Phân biệt hành vi chậm đóng và trốn đóng bảo hiểm xã hội theo hướng dẫn mới năm 2025

AGS Trang ACC

20 thg 11, 2025

Ngày 15/5/2025, Bảo hiểm xã hội khu vực XIII đã ban hành Công văn số 144/BHXH-QLT&PTNTG, hướng dẫn triển khai một số điểm mới của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế 2024. Một trong những nội dung đáng chú ý tại công văn này là quy định và phân biệt rõ giữa hai hành vi: chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) và trốn đóng BHXH – hai vấn đề thường gặp nhưng lại dễ bị hiểu nhầm trong quá trình quản lý và thực thi pháp luật về lao động.

1. Chậm đóng bảo hiểm xã hội là gì?

Theo mục 7.1, khoản 7 của Công văn 144, hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp được hiểu là hành vi của người sử dụng lao động thuộc một trong các trường hợp sau:

Chưa đóng hoặc đóng chưa đầy đủ số tiền BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp đúng theo hồ sơ đã đăng ký, tính từ sau thời hạn đóng chậm nhất được quy định tại khoản 4 Điều 34 của Luật BHXH 2024, hoặc theo quy định về bảo hiểm thất nghiệp.
(Trừ các trường hợp được quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 39 Luật BHXH 2024)
Không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số lao động thuộc diện phải tham gia BHXH trong vòng 60 ngày kể từ khi hết thời hạn tham gia theo quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật BHXH 2024.
Tương tự, không đăng ký hoặc đăng ký thiếu người lao động phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp trong thời hạn 60 ngày sau thời điểm phát sinh trách nhiệm tham gia theo quy định.
Các trường hợp này chưa bị coi là trốn đóng nhưng vẫn bị xem là vi phạm nghĩa vụ đóng, có thể bị xử phạt hành chính hoặc yêu cầu truy thu.

2. Trốn đóng bảo hiểm xã hội là gì?

Nội dung tại mục 7.2, khoản 7 của cùng công văn cũng chỉ rõ các hành vi trốn đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp – tức là cố tình lẩn tránh nghĩa vụ đóng bảo hiểm, được thể hiện thông qua các hành vi sau:

Không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người lao động phải tham gia BHXH, sau 60 ngày kể từ khi hết thời hạn phải đăng ký (Điều 28 Luật BHXH 2024).
Không đăng ký hoặc đăng ký thiếu lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp sau 60 ngày kể từ thời hạn bắt buộc.
Khai báo mức tiền lương đóng BHXH thấp hơn mức quy định tại khoản 1 Điều 31 Luật BHXH 2024 hoặc thấp hơn mức tối thiểu để đóng bảo hiểm thất nghiệp theo quy định hiện hành.
Không thực hiện nghĩa vụ đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền BHXH đã đăng ký sau 60 ngày kể từ thời điểm đóng chậm nhất và đã bị cơ quan bảo hiểm đôn đốc theo quy định tại Điều 35 của Luật.
Các hành vi khác bị Chính phủ quy định là trốn đóng, dù không nằm trong những nhóm nêu trên.

3. Vì sao cần phân biệt rõ ràng giữa "chậm đóng" và "trốn đóng"?

Sự phân biệt này có ý nghĩa rất lớn trong công tác quản lý, xử lý vi phạm cũng như bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Hành vi chậm đóng có thể phát sinh từ khó khăn tạm thời hoặc sai sót trong quá trình thực hiện, trong khi trốn đóng là hành vi mang tính cố ý, gian dối, lẩn tránh nghĩa vụ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động và sự bền vững của hệ thống an sinh xã hội.

Trong thời gian tới, với việc Luật BHXH 2024 chính thức có hiệu lực, doanh nghiệp cần chủ động rà soát, đảm bảo thực hiện đầy đủ và đúng hạn các nghĩa vụ đóng bảo hiểm. Việc nắm rõ các quy định mới sẽ giúp hạn chế rủi ro pháp lý và duy trì hình ảnh uy tín, tuân thủ của doanh nghiệp trên thị trường.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé