Tình hình xác thực sinh trắc học của các ngân hàng hiện nay

Tính đến chiều 5/7, các ngân hàng đã đối chiếu làm sạch 19 triệu tài khoản với căn cước công dân (CCCD) có gắn chip. Trong đó, 1,9 triệu người được ngân hàng hỗ trợ làm sinh trắc học tại quầy.

I. Tình hình hiện nay

Ngày 6/7, tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 6/2024, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng cho biết, việc xác thực sinh trắc học cũng như giao dịch chuyển tiền trên 10 triệu hiện đã thông suốt. Trong những ngày đầu tiên, có một số trục trặc là do quá đông người truy cập vào hệ thống cùng lúc; tuy nhiên, đến ngày thứ hai trở đi, hệ thống đã hoạt động lại bình thường.

Tính đến chiều qua (5/7), các ngân hàng đã đối chiếu làm sạch với CCCD được 19 triệu tài khoản, trong số này có 10% số người được ngân hàng hỗ trợ làm sinh trắc học tại quầy giao dịch của ngân hàng.

Giải thích về việc tại sao vẫn có người dân phải làm sinh trắc học tại quầy, ông Dũng cho biết, có những người không có CCCD gắn chip mà chỉ có CMND và CCCD cũ, do đó không thể làm sinh trắc học bằng các phương tiện điện tử được. Ngoài ra, có những khách hàng không có điện thoại tích hợp NFC, nên phải đến quầy giao dịch để nhân viên giúp đỡ làm sinh trắc học.

Theo thống kê, số lượng giao dịch trong ngày 5/7 đã đạt đỉnh của hệ thống liên ngân hàng, với 26,3 triệu giao dịch được thực hiện. Trong đó, 8,35% là giao dịch trên 10 triệu đồng. Điều này cho thấy, không phải giao dịch nào cũng phải xác thực sinh trắc học.

Bình quân trong tháng 6/2024, giao dịch trên 10 triệu đồng đạt 8% số lượng giao dịch; bình quân một ngày đạt từ 1,8 triệu đến 2 triệu lượt giao dịch này. Hiện, Việt Nam có trên 80% người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng, tương đương 65 triệu người trưởng thành có tài khoản ngân hàng. Số lượng tài khoản khoảng 180 triệu, nghĩa là một người Việt Nam có 3 tài khoản tại ngân hàng.

II. Cách thức thực hiện

Theo Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng, cách thức thực hiện hết sức đơn giản, đó là so sánh khuôn mặt của người thực hiện giao dịch với khuôn mặt đã được kiểm tra đối chiếu với cơ sở dữ liệu Bộ Công an, nếu khớp đúng thì giao dịch thành công. Còn với những giao dịch dưới 10 triệu, những giao dịch thanh toán cho mặt hàng hoá thiết yếu kể cả lên đến 100 triệu đồng như trả tiền điện, mua vé máy bay… đều không bắt buộc phải xác thực sinh trắc học.

Về khó khăn khi thực hiện, NHNN ban hành 2 văn bản hướng dẫn trong các tình huống như không có căn cước công dân gắn chip. Gần đây nhất, tại VietcomBank đã báo cáo rằng, người dân không cần phải sử dụng điện thoại NFC để làm sinh trắc học nữa, mà có thể liên kết thông tin từ app VNeID vào app của ngân hàng VCB mà không cần CCCD, không cần xác thực đối chiếu. “Đây là một giải pháp hết sức căn cơ”, Phó Thống đốc cho biết.

Với vấn đề bảo mật thông tin, theo ông Dũng, Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) quy định về trách nhiệm của ngân hàng trong việc bảo mật thông tin, Luật An ninh mạng cũng quy định chi tiết về việc bảo vệ thông tin. Khi ngân hàng làm việc đều phải tuân thủ tất cả các quy định này và NHNN cũng có thông tư quy định chi tiết về việc đảm bảo an ninh an toàn và sự hoạt động liên tục của hệ thống thông tin.

Về bảo mật giao dịch, ông Dũng nhấn mạnh, giao dịch trên 10 triệu đồng thì chỉ thêm một bước sinh trắc học, còn tất cả các bước để giao dịch chuyển khoản vẫn áp dụng như trước đây. Để đảm bảo vấn đề thẻ không chính chủ thì sẽ không dùng được nữa, do trước đó có hiện tượng các đối tượng xấu thuê các em học sinh, sinh viên mở thẻ. Tuy nhiên, tất cả các giải pháp không thể nào an toàn tuyệt đối.

“Chúng ta ra cái này thì tội phạm sẽ thiết kế ra cái khác, do đó, ngân hàng sẽ liên tục khuyến cáo tới người dân khi phát hiện đối tượng xấu có thủ đoạn mới. Tôi cũng đề nghị các cơ quan ban ngành cùng chúng tôi để cảnh báo, khuyến cáo tới người dân”, ông Dũng cảnh báo.

Việc triển khai Quyết định số 2345/2023/QĐ-NHNN là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng; và đảm bảo an ninh, an toàn hoạt động liên tục của hệ thống thông tin, bởi trên 95% giao dịch của ngân hàng là giao dịch số nên an ninh, an toàn, liên tục là vấn đề cốt lõi của ngân hàng.

Hiện nay, NHNN đã có văn bản yêu cầu các TCTD ghi nhận tất cả khó khăn vướng mắc của người dùng để có giải pháp xử lý. Và đặc biệt là liên tục nâng cấp ứng dụng mobile banking để làm sao ứng phó với các thủ đoạn mới, bảo đảm an ninh an toàn hệ thống

“Tôi cũng xin cam kết rằng người dùng, nếu có vướng mắc gửi đến ngân hàng, chắc chắn sẽ được các hệ thống ngân hàng xử lý. Vì nếu không xử lý thì ngân hàng mất khách hàng, nên chắc chắn họ sẽ phải xử lý. Trong nhiều ngày qua, các TCTD đã làm cả đêm để hỗ trợ vấn đề này”, ông Dũng nói.

Tại buổi họp báo, Phó Thống đốc NHNN cũng nhấn mạnh, không có câu chuyện yêu cầu 180 triệu người dùng thẻ ngân hàng phải làm sinh trắc học, cũng không có câu chuyện giao dịch nào cũng bắt xác thực sinh trắc học…

“Chúng ta sẽ làm có lộ trình, làm dần dần, làm đến đâu chắc đến đó với mục tiêu là bảo vệ quyền và lợi ích của khác hàng”, ông Dũng chia sẻ thêm.