Khái niệm và những điều cần biết về cổ tức

Công ty Kế toán AGS hoạt động trong lĩnh vực tư và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp. Trong bài viết này công ty sẽ chia sẻ chi tiết về khái niệm cổ tức, cách thức hoạt động, và những điều cổ đông cần biết để đánh giá tiềm năng sinh lời từ các khoản đầu tư cổ phần của mình. Cùng tìm hiểu chủ đề này qua bài viết dưới đây nhé.

1. Cổ tức là gì

Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được chia cho các cổ đông theo số lượng cổ phần mà họ sở hữu, sau khi công ty đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính và thuế.

Những điều cần biết về cổ tức

Theo Luật Doanh nghiệp 2020, công ty cổ phần chỉ có quyền trả cổ tức khi:

Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính và nộp thuế theo quy định pháp luật.
Công ty đã bù đắp hết các khoản lỗ trước đây theo các quy định của pháp luật và điều lệ công ty.
Sau khi trả cổ tức, công ty vẫn phải đảm bảo khả năng thanh toán tất cả các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác.

2. Hình thức trả cổ tức

Căn cứ theo khoản 3, Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020, hình thức trả cổ tức được quy định như sau:

2.1 Trả cổ tức bằng tiền mặt

Đây là hình thức phổ biến nhất, trong đó công ty chi trả cổ tức trực tiếp bằng tiền mặt cho các cổ đông. Số tiền này được tính dựa vào số lượng cổ phần mà mỗi cổ đông sở hữu và lợi nhuận ròng của công ty. Các khoản thanh toán tiền mặt thường được thực hiện bằng Đồng Việt Nam, qua séc, lệnh chuyển tiền, hoặc chuyển khoản ngân hàng.

2.2 Trả cổ tức bằng cổ phần

Khi chi trả cổ tức bằng cổ phần, công ty không cần thực hiện thủ tục chào bán cổ phần theo các quy định tại Điều 123, 124 và 125 của Luật Doanh nghiệp 2020. Tuy nhiên, công ty cần phải thực hiện đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng mệnh giá các cổ phần đã được sử dụng để chi trả cổ tức trong vòng 10 ngày kể từ khi hoàn thành việc thanh toán.

2.3 Trả cổ tức bằng tài sản

Công ty có thể chi trả cổ tức dưới dạng tài sản khác ngoài tiền mặt hoặc cổ phiếu, chẳng hạn như bất động sản hoặc sản phẩm của công ty. Hình thức này ít phổ biến hơn nhưng vẫn có thể được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt hoặc tùy theo quy định tại điều lệ của công ty.

3. Thời hạn trả cổ tức và thông báo trả cổ tức

Thời hạn trả cổ tức

Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ cho các cổ đông trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày kết thúc cuộc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên.
Hội đồng quản trị phải lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức, thời hạn và hình thức trả cổ tức chậm nhất là 30 ngày trước khi trả cổ tức.

Thông báo trả cổ tức

Thông báo về việc trả cổ tức phải được gửi đến các cổ đông bằng phương thức đảm bảo và phải được gửi đến địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất là 15 ngày trước khi thực hiện chi trả cổ tức.

Nội dung thông báo trả cổ tức phải bao gồm

Tên và địa chỉ trụ sở chính của công ty
Thông tin cá nhân của các cổ đông là cá nhân như: họ tên, địa chỉ, quốc tịch, số căn cước công dân và các giấy tờ liên quan khác.
Thông tin cổ đông là tổ chức: tên, mã số doanh nghiệp hoặc số giấy tờ pháp lý, địa chỉ trụ sở chính.
Số lượng cổ phần của cổ đông, mức cổ tức cho từng cổ phần và tổng số cổ tức mà cổ đông được nhận.
Thời gian và phương thức chi trả cổ tức.
Họ tên và chữ ký của Chủ tịch Hội đồng quản trị, người đại diện theo pháp luật của công ty.

4. Quy trình trả cổ tức

Căn cứ theo Điều 135 của Luật Doanh nghiệp 2020, quy trình chi trả cổ tức cho cổ đông được thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: Kiến nghị mức cổ tức

Hội đồng quản trị (HĐQT) đưa ra đề xuất về mức cổ tức được chi trả, thời hạn và thủ tục thanh toán cổ tức.

Bước 2: Họp Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ)

Tổ chức cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên để xem xét và quyết định hình thức chi trả cổ tức, cũng như mức cổ tức cho từng loại cổ phần.

Bước 3: Lập danh sách cổ đông

HĐQT lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức đối với từng loại cổ phần, thời hạn và hình thức thanh toán. Việc này phải được hoàn tất ít nhất 30 ngày trước mỗi lần chi trả cổ tức.

Bước 4: Thông báo trả cổ tức

Thông báo phương thức trả cổ tức phải được gửi đến cổ đông theo địa chỉ đã đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông, muộn nhất là 15 ngày trước khi chi trả cổ tức.

Bước 5: Thanh toán cổ tức

Cổ tức phải được chi trả đầy đủ cho cổ đông trong vòng 6 tháng kể từ ngày kết thúc cuộc họp ĐHĐCĐ.

Nếu một cổ đông chuyển nhượng cổ phần sau khi danh sách cổ đông nhận cổ tức đã được lập hoặc trong thời gian chờ chi trả cổ tức, người chuyển nhượng vẫn được nhận cổ tức.

5. Những yếu tố đánh giá khả năng sinh lời của cổ tức

Để đánh giá tiềm năng sinh lời từ các khoản đầu tư cổ phần, cổ đông cần xem xét một số yếu tố chính sau để có cái nhìn sâu sắc hơn về tiềm năng sinh lời của các khoản đầu tư cổ phần, giúp họ đưa ra quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả.

Chính sách cổ tức của công ty

Điểm khởi đầu quan trọng để hiểu rõ về cách thức và mức độ ổn định trong việc trả cổ tức. Công ty có lịch sử trả cổ tức đều đặn, nhất là khi cổ tức có xu hướng tăng qua từng năm, thường thể hiện sức khỏe tài chính tốt và cam kết mạnh mẽ đối với cổ đông. Cổ đông cần theo dõi các báo cáo thường niên và các thông báo từ công ty để đánh giá chính sách này, vì nó không chỉ phản ánh về hiện tại mà còn ảnh hưởng đến kỳ vọng tương lai về dòng tiền cổ tức.

Tỷ lệ cổ tức (Dividend Yield)

Cung cấp một cái nhìn trực tiếp về lợi tức hàng năm mà nhà đầu tư nhận được so với giá trị đầu tư ban đầu của họ vào cổ phiếu. Một tỷ lệ cổ tức cao có thể hấp dẫn nhưng cần được phân tích kỹ lưỡng; một tỷ lệ cổ tức bất thường cao có thể là dấu hiệu của việc giá cổ phiếu giảm mạnh, không phải do công ty tăng cổ tức. Tỷ lệ cổ tức bền vững, phù hợp với ngành và thị trường, mới thật sự cho thấy giá trị đầu tư tốt.

Tỷ lệ phân phối cổ tức (Payout Ratio)

Đo lường phần trăm lợi nhuận được công ty sử dụng để trả cổ tức. Một tỷ lệ phân phối quá cao, ví dụ trên 80%, có thể chỉ ra rằng công ty đang trả cổ tức từ lợi nhuận dồi dào hoặc thậm chí từ vốn, điều này có thể không bền vững trong dài hạn. Ngược lại, một tỷ lệ thấp cho thấy công ty có khả năng tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, có thể hỗ trợ tăng trưởng trong tương lai.

Sức khỏe tài chính của công ty

Yếu tố then chốt cần được xem xét qua nhiều chỉ số tài chính khác nhau như tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, dòng tiền ròng, EBITDA, và lợi nhuận ròng. Các chỉ số này không chỉ giúp đánh giá khả năng sinh lời hiện tại mà còn dự báo khả năng tài chính để duy trì và tăng trưởng cổ tức trong tương lai.

Triển vọng của ngành và điều kiện kinh tế vĩ mô

Yếu tố mà công ty đang hoạt động cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. Ví dụ, một công ty trong ngành công nghệ có thể chịu nhiều biến động hơn so với công ty trong ngành tiện ích, vốn có dòng tiền ổn định hơn. Các yếu tố kinh tế vĩ mô như lãi suất, tỷ giá hối đoái, và tăng trưởng GDP có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của công ty và khả năng trả cổ tức.

Công ty AGS cảm bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo chúng tôi để cập thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.