuế tài chính. Cùng với chất lượng dịch vụ tốt và uy tín, Công ty đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành nghề, để phục vụ công việc thì các kiến thức liên quan đến ngành nghề là điều vô cùng cần thiết cho mỗi cá nhân trong tập thể. Hôm nay Công ty AGS sẽ giới thiệu đến các bạn đặc sản xứ Huế mè xửng. thức quà ngọt ngào đã gắn bó với người Huế từ xa xưa, nay trở thành niềm tự hào của vùng đất Cố đô. Du khách đến Huế, nếu chưa thưởng thức hương vị mè xửng, quả là một thiếu sót lớn. Và khi rời xứ Huế, nếu không mang theo chút quà mè xửng, ắt hẳn sẽ cảm thấy tiếc nuối.

I. Giới thiệu chung

Mè xửng Huế, một trong những đặc sản nổi tiếng, từ lâu đã trở thành biểu tượng của ẩm thực Cố đô. Món quà dẻo thơm, ngọt ngào này chinh phục vị giác của du khách thập phương bởi sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt của đường, vị bùi của đậu phộng và mè rang.
Nghề làm mè xửng ở Huế có lịch sử lâu đời, nhưng nguồn gốc chính xác vẫn còn là một ẩn số. Tên gọi "mè xửng" được giải thích là sự kết hợp giữa "mè" và "xửng" - dụng cụ dùng để nấu kẹo đường trên lửa cho đến khi đạt độ dẻo mong muốn. Người Huế quen gọi món đặc sản này là mè xửng, không thêm chữ "kẹo" như cách gọi phổ biến ở nhiều nơi khác.

Từ xa xưa, thức quà này đã trở nên quen thuộc, gắn bó mật thiết với đời sống người dân xứ Huế. Tên gọi "mè xửng" bắt nguồn từ nguyên liệu chính là mè (vừng) và phương pháp chế biến đặc trưng: "xửng" đường đến độ dẻo quánh.
Để tạo nên hương vị đặc biệt của mè xửng Huế, ngoài mè, người thợ còn sử dụng đậu phộng, mạch nha và đường. Sự kết hợp này mang đến cho mè xửng vị ngọt ngào của đường, độ dẻo thơm của mạch nha, cùng vị bùi béo, giòn tan của mè và đậu phộng.
Người Huế thường thưởng thức mè xửng cùng trà nóng, tạo nên một sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt dịu của kẹo và vị chát nhẹ của trà. Đây là một nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người dân Cố đô. Mè xửng không chỉ là món ăn vặt mà còn là món quà ý nghĩa, thể hiện tấm lòng của người tặng.
Mè xửng không kén người ăn, từ người già đến trẻ nhỏ, từ người giàu đến người bình dân, ai ai cũng yêu thích món quà ngọt ngào này. Mè xửng xuất hiện trong những dịp lễ Tết, trên mâm cỗ cúng gia tiên, hay đơn giản là trong những bữa trà chiều ấm cúng. Hương vị của mè xửng, cùng với chén trà nóng, đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Huế.

II, Những điều bí mật của mè xửng

Tên gọi "mè xửng" của món đặc sản Huế này có nguồn gốc khá thú vị và đa dạng.

Cách giải thích phổ biến
Tên gọi "mè xửng" xuất phát từ hai yếu tố chính: "mè" (vừng) - nguyên liệu quan trọng, và "xửng" - phương pháp "hoán đường" (nấu đường) thành chất dẻo cô đặc. Ngoài mè, các nguyên liệu khác như đậu phộng, mạch nha, bánh đa cũng góp phần tạo nên hương vị đặc trưng. Bên cạnh đó, "xửng" cũng có thể được hiểu là chiếc xửng tre, một dụng cụ dùng để hấp xôi, hấp củ quả. Trong quá trình làm mè xửng, người ta đổ kẹo lỏng nóng vào xửng tre đã rải sẵn mè rang.
Các giả thuyết khác
Theo "Từ điển Tiếng Huế" của tác giả Bùi Minh Đức, mè xửng có thể có nguồn gốc từ món "kẹo mè láu" được bà Từ Dũ mang từ miền Nam ra. Một cách lý giải khác trong cuốn từ điển này cho rằng "mè xửng" là do biến âm của "mè thửng". "Thửng" là cách rang mè trộn đều để không bị cháy.
Những cách giải thích này cho thấy sự phong phú trong văn hóa ẩm thực Huế, cũng như lịch sử hình thành của món đặc sản này.

III. Các loại mè xửng

a) Mè xửng giòn

Kẹo mè xửng Huế giòn có hương vị khá lạ miệng nhờ được bọc ngoài bằng lớp bánh đa mỏng. Khi thưởng thức loại kẹo này, bạn sẽ cảm nhận được hương vị ngọt ngào, bùi bùi của đậu phộng, vừng và giòn giòn đã miệng của bánh đa.
Để làm mè xửng giòn Huế bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu gồm: đường, mè trắng, bánh tráng nướng, nước đường, muối, nước cốt chanh và bánh đa.

b) Mè xửng gương

Khác với các loại mè xửng Huế khác, mè xửng gương có miếng mỏng, màu vàng trong suốt óng ánh như mặt gương, phủ bên trên là lớp mè và đậu phộng rang thơm lừng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh của đường, bùi bùi của vừng, đậu phộng.
Để kẹo mè xửng gương giòn, có vị ngọt thanh thì quan trọng nhất là khâu thắng đường phải thật khéo để đường thắng có màu vàng nhạt. Ngoài ra, phải dùng mạch nha cùng một ít nước chanh để kẹo không bị lại cát.

IV. Bảo quản mè xửng

Kẹo sau khi được gói bạn hãy cho vào hộp có nắp kín và đậy lại. Điều này giúp kẹo luôn giữ được độ giòn, dẻo đồng thời tránh các loại côn trùng.
Nếu bảo quản ở nhiệt động phòng thì kẹo mè xửng Huế có thể sử dụng trong vòng 3 – 5 ngày. Muốn giữ được kẹo lâu hơn bạn hãy bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, thời gian sử dụng có thể từ 10 – 12 ngày.

Kẹo mè xửng Huế là biểu tượng gắn liền với văn hóa ẩm thực của vùng đất Cố đô. Sự kết hợp giữa các nguyên liệu dân dã, quen thuộc đã mang đến một món đặc sản ngon miệng. Để rồi bất cứ ai có dịp đến Huế, đều phải tìm mua và thưởng thức cho bằng được mới thôi. Và bạn cũng đừng quên mua đặc sản nổi tiếng xứ Huế này để về làm quà cho người thân, bạn bè.
Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết của chúng tôi. Hi vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn sẽ có những thông tin bổ ích trong cuộc sống và công việc, và mở ra cho các bạn thêm những góc nhìn mới hơn về các vấn đề trong ngành nghề cũng như là các giá trị văn hóa của hai dân tộc Việt Nam - Nhật Bản. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để có thêm những thông tin bổ ích khác và cơ hội việc làm cực hấp dẫn tại Công ty AGS nữa nhé.