Thay thế mức lương cơ sở bằng mức tham chiếu để đóng BHXH cho người lao động từ ngày 1/7

AGS Thùy Trang

20 thg 11, 2025

Từ ngày 1-7-2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 có hiệu lực, thay thế Luật BHXH 2014. Một trong những thay đổi quan trọng là việc thay thế khái niệm "mức lương cơ sở" bằng "mức tham chiếu". Với vai trò là đơn vị tư vấn và cung cấp dịch vụ kế toán- thuế chuyên nghiệp, Công ty AGS sẽ đi sâu phân tích những điểm mới và đáng chú ý nhất của Luật BHXH 2024 để giúp bạn đọc nắm bắt rõ hơn những thay đổi.

I. Mức tham chiếu là gì?

Theo Điều 7 Luật BHXH 2024, mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
Khoản 13 Điều 141 Luật BHXH cũng nêu rõ, khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu quy định tại luật này bằng mức lương cơ sở.
Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.
Hiện nay, nước ta vẫn đang áp dụng mức lương cơ sở tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP là 2,34 triệu đồng/tháng.

II. Lý do thay đổi là gì?

Sự thay đổi này không chỉ là một điều chỉnh về thuật ngữ mà còn mang ý nghĩa lớn trong việc định hình lại cách tính toán các chế độ an sinh xã hội. Có hai lý do chính dẫn đến quyết định này:

Đồng bộ hóa với cải cách tiền lương: Với lộ trình cải cách chính sách tiền lương sắp tới (dự kiến áp dụng từ 1-7-2024), khái niệm "mức lương cơ sở" sẽ bị bãi bỏ. Do đó, việc thay thế bằng "mức tham chiếu" là cần thiết để đảm bảo sự nhất quán, tránh chồng chéo và phù hợp với hệ thống thang bảng lương mới.
Tăng tính linh hoạt và phù hợp với thực tế: Trước đây, "mức lương cơ sở" vừa là căn cứ tính lương, vừa là căn cứ tính các chế độ BHXH. Việc chuyển sang "mức tham chiếu" giúp chuyên biệt hóa chức năng. "Mức tham chiếu" sẽ do Chính phủ quy định chi tiết, dựa trên các yếu tố kinh tế vĩ mô như chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP), và quan trọng nhất là khả năng chi trả của ngân sách nhà nước cũng như quỹ BHXH. Điều này hứa hẹn sẽ giúp việc điều chỉnh các chế độ BHXH trở nên linh hoạt hơn, kịp thời hơn, và bám sát hơn với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng giai đoạn.

II. Mức đóng BHXH tối thiểu/tối đa theo mức tham chiếu là bao nhiêu?

1. Mức đóng BHXH bắt buộc

Điểm đ khoản 1 Điều 31 Luật BHXH 2024, quy định: tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
Đồng thời, căn cứ Điều 32 và điểm a, b khoản 4 Điều 33 luật BHXH 2024, tỉ lệ đóng BHXH bắt buộc quy định là 25%, bao gồm:

3% vào quỹ ốm đau và thai sản
22% vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Như vậy, mức đóng BHXH bắt buộc tối thiểu theo mức tham chiếu là 2.340.000 đồng/tháng x 25% = 585.000 đồng/tháng.
Mức đóng BHXH bắt buộc tối đa theo mức tham chiếu là 20 x 2.340.000 đồng/tháng x 25% = 11,7 triệu đồng/tháng

2. Mức đóng BHXH tự nguyện

Theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật BHXH 2024, thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.

Mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn hiện nay = 1,5 triệu đồng/người/tháng (theo Điều 3 Nghị định 07/2021/NĐ-CP).
Mức đóng hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn.

Theo đó, mức đóng BHXH tự nguyện như sau:

Mức đóng BHXH tự nguyện = 22% x Mức thu nhập tháng đóng BHXH - mức nhà nước hỗ trợ đóng
Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện được tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn trong thời gian tối đa 10 năm:

STT	Đối tượng	% Hỗ trợ	Số tiền hỗ trợ (đồng)
1	Hộ nghèo	30%	1.500.000 x 22% x 30% = 99.000
2	Hộ cận nghèo	25%	1.500.000 x 22% x 25% = 82.500
3	Khác	10%	1.500.000 x 22% x 10% = 33.000

Như vậy, mức đóng BHXH tối thiểu như sau:

Đối tượng	Mức đóng tối thiểu
Hộ nghèo	231.000 đồng/tháng
Hộ cận nghèo	247.500 đồng/tháng
Đối tượng khác	297.000 đồng/tháng

Mức đóng BHXH tối đa như sau:

Đối tượng	Mức đóng tối đa
Hộ nghèo	10,197 triệu đồng/tháng
Hộ cận nghèo	10,2135 triệu đồng/tháng
Đối tượng khác	10,263 triệu đồng/tháng

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.