Rủi ro kiểm toán đối với tài sản số: Bằng chứng kiểm toán và kiểm soát nội bộ

Ngoài ra, việc phân loại tài sản số theo chuẩn mực chưa thống nhất. Một loại tài sản có thể được xem là tài sản vô hình, hàng tồn kho hoặc công cụ tài chính tùy mục đích sử dụng. Phân loại sai sẽ kéo theo trình bày và phân bổ chi phí không đúng.

Cuối cùng là rủi ro gian lận hoặc truy cập trái phép, do tài sản số có thể bị chỉnh sửa hoặc xóa mà không để lại dấu vết nếu hệ thống bảo mật yếu.

Để giúp nội dung rõ ràng hơn, có thể tóm lược các rủi ro chính:

• Tồn tại và quyền kiểm soát khó xác minh.
• Giá trị biến động hoặc thiếu cơ sở khách quan.
• Phân loại không thống nhất theo chuẩn mực.
• Nguy cơ bị truy cập trái phép hoặc bị thay đổi dữ liệu.

2. Bằng chứng kiểm toán đối với tài sản số

Trong kiểm toán tài sản số, bằng chứng không chỉ đến từ chứng từ truyền thống mà còn từ dữ liệu hệ thống. Kiểm toán viên cần xem hợp đồng bản quyền, điều khoản sử dụng và xác nhận từ nhà cung cấp để làm rõ quyền sở hữu. Với tài sản mã hóa, lịch sử giao dịch, địa chỉ ví và dữ liệu blockchain là nguồn bằng chứng quan trọng.

Kiểm toán viên cũng phải đánh giá phương pháp định giá doanh nghiệp áp dụng. Các tài liệu như mô hình tính toán, dữ liệu thị trường tham chiếu, biên bản đánh giá nội bộ hoặc báo cáo thẩm định độc lập giúp tăng độ tin cậy cho ước tính.

Ngoài ra, bằng chứng về tính toàn vẹn dữ liệu rất quan trọng. Kiểm toán viên có thể kiểm tra log hệ thống, nhật ký thay đổi, bản sao lưu hoặc các cơ chế kiểm tra tính nhất quán (như hash) để xác minh dữ liệu không bị sửa đổi.

3. Kiểm soát nội bộ đối với tài sản số

Để giảm rủi ro, doanh nghiệp cần xây dựng kiểm soát nội bộ phù hợp với đặc thù công nghệ. Kiểm soát truy cập phải được ưu tiên, bao gồm phân quyền rõ ràng, xác thực mạnh và quản lý khóa bảo mật đối với các tài sản nhạy cảm như crypto.

Sao lưu và phục hồi dữ liệu cần được thực hiện định kỳ, đủ tần suất và lưu trữ an toàn. Điều này giúp doanh nghiệp phục hồi nhanh chóng khi xảy ra sự cố hệ thống hoặc mất dữ liệu.

Bên cạnh đó, mọi thay đổi liên quan đến dữ liệu hoặc phần mềm cần được phê duyệt và lưu vết. Khi hệ thống để lại đầy đủ lịch sử thay đổi, kiểm toán viên dễ đánh giá tính toàn vẹn và trách nhiệm của từng bộ phận.

Tài sản số mang lại lợi ích lớn nhưng đòi hỏi doanh nghiệp và kiểm toán viên phải hiểu rõ rủi ro và cơ chế bảo vệ. Việc thiết lập kiểm soát nội bộ phù hợp, áp dụng phương pháp định giá rõ ràng và thu thập bằng chứng kiểm toán đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính minh bạch và chính xác của thông tin tài chính.