Xung đột nhóm trong quá trình làm việc là điều không thể tránh khỏi. Điều quan trọng là bạn cần biết cách giải quyết được xung đột trong nhóm và tạo môi trường mở để mọi người có thể thẳng thắn chia sẻ. Có như vậy, vấn đề mới được giải quyết và công việc mới trở nên tốt hơn.
Vậy khi có mâu thuẫn trong quá trình làm việc nhóm bạn xử lý như thế nào?
Ở bài viết này, hãy cùng ngồi xuống và suy xét vấn đề một cách kỹ lưỡng. Đừng để những xung đột nhóm trở thành những rào cản không đáng có trong mối quan hệ với đồng nghiệp của bạn.
Nếu bạn đang ở trong tình huống khó xử ấy, nội dung dưới đây là một gợi ý cho bạn về cách giải quyết xung đột trong nhóm hiệu quả.
1. Dấu hiệu xung đột nhóm thường gặp
1.1. Thiếu tin tưởng nhau
Sự thiếu tin tưởng sẽ dẫn đến lòng đa nghi. Từ đó, các quyết định được đưa ra đều có sự dè chừng, khó đi đến thống nhất giữa các thành viên gây ra xung đột.
1.2. Thường xuyên chia phe trong các cuộc thảo luận
Chẳng hạn như trong một nhóm đồng nghiệp chơi thân với nhau, khi một thành viên trong nhóm có xích mích cá nhân với một đối tượng khác, một số thành viên còn lại cũng có tư tưởng “không ưa” theo.
Điều này không chỉ dẫn đến tình trạng tranh luận phiến diện khi hợp tác nhóm lớn, mà còn thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp của nội bộ nhóm. Nếu trưởng nhóm không biết cách gắn kết các thành viên trong team với nhau, xung đột cũng rất dễ xảy ra.
1.3. Không thừa nhận trách nhiệm, lỗi sai trong công việc
Nếu một cá nhân làm sai nhưng không nhận lỗi, chắc chắn tranh cãi và xung đột trong khi làm việc nhóm là điều không thể tránh khỏi.
1.4. Không tập trung vào mục tiêu nhóm
Hơn thế nữa, nhóm trưởng cũng sẽ là người gặp phải thách thức khi cố gắng dẫn dắt các thành viên nếu như một số cá nhân trở nên lơ đễnh, không tập trung vào mục tiêu chung của tập thể.
1.5. Thể hiện thái độ ra mặt
Ví dụ về xung đột trong nhóm: Một dấu hiệu rõ ràng cho xung đột khi làm việc nhóm chính là các thành viên thể hiện rõ nét không thích, không ưa quan điểm của đồng nghiệp bằng ngôn từ đả kích, ánh mắt và ngôn ngữ hình thể.
2. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến xung đột nhóm
2.1. Xung đột nhiệm vụ
Ví dụ về xung đột trong nhóm, một kế toán viên không thể thực hiện công việc của họ nếu tất cả các số liên tục bị cập nhật muộn bởi chuyên viên phân tích dữ liệu trong nhóm.
2.2. Mâu thuẫn với đội trưởng
Bên cạnh đó, một số thành viên cũng sẽ “ngầm” đánh giá năng lực dẫn dắt của nhóm trưởng và dễ gây mâu thuẫn nếu họ cảm thấy “đầu tàu” của mình không phù hợp, yếu kém khả năng lãnh đạo. Cách giải quyết xung đột nhóm bởi điều này cũng vì thế mà phức tạp hơn.
2.3. Phong cách làm việc không phù hợp
Nếu bạn không thể làm cho mình hòa hợp, kiểm soát cảm xúc và quan điểm với tập thể thì xung đột trong nhóm diễn ra cũng chỉ là chuyện sớm muộn.
2.4. Sự phân biệt đối xử
Xung đột này không chỉ gây tác động xấu tới quá trình hợp tác nhóm của đội ngũ mà còn liên quan tới văn hóa của công ty. Nếu bạn cảm thấy có sự phân biệt đối xử diễn ra tại nơi làm việc, đừng ngần ngại chia sẻ cùng sếp, hoặc phòng Nhân sự để tìm ra những hướng giải quyết tốt nhất nhé!
2.5. Xung đột ý tưởng
Nhiều ý kiến khác nhau được đưa ra trên bàn họp cũng đồng nghĩa với cuộc tranh luận diễn ra theo chiều hướng “nảy lửa” hơn.
Nếu không có người cầm trịch hoặc các tiêu chuẩn đánh giá sẵn khiến cho tình trạng này kéo dài, đây sẽ không còn là cuộc tranh luận bình thường, mang tính xây dựng nữa. Trái lại, điều này sẽ gây ra sự khó chịu cho mỗi cá nhân, và tệ hơn chính là xung đột trong nhóm.
Giải quyết xung đột nhóm đòi hỏi bạn phải vận dụng kỹ năng giải quyết vấn đề một cách khéo léo. Vậy làm sao để giải quyết xung đột nhóm?
3. Cách giải quyết xung đột nhóm
3.1. Tạm gác "cái tôi" sang một bên
Bất kỳ tranh cãi nào cũng không thể giải quyết nếu một trong hai bên không ai chịu đặt “cái tôi” của mình xuống trước.
Vì vậy, bước đầu tiên trong cách giải quyết xung đột trong nhóm là hãy thử ngồi lại và lắng nghe nhiều hơn. Trước khi phản biện điều gì, hãy tìm cách hiểu vấn đề của người đối diện.
Một khi bạn chịu lắng nghe thì đối phương cũng sẽ bớt nóng giận; và cùng bạn suy xét vấn đề.
3.2. Làm rõ vấn đề nằm ở đâu
Hãy liên tục đặt những câu hỏi xoay quanh việc xung đột khi làm việc nhóm để tìm hiểu chính xác đâu là vấn đề và đâu là giải pháp cho tất cả.
Chỉ khi tìm ra được nguyên nhân cốt lõi, bạn và đồng đội mới đủ bình tĩnh để đánh giá phương án giải quyết.
Nhớ nhé, hãy cùng nhau làm rõ vấn đề. Đừng im lặng và bỏ qua, vì vấn đề nhỏ nếu tích tụ lâu dần sẽ hình thành vấn đề lớn; khiến những xung đột nhóm bùng nổ căng thẳng và khó giải quyết hơn.
3.3. Tìm giải pháp cùng nhau
Lúc này, hai bên đã sẵn sàng để nhìn nhận ý kiến của đối phương, cũng như hiểu được điều gì là tốt nhất cho đội ngũ của mình. Trước tiên, hãy lắng nghe ý kiến của từng thành viên trong nhóm và hiểu về cách họ suy nghĩ về vấn đề mà nhóm đang gặp phải.
Sau đó, hãy chọn ra một vài phương án phù hợp nhất và để mọi người lựa chọn theo dạng biểu quyết để thống nhất hướng giải quyết.
Việc làm này sẽ giúp nhóm bạn đạt được tiếng nói chung một cách nhanh chóng và không ảnh hưởng đến kết quả chung.
3.4. Chủ động lắng nghe
Dưới vai trò làm người nghe, bạn có thể chậm rãi phân tích và so sánh với quan điểm của mình qua góc nhìn toàn diện nhất. Từ đó, bạn sẽ có thể tự nhận xét lợi thế của các ý tưởng và đưa ra lời góp ý công tâm, hướng đến sự thành công cuối cùng của toàn nhóm.
3.5. Không thiên vị
Không nên thể hiện rõ nét “Lăng- xê” bất kỳ ai vì điều này sẽ gây cản trở cho chính mối quan hệ của bạn với các thành viên khác. Hãy là tấm gương cho những người đồng đội của mình, tạo dựng sự tin tưởng, và đưa ra các quyết định sáng suốt.
3.6. Tham kiến HR
Người thuộc bộ phận Nhân sự thường luôn giữ ý kiến trung lập. Họ sẽ đánh giá tình hình và cố gắng đảm bảo lợi ích cho bạn được phát triển và làm việc trong môi trường tốt nhất, giúp bạn giải quyết và tránh khỏi các xung đột tiêu cực.
3.7. Phương pháp giải quyết xung đột The Interest-Based Relational Approach
Đồng thời, nó giúp mọi người trở nên cởi mở hơn, hạn chế bị cố thủ vào một vị trí cố định. Điều này sẽ giúp cho các cuộc tranh luận được chuyển hướng tích cực và xây dựng hơn.
Quy trình giải quyết xung đột bằng phương pháp này gồm 5 bước như sau:
Bước 1: Quan sát ngữ cảnh/ tình hình
Khi bạn tham gia vào cuộc xung đột, hãy nhấn mạnh rằng bạn đang cố trình bày nhận thức của mình về vấn đề chứ không muốn gây mâu thuẫn.
Bạn cũng có thể sử dụng kỹ năng lắng nghe tích cực, cố gắng thấu hiểu vị trí góc nhìn và quan điểm của đồng nghiệp trước mắt.
Sau đó trình bày lại, diễn giải, tóm tắt. Và hãy đảm bảo rằng khi nói chuyện, bạn đang sử dụng cách tiếp cận cương trực, quyết đoán thay vì lớn tiếng gây hấn khiến người khác cảm thấy mích lòng.
Bước 2: Thu thập thông tin
Ở đây, mục tiêu của bạn chủ yếu là đạt được sở thích, nhu cầu và mối quan tâm cơ bản.
Trong mọi tình huống xung đột nhóm, hãy thử hỏi lại quan điểm của người kia và xác nhận rằng bạn tôn trọng ý kiến của họ. Bên cạnh đó, bạn nên đưa ra đề xuất rằng bản thân cần sự hợp tác của họ để giải quyết vấn đề.
Nên nhớ rằng, mọi xung đột đều là một khởi đầu tích cực để có được kết quả tốt cuối cùng. Đừng cảm thấy áp lực nếu đôi bên mãi vẫn chưa tìm được tiếng nói chung nhé!
Bước 3: Đồng ý vấn đề
Thừa nhận sai nếu bạn có lỗi và cố gắng nhìn nhận ra vấn đề chung dẫn đến xung đột là phương án thông minh trong các tình huống xung đột nhóm.
Hiểu được lý do vì sao đồng nghiệp xảy ra tranh cãi sẽ giúp bạn xác định nhanh chóng cách giải quyết xung đột trong công việc.
Bước 4: Suy nghĩ về các giải pháp khả thi
Tìm nguyên nhân, giải pháp chính là bước quan trọng giúp bạn giải quyết những xung đột nhóm trong công việc.
Để suy nghĩ về các giải pháp khả thi, bạn hãy cởi mở hơn với tất cả các ý tưởng, kể cả những ý tưởng mà bạn chưa từng xem xét trước đây.
Bước 5: Thương lượng một giải pháp
Một câu thần chú mà ai cũng nên nhớ khi tìm cách giải quyết xung đột trong nhóm chính là: “Hãy cố gắng dung hòa và đưa ra các giải pháp thỏa đáng.”
Đừng bác bỏ ý kiến của một ai nếu nó mang tính xây dựng chung. Nếu được, bạn hãy đưa ra đề nghị để tất cả các thành viên đều có thể tổng hợp và xem xét hết tất cả các ý kiến tuyệt vời.
4. Một số cách hạn chế xảy ra xung đột trong nhóm
- Không bàn tán về đời tư cá nhân của người khác. Hãy suy nghĩ cho cảm xúc cá nhân của mỗi người. Nếu đổi lại là bạn, bạn cũng sẽ chẳng muốn bị soi mói như vậy đâu.
- Đừng hùa theo những tin đồn không xác thực. Một lời nói vô ý đôi khi mang lại khả năng “sát thương cao” và những hậu quả nặng nề mà bạn khó lường trước được.
- Hạn chế xưng “tôi” thay vì “chúng ta”. Chúng ta đang làm việc tập thể, hãy thể hiện sự hòa hợp của bạn dành cho đội nhóm của mình.
- Hiểu rõ mục tiêu chung của đội nhóm. Khi ai cũng nắm rõ việc mình cần phải làm, vấn đề xung đột hay mâu thuẫn trong nhóm sẽ khó mà tồn tại.
- Lắng nghe trước, lên tiếng sau. Đừng để những giây phút “bốc đồng” của bản thân gây ảnh hưởng tới tinh thần làm việc tập thế nhé!
5. Cách giải quyết xung đột trong khi làm việc online
5.1. Gọi điện hoặc video call để trao đổi trực tiếp
Các ứng dụng chat ngày nay đều có chức năng gọi điện, cả audio và video, với đường truyền và độ nét ổn định.
Vì vậy, thay vì trao đổi qua lại với vô vàn những tin nhắn, hãy gọi điện nói chuyện trực tiếp với nhau để tăng tương tác qua những cử chỉ, lời nói, đồng thời diễn đạt ý của mình rõ ràng hơn.
5.2. Sắp xếp một khoảng thời gian cố định hàng tuần để cập nhật công việc
Việc sắp xếp thời gian cập nhật công việc cố định hàng tuần không chỉ giúp bạn chia sẻ về tiến độ công việc hiện tại, mà còn là cơ hội để bạn và các cộng sự bàn bạc, thảo luận để đưa ra quyết định chung. Từ đó, những xung đột trong nhóm cũng sẽ không còn cơ hội để phát sinh.
Hãy sắp xếp một lịch gặp mặt online với đồng nghiệp mỗi tuần. Bạn có thể đặt lịch họp hàng tuần thông qua công cụ quản lý và sắp xếp công việc như Google Calendar.
Trong thời gian họp, nhớ tắt hết các ứng dụng chat, tắt điện thoại, tạm ngừng kiểm tra email để tập trung lắng nghe và đưa ra ý kiến thảo luận kịp thời.
5.3. Chuẩn bị kỹ thông tin trước khi nêu ý kiến
Trước khi trò chuyện, dù là trực tiếp hay thông qua thanh chat, hãy dành chút thời gian để kiểm chứng thông tin, tìm luận điểm rõ ràng cho những quan điểm của mình.
Thậm chí trước khi bước vào một cuộc họp, bạn cũng có thể ghi ra sẵn những câu hỏi, hoặc những gì bạn muốn nói để không bị bỏ sót bất kỳ khúc mắc nào trong quá trình trò chuyện.
Việc luôn suy nghĩ kỹ trước khi đưa ra ý kiến là chìa khóa tìm ra cách giải quyết xung đột trong nhóm. Đôi khi, mâu thuẫn không đến từ công việc, mà đến từ chính những cái đầu nóng và những lời nói làm ảnh hưởng tới bầu không khí chung.
5.4. Đừng bỏ qua nhưng khúc mắc và những vấn đề mới chớm nảy sinh
Vì vậy, cách để giải quyết xung đột trong nhóm là hãy thẳng thắn đặt câu hỏi và yêu cầu được giải đáp cụ thể để vấn đề được giải quyết gọn gàng ngay từ đầu, thay vì bỏ qua và cho rằng chúng sẽ tự biến mất.
5.5. Luôn hỏi han, quan tâm khi cần thiết
Tuy quá tò mò dễ khiến người khác cảm thấy bạn đang cố can thiệp vào đời sống cá nhân của họ, nhưng nếu bạn quá thờ ơ với cộng sự sẽ chỉ khiến cho những bất đồng trong tương lai khó giải quyết hơn.
Hãy thường xuyên lưu tâm đến các thành viên trong nhóm, khéo léo hỏi thăm mọi người khi cảm thấy có gì đó không ổn. Chẳng hạn như khi cộng sự không trả lời lại email như thường lệ, hoặc không còn thường xuyên nhắn tin trao đổi qua lại trong group chat.
Ngay cả khi bạn không làm việc trực tiếp mặt đối mặt với mọi người thì việc lắng nghe, thấu hiểu và cùng nhau vượt qua những khó khăn và mâu thuẫn vẫn là điều vô cùng cần thiết. Làm việc từ xa nghĩa là phải luôn chuẩn bị tinh thần tiếp nhận và đặt câu hỏi với đồng nghiệp. Thực hiện tốt điều này, mọi vấn đề mới được giải quyết nhanh chóng để công việc chung được hoàn thành với hiệu suất cao.
Kết luận
- Đừng quá bảo thủ với ý kiến cá nhân; mà hãy lắng nghe chia sẻ từ nhiều người trong nhóm để biết về suy nghĩ của họ.
- Hãy tạo những cuộc họp để trao đổi và giải quyết vấn đề trực tiếp. Điều này sẽ tốt hơn là giữ im lặng và để nó trôi đi.
- Tìm kiếm ý tưởng giải quyết và có phương án phòng bị nếu xung đột nhóm lên đến đỉnh điểm
- Sau khi vấn đề được giải quyết, cần có thỏa thuận về cách thức làm việc cho những lần sau để tránh xung đột nhóm tiếp diễn lần nữa.Với những gợi ý giải quyết xung đột khi làm việc nhóm trên đây, bạn hoàn toàn có thể cải thiện kết quả công việc và có một đội ngũ vững mạnh nhất.