Ngành Thuế đồng hành cùng hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình kê khai: Lý do và lợi ích

HCM NHUNG ACC

19 thg 12, 2025

Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh ngày càng phát triển và yêu cầu về minh bạch tài chính ngày càng cao, việc chuyển đổi từ hình thức nộp thuế khoán sang mô hình kê khai trở thành xu hướng tất yếu đối với nhiều hộ kinh doanh. Đây không chỉ là sự thay đổi về phương pháp quản lý thuế, mà còn là bước chuyển giúp hộ kinh doanh tiếp cận môi trường kinh doanh chuyên nghiệp, rõ ràng và bền vững hơn.

Nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi này, Ngành Thuế đã tăng cường nhiều giải pháp đồng hành như hướng dẫn thực hiện, hỗ trợ kê khai, tập huấn chính sách, cũng như đơn giản hóa quy trình trên nền tảng điện tử. Nhờ đó, hộ kinh doanh không chỉ dễ dàng tiếp cận mô hình kê khai mà còn nhận thấy được những lợi ích rõ rệt trong quản trị và tối ưu nghĩa vụ thuế.

1. Lý do cần chuyển đổi từ thuế khoán sang mô hình kê khai

Việc chuyển từ phương pháp thuế khoán sang kê khai được xem là bước tiến quan trọng nhằm tăng tính công bằng, minh bạch trong quản lý thuế. Với mô hình kê khai, Hộ Kinh Doanh tự khai - tự nộp dựa trên doanh thu, chi phí thực tế, thay vì nộp theo mức khoán cố định như trước đây.

Cách làm mới này giúp phản ánh đúng bản chất hoạt động kinh doanh, giảm rủi ro nộp thiếu hoặc thừa thuế và hạn chế vi phạm khi cơ chế mới được áp dụng đồng loạt.

2. Phục vụ mục tiêu quản lý và phát triển kinh tế tư nhân

Việc chuyển đổi mô hình quản lý thuế cho Hộ Kinh Doanh cũng phù hợp với chủ trương của Nhà nước về phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Khi áp dụng kê khai, môi trường kinh doanh giữa HKD và doanh nghiệp (DN) trở nên bình đẳng hơn, tạo điều kiện cho HKD từng bước chuyên nghiệp hóa hoạt động và mở rộng quy mô.

3. Văn bản pháp lý và thời điểm áp dụng

Quyết định 3389/QĐ-BTC (06/10/2025): Ban hành Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”.
Từ 01/01/2026: Tất cả HKD chính thức áp dụng phương pháp kê khai, chấm dứt hoàn toàn phương pháp khoán.
Quyết định 3352/QĐ-CT (31/10/2025): Triển khai Kế hoạch “60 ngày cao điểm chuyển đổi” từ 1/11 đến 30/12/2025.

4. Nhóm hộ kinh doanh và điều kiện áp dụng

HKD có doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên phải áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT hoặc kê khai thuế TNCN trên lợi nhuận.
Từ 01/01/2026, HKD có doanh thu từ 200 triệu đồng/năm bắt buộc mở tài khoản ngân hàng riêng để phục vụ quản lý thu - chi.

5. HKD cần chuẩn bị gì để chuyển sang mô hình kê khai?

Ghi chép và sổ sách minh bạch

Trước khi chuyển đổi, HKD cần chuẩn hóa việc ghi chép: doanh thu, chi phí, nhập - xuất hàng hóa, tồn kho,… Đây là nền tảng quan trọng để kê khai thuế chính xác. Phó Cục trưởng Mai Sơn cho biết cơ quan Thuế sẽ hỗ trợ HKD chuyển từ ghi chép thủ công sang phần mềm quản lý thông minh.

Chuẩn bị công nghệ và được hỗ trợ phần mềm

Ngành Thuế cam kết hỗ trợ miễn phí thủ tục ban đầu, không yêu cầu HKD phải mua phần mềm riêng.
Một số đơn vị cung cấp dịch vụ đã ký kết với cơ quan Thuế để hỗ trợ HKD trọn gói, gồm:

Phần mềm kế toán
Hóa đơn điện tử miễn phí
Chữ ký số 1 năm

Phối hợp giữa HKD - chính quyền địa phương - cơ quan Thuế

Sự thành công của quá trình chuyển đổi phụ thuộc lớn vào sự phối hợp của HKD, chính quyền địa phương và cơ quan Thuế. Chính quyền cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, hướng dẫn và hỗ trợ giám sát việc chuyển đổi tại từng địa bàn.

6. Lợi ích khi hộ kinh doanh chuyển đổi từ phương pháp khoán sang phương pháp kê khai

- Chủ động trong tính thuế và quản lý doanh thu: Hộ kinh doanh có thể tự xác định doanh thu và số thuế phải nộp dựa trên số liệu kinh doanh thực tế. Cách tính này phản ánh sát tình hình hoạt động ở từng thời điểm, đảm bảo sự công bằng và phù hợp với năng lực kinh doanh của từng hộ.

- Giảm thiểu rủi ro về thuế - tối ưu thời gian và chi phí: Kê khai đầy đủ, đúng quy định giúp hạn chế nguy cơ bị ấn định thuế, truy thu hoặc xử phạt. Việc kê khai và nộp thuế bằng hình thức điện tử cũng giúp hộ kinh doanh tiết kiệm đáng kể thời gian, công sức và chi phí đi lại.

- Minh bạch hóa hoạt động - tạo nền tảng phát triển bền vững: Việc xây dựng sổ sách kế toán đầy đủ và lưu trữ chứng từ hợp lệ giúp hộ kinh doanh vận hành chuyên nghiệp hơn. Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng để chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp nhỏ hoặc siêu nhỏ. Bên cạnh đó, hồ sơ tài chính minh bạch giúp hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận tín dụng, tham gia chuỗi cung ứng, hưởng các ưu đãi và chính sách hỗ trợ từ Nhà nước cũng như các chương trình phát triển kinh tế tại địa phương.

- Tự xuất hóa đơn điện tử - nâng tầm uy tín và khả năng hợp tác: Khi áp dụng phương pháp kê khai, hộ và cá nhân kinh doanh có thể chủ động xuất hóa đơn điện tử cho khách hàng. Điều này giúp họ thuận lợi hơn khi giao dịch với doanh nghiệp, tổ chức, dự án lớn và góp phần nâng cao hình ảnh, độ tin cậy trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.