Bộ Tài chính sửa phương pháp tính thuế, hộ kinh doanh có thể được nộp thuế theo lợi nhuận

HCM - QUỲNH NHƯ - ADM

19 thg 12, 2025

Trong bối cảnh chính sách thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh đang được rà soát và điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế, nhiều quy định mới liên quan đến ngưỡng doanh thu miễn thuế và phương pháp tính thuế đang thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng kinh doanh nhỏ lẻ. Những thay đổi này không chỉ hướng tới đảm bảo công bằng giữa các nhóm người nộp thuế mà còn phản ánh nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh trước áp lực chi phí ngày càng tăng. Trong bài viết dưới đây, AGS sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các đề xuất điều chỉnh thuế mới, cũng như những bất cập hiện hữu trong cách tính thuế hiện hành.

1. Hộ kinh doanh có thể được nộp thuế trên phần lãi

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống không phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Mức ngưỡng này cũng được áp dụng thống nhất cho thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với các hộ kinh doanh không thuộc diện chịu thuế GTGT. Tuy nhiên, ngày 26/11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15, trong đó nâng mức doanh thu không chịu thuế từ 100 triệu lên 200 triệu đồng mỗi năm, áp dụng từ 01/01/2026. Để bảo đảm sự thống nhất giữa các luật, Chính phủ đã đề xuất Quốc hội điều chỉnh mức doanh thu không phải chịu thuế đối với cá nhân kinh doanh lên 200 triệu đồng/năm. Sau khi tiếp thu ý kiến thẩm tra và các ý kiến đại biểu, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục xem xét nâng ngưỡng này sao cho phù hợp hơn, đồng thời bảo đảm sự công bằng tương đối giữa nhóm kinh doanh và nhóm người có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Bộ cũng dự kiến sửa đổi Luật Thuế GTGT để đồng bộ hóa mức doanh thu không chịu thuế.

Hiện Bộ Tài chính đang xây dựng phương án báo cáo Chính phủ về việc điều chỉnh ngưỡng doanh thu miễn thuế, theo hướng đáp ứng thực tế và thể hiện sự hỗ trợ đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 3 tỷ đồng trở xuống, phù hợp mục tiêu an sinh xã hội. Cùng với đó, Bộ tiếp tục nghiên cứu phương pháp tính thuế mới cho nhóm này. Theo định hướng đang được xem xét, tất cả cá nhân có doanh thu vượt ngưỡng miễn thuế theo mức mới sẽ nộp thuế dựa trên thu nhập tính thuế (doanh thu trừ chi phí), nhằm phản ánh đúng bản chất thuế thu nhập.

Đối với các cá nhân kinh doanh có doanh thu trên ngưỡng miễn thuế nhưng không quá 3 tỷ đồng, thuế suất áp dụng sẽ tương đương với thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp có doanh thu từ 3 tỷ đồng.

Trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỷ đồng nhưng không thể xác định chi phí, họ sẽ tiếp tục nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu như hiện nay (0,5%, 1% hoặc 2% tùy ngành nghề). Tuy nhiên, các hộ này sẽ được khấu trừ phần doanh thu không chịu thuế trước khi tính thuế, thay vì bị tính thuế từ đồng doanh thu đầu tiên như quy định đang áp dụng.

Như vậy, phương án tính thuế dựa trên phần thu nhập (lợi nhuận) có thể sẽ được áp dụng thống nhất, thay vì chia thành nhiều nhóm như đề xuất của Bộ Tài chính trong phương án đưa ra hồi tháng 10 liên quan đến đổi mới phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

2. Bất cập trong tính thuế theo doanh thu

Trước đó, theo Quyết định 3389/QĐ-BTC, Bộ Tài chính phân các hộ kinh doanh thành ba nhóm để quản lý. Trong số này, chỉ những hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng mỗi năm mới phải tính thuế trên lợi nhuận, với thuế suất 17%. Các hộ còn lại – có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng – sẽ nộp thuế theo phương thức tính trên doanh thu. Cách tính này hiện gây nhiều tranh cãi, khi nhiều hộ kinh doanh và chuyên gia cho rằng việc đánh thuế trên doanh thu là thiếu hợp lý, nhất là trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng cao. Bộ Tài chính cho biết sẽ xem xét nâng mức doanh thu chịu thuế để phù hợp hơn với thực tiễn và đảm bảo công bằng cho người nộp thuế.

Tính đến cuối năm 2024, cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ và cá nhân kinh doanh. Trong đó, 2,2 triệu hộ đang hoạt động ổn định (gồm hộ khoán và hộ kê khai). Khoảng 1,3 triệu hộ có doanh thu vượt ngưỡng phải nộp thuế (trên 100 triệu đồng/năm), chiếm 59% tổng số hộ. Năm trước, nhóm hộ và cá nhân kinh doanh đóng góp khoảng 26.000 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước; riêng nửa đầu năm nay, số thu ước đạt hơn 17.000 tỷ đồng.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này. Hi vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn sẽ có những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm những thông tin bổ ích khác và cơ hội việc làm hấp dẫn tại AGS nữa nhé.