Vì sao kế toán – kiểm toán giỏi nghiệp vụ nhưng vẫn khó thăng tiến?
Trong môi trường kế toán – kiểm toán, nhiều người tin rằng chỉ cần làm đúng, làm đủ và nắm vững chuẩn mực là sẽ được ghi nhận. Thực tế cho thấy không ít kế toán viên, kiểm toán viên có chuyên môn tốt, ít sai sót, luôn hoàn thành công việc đúng hạn nhưng vẫn “đứng yên” nhiều năm trong cùng một vị trí. Ngược lại, có người nghiệp vụ chưa hẳn vượt trội nhưng lại thăng tiến nhanh, được giao nhiều trách nhiệm hơn.
Khoảng cách này không nằm hoàn toàn ở năng lực chuyên môn, mà đến từ cách người làm nghề nhìn nhận vai trò của mình trong tổ chức.
Phần lớn kế toán viên được đào tạo để tuân thủ: đúng chuẩn mực, đúng quy định, đúng quy trình. Điều này rất quan trọng, nhưng trong môi trường doanh nghiệp, “đúng” đôi khi chỉ là điều kiện cần, chưa phải điều kiện đủ để được đánh giá cao.
Một báo cáo tài chính chính xác là nền tảng bắt buộc, nhưng điều lãnh đạo quan tâm hơn là: báo cáo đó giúp họ ra quyết định gì, cảnh báo rủi ro gì, hay gợi ý cơ hội cải thiện nào. Khi kế toán – kiểm toán chỉ dừng lại ở việc ghi nhận và tổng hợp số liệu mà không chủ động phân tích, giải thích hay đưa ra nhận định, giá trị đóng góp sẽ khó được nhìn thấy.
Khi kế toán – kiểm toán nhìn mình không chỉ là người ghi nhận số liệu, mà là người góp phần định hình quyết định tài chính, con đường phát triển sẽ rộng mở hơn rất nhiều.
Khoảng cách này không nằm hoàn toàn ở năng lực chuyên môn, mà đến từ cách người làm nghề nhìn nhận vai trò của mình trong tổ chức.
1. Chỉ tập trung “làm đúng”, nhưng chưa tạo ra giá trị nhìn thấy được
Phần lớn kế toán viên được đào tạo để tuân thủ: đúng chuẩn mực, đúng quy định, đúng quy trình. Điều này rất quan trọng, nhưng trong môi trường doanh nghiệp, “đúng” đôi khi chỉ là điều kiện cần, chưa phải điều kiện đủ để được đánh giá cao. Một báo cáo tài chính chính xác là nền tảng bắt buộc, nhưng điều lãnh đạo quan tâm hơn là: báo cáo đó giúp họ ra quyết định gì, cảnh báo rủi ro gì, hay gợi ý cơ hội cải thiện nào. Khi kế toán – kiểm toán chỉ dừng lại ở việc ghi nhận và tổng hợp số liệu mà không chủ động phân tích, giải thích hay đưa ra nhận định, giá trị đóng góp sẽ khó được nhìn thấy.
Dần dần, người làm nghề bị gắn với hình ảnh “người xử lý số liệu” thay vì “người tham mưu tài chính”.
Việc trình bày vấn đề theo cách quá chuyên môn có thể khiến người nghe không nắm được bản chất, còn giải thích quá đơn giản lại dễ bị đánh giá là hời hợt. Nhiều người làm nghề giỏi nghiệp vụ nhưng không biết “dịch” số liệu sang ngôn ngữ quản trị, dẫn đến việc ý kiến chuyên môn không được chú ý hoặc bị bỏ qua.
Lâu dần, khoảng cách giao tiếp này khiến kế toán – kiểm toán khó tham gia sâu vào các quyết định quan trọng, từ đó hạn chế cơ hội phát triển vai trò.
Trong khi đó, các vị trí cao hơn lại đòi hỏi khả năng nhìn tổng thể, đánh giá rủi ro, hiểu hoạt động kinh doanh và chịu trách nhiệm với ý kiến của mình. Nếu không sớm chuyển từ tư duy “làm đúng phần việc” sang “chịu trách nhiệm với kết quả”, con đường thăng tiến sẽ rất chậm, dù nền tảng chuyên môn có tốt đến đâu.
Khi bạn không chỉ cung cấp số liệu mà còn giúp người khác hiểu được ý nghĩa đằng sau con số, vai trò của bạn sẽ dần thay đổi. Và khi vai trò thay đổi, cơ hội thăng tiến sẽ đến như một hệ quả tất yếu.
Kết luận
Giỏi nghiệp vụ là nền tảng không thể thiếu, nhưng chưa đủ để tạo ra bước ngoặt sự nghiệp trong ngành kế toán – kiểm toán. Sự khác biệt giữa người “làm tốt công việc” và người “được trọng dụng” nằm ở tư duy giá trị, khả năng giao tiếp và mức độ chủ động với vai trò nghề nghiệp.
Khi kế toán – kiểm toán nhìn mình không chỉ là người ghi nhận số liệu, mà là người góp phần định hình quyết định tài chính, con đường phát triển sẽ rộng mở hơn rất nhiều.
2. Giao tiếp chuyên môn chưa phù hợp với người ra quyết định
Một rào cản lớn khác nằm ở cách truyền đạt. Kế toán và kiểm toán quen sử dụng thuật ngữ, chuẩn mực, chỉ tiêu kỹ thuật, trong khi người quản lý lại cần thông tin ngắn gọn, dễ hiểu và có trọng tâm.Việc trình bày vấn đề theo cách quá chuyên môn có thể khiến người nghe không nắm được bản chất, còn giải thích quá đơn giản lại dễ bị đánh giá là hời hợt. Nhiều người làm nghề giỏi nghiệp vụ nhưng không biết “dịch” số liệu sang ngôn ngữ quản trị, dẫn đến việc ý kiến chuyên môn không được chú ý hoặc bị bỏ qua.
Lâu dần, khoảng cách giao tiếp này khiến kế toán – kiểm toán khó tham gia sâu vào các quyết định quan trọng, từ đó hạn chế cơ hội phát triển vai trò.
3. Tư duy nghề nghiệp vẫn dừng ở “người thực thi”
Một nguyên nhân mang tính cốt lõi là tư duy nghề nghiệp. Không ít người xem kế toán – kiểm toán đơn thuần là công việc hỗ trợ, chỉ cần làm theo yêu cầu được giao. Khi tư duy dừng lại ở vai trò “thực thi”, người làm nghề ít chủ động đề xuất, ít đặt câu hỏi và cũng ít thể hiện quan điểm chuyên môn.Trong khi đó, các vị trí cao hơn lại đòi hỏi khả năng nhìn tổng thể, đánh giá rủi ro, hiểu hoạt động kinh doanh và chịu trách nhiệm với ý kiến của mình. Nếu không sớm chuyển từ tư duy “làm đúng phần việc” sang “chịu trách nhiệm với kết quả”, con đường thăng tiến sẽ rất chậm, dù nền tảng chuyên môn có tốt đến đâu.
4. Muốn thăng tiến, kế toán – kiểm toán cần thay đổi điều gì?
Thăng tiến trong nghề không có nghĩa là làm ít đi, mà là làm sâu và làm rộng hơn. Bên cạnh việc duy trì độ chính xác trong nghiệp vụ, người làm kế toán – kiểm toán cần học cách phân tích số liệu theo góc nhìn quản trị, cải thiện kỹ năng giao tiếp chuyên môn và chủ động tham gia vào các vấn đề của doanh nghiệp.Khi bạn không chỉ cung cấp số liệu mà còn giúp người khác hiểu được ý nghĩa đằng sau con số, vai trò của bạn sẽ dần thay đổi. Và khi vai trò thay đổi, cơ hội thăng tiến sẽ đến như một hệ quả tất yếu.
Kết luận
Giỏi nghiệp vụ là nền tảng không thể thiếu, nhưng chưa đủ để tạo ra bước ngoặt sự nghiệp trong ngành kế toán – kiểm toán. Sự khác biệt giữa người “làm tốt công việc” và người “được trọng dụng” nằm ở tư duy giá trị, khả năng giao tiếp và mức độ chủ động với vai trò nghề nghiệp.
Khi kế toán – kiểm toán nhìn mình không chỉ là người ghi nhận số liệu, mà là người góp phần định hình quyết định tài chính, con đường phát triển sẽ rộng mở hơn rất nhiều.
Kết luận
Giỏi nghiệp vụ là nền tảng không thể thiếu, nhưng chưa đủ để tạo ra bước ngoặt sự nghiệp trong ngành kế toán – kiểm toán. Sự khác biệt giữa người “làm tốt công việc” và người “được trọng dụng” nằm ở tư duy giá trị, khả năng giao tiếp và mức độ chủ động với vai trò nghề nghiệp.Khi kế toán – kiểm toán nhìn mình không chỉ là người ghi nhận số liệu, mà là người góp phần định hình quyết định tài chính, con đường phát triển sẽ rộng mở hơn rất nhiều.