IFRS 16: Thuê tài chính và việc áp dụng

IFRS 16 (International Financial Reporting Standard 16) là một chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế do Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) ban hành, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2019. Chuẩn mực này thay thế IAS 17 và quy định các nguyên tắc kế toán đối với hợp đồng thuê tài sản.

[Vị trí] Kế/ Kiểm toán viên hành nghề (CPA)
Tìm hiểu thêm tại đây

I. Các Điểm Chính Của IFRS 16

Nguyên tắc nhận diện hợp đồng thuê: Một hợp đồng là hợp đồng thuê nếu hợp đồng đó chuyển giao quyền kiểm soát việc sử dụng một tài sản xác định cho bên thuê trong một khoảng thời gian đổi lấy một khoản thanh toán.

- Nhận diện tài sản thuê: Bên thuê phải ghi nhận tài sản quyền sử dụng và nợ phải trả thuê trên bảng cân đối kế toán đối với hầu hết các hợp đồng thuê.

- Ghi nhận tài sản quyền sử dụng: Tài sản quyền sử dụng được ghi nhận ban đầu theo giá trị hiện tại của các khoản thanh toán thuê phải trả trong tương lai cộng với các chi phí trực tiếp ban đầu. Sau đó, tài sản quyền sử dụng được khấu hao theo phương pháp khấu hao đường thẳng trong suốt thời gian thuê.

- Ghi nhận nợ phải trả thuê: Nợ phải trả thuê được ghi nhận ban đầu theo giá trị hiện tại của các khoản thanh toán thuê phải trả trong tương lai, chiết khấu theo lãi suất ngầm định trong hợp đồng thuê nếu có thể xác định, hoặc lãi suất vay tăng thêm của bên thuê nếu không thể xác định lãi suất ngầm định.

- Trình bày và thuyết minh: IFRS 16 yêu cầu bên thuê phải thuyết minh các thông tin về tài sản quyền sử dụng, nợ phải trả thuê, các chi phí liên quan đến thuê tài sản và các thông tin định tính khác liên quan đến các hợp đồng thuê.

Dịch vụ Kiểm toán
Tìm hiểu thêm tại đây

II. Tác Động Của IFRS 16 Đến Báo Cáo Tài Chính

- Tác động lên bảng cân đối kế toán: Tăng tài sản và nợ phải trả: Các hợp đồng thuê tài sản dài hạn giờ đây sẽ xuất hiện trên bảng cân đối kế toán, làm tăng tổng tài sản và tổng nợ phải trả của doanh nghiệp.

- Tác động lên báo cáo kết quả kinh doanh: Chi phí thuê được phân chia thành chi phí khấu hao tài sản quyền sử dụng và chi phí lãi vay của nợ phải trả thuê, thay vì chỉ ghi nhận một khoản chi phí thuê hoạt động như trước.

- Tác động lên các chỉ số tài chính: Các chỉ số tài chính như tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, tỷ lệ lợi nhuận trên tài sản và các chỉ số khác có thể bị thay đổi do việc ghi nhận tài sản quyền sử dụng và nợ phải trả thuê.

III. Việc Áp Dụng IFRS 16

Xác định hợp đồng thuê: Doanh nghiệp cần xem xét lại tất cả các hợp đồng hiện có để xác định những hợp đồng nào đáp ứng định nghĩa của hợp đồng thuê theo IFRS 16.

- Lựa chọn phương pháp chuyển đổi: Có hai phương pháp chuyển đổi chính: Phương pháp đầy đủ (Full Retrospective Approach) và phương pháp đơn giản hóa (Modified Retrospective Approach). Doanh nghiệp cần lựa chọn phương pháp phù hợp để áp dụng chuẩn mực này.

- Thay đổi hệ thống kế toán: Doanh nghiệp cần điều chỉnh hoặc nâng cấp hệ thống kế toán để có thể ghi nhận và báo cáo theo các yêu cầu của IFRS 16.

- Đào tạo và truyền thông: Đào tạo nhân viên kế toán và các bộ phận liên quan về các yêu cầu của IFRS 16. Thông báo cho các bên liên quan, bao gồm nhà đầu tư, ngân hàng và các cơ quan quản lý, về những thay đổi trong báo cáo tài chính.

Kết Luận

IFRS 16 mang lại sự minh bạch và nhất quán hơn trong việc báo cáo tài chính liên quan đến hợp đồng thuê tài sản. Việc áp dụng IFRS 16 đòi hỏi doanh nghiệp phải điều chỉnh lại các quy trình kế toán và báo cáo tài chính, nhưng đồng thời cũng giúp cung cấp một bức tranh rõ ràng hơn về tình hình tài chính và nghĩa vụ thuê của doanh nghiệp.