THAY ĐỔI ĐIỀU LỆ CÔNG TY

1. Điều lệ công ty là gì

Điều lệ công ty là một văn bản có chức năng rất quan trọng trong một doanh nghiệp, nó có thể được ví như Hiến pháp của công ty. Sở dĩ được hình dung như vậy là vì bản thân điều lệ công ty chứa đựng những nội dung mang tính chất chỉ dẫn và điều phối cho toàn bộ hoạt động, đưa ra giải pháp khắc phục cũng như hướng phát triển của doanh nghiệp.

Pháp luật điều chỉnh lĩnh vực hoạt động doanh nghiệp hiện hành – Luật doanh nghiệp 2020 tuy không có quy định định nghĩa về cụm từ “điều lệ công ty”, tuy nhiên, tại văn bản luật tư này, cụm từ trên được nhắc đến rất nhiều lần và căn cứ vào nội dung điều lệ công ty quy định tại Điều 24 Luật này đủ để hiểu rằng tính chất trọng yếu của văn bản. Ví dụ, ngoài những thông tin cơ bản như tên doanh nghiệp, loại hình doanh nghiệp, chủ sở hữu doanh nghiệp, v.v. điều lệ công ty quy định về quyền và nghĩa của thành viên công ty, cổ đông của công ty; cách thức hoạt động, mô hình hoạt động của ban điều hành; giải pháp xử lý đối với trường hợp hoạt động kinh doanh thua lỗ hoặc không hiệu quả, v.v..

Song, các thành viên công ty hoặc chủ sở hữu công ty có thể thỏa thuận thêm những điều kiện hoặc nội dung khác trong điều lệ công ty, miễn là những thỏa thuận trên đảm bảo được mức tối thiểu/tối đa theo luật định, không trái với quy định pháp luật và không vi phạm đạo đức xã hội. Tóm lại thì tầm quan trọng của Điều lệ công ty được thể hiệu qua:

Thứ nhất, Điều lệ công ty chuyển tải những vấn đề quan trọng nhất liên quan đến tổ chức và hoạt động của công ty, trong đó nổi bật nhất là hai vấn đề: (1) Cơ cấu tổ chức bộ máy quyền lực của công ty và cách sử dụng quyền lực ấy vào hoạt động kinh doanh: quyền và nghĩa vụ của thành viên/cổ đông, cơ cấu tổ chức quản lý, người đại diện theo pháp luật đối với công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, thể thức thông qua quyết định của công ty; (2) Quyền và các nghĩa vụ của các cổ đông, thành viên góp vốn - những người chủ của công ty, kèm theo những nguyên tắc thực hiện, giải quyết tranh chấp nội bộ phát sinh.

Thứ hai, điều lệ của công ty được thành lập dựa trên sự thống nhất ý chí của cơ quan quyền lực nhất trong công ty đó là hội đồng cổ đông hoặc hội đồng thành viên, do nó có giá trị áp dụng cao, xuyên suốt mọi hoạt động. Trong nhiều hoạt động của công ty cũng như những tranh chấp phát sinh, những quy định của điều lệ công ty có thể được ưu tiên áp dụng trước pháp luật.

Thứ ba, điều lệ công ty là nghệ thuật kinh doanh. Điều lệ công ty phần nào cũng giống như một bản dự án kêu gọi nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, với sự vận hành không ngừng nghỉ của thị trường, các nhà lập pháp hiểu rằng doanh nghiệp luôn có nhu cầu đổi mới để mang lại hiệu quả tích cực cho bản thân. Chính vì vậy mà tại khoản 1 Điều 24 Luật Doanh nghiệp 2020 cũng khẳng định rằng “Điều lệ công ty bao gồm Điều lệ khi đăng ký doanh nghiệp và Điều lệ được sửa đổi, bổ sung trong quá trình hoạt động”.

2. Sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty

Như đã trình bày về tầm quan trọng của văn bản này ở phía trên, chính vì vậy là đối với những thay đổi ảnh hưởng đến Điều lệ là những quyết định quan trọng và cần phải thực hiện một cách có quy trình. Trường hợp Điều lệ công ty không có quy định khác thì theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty sẽ được tiến hành như sau: