1. Kiểm toán báo cáo tài chính là gì?
Kiểm toán báo cáo tài chính là quá trình kiểm tra và đánh giá tính chính xác,
đáng tin cậy và tuân thủ các quy định liên quan đến báo cáo tài chính của một
tổ chức hoặc doanh nghiệp. Nhiệm vụ chính của kiểm toán báo cáo tài chính là
cung cấp một đánh giá độc lập về tính hợp lý của thông tin tài chính, đảm bảo
rằng báo cáo tài chính phản ánh chính xác và đầy đủ tình hình tài chính và kết
quả kinh doanh của tổ chức đó.
Báo cáo tài chính của một doanh nghiệp là tập hợp các thông tin về tài chính
và kinh doanh được biểu diễn dưới dạng các bảng biểu và báo cáo, cung cấp
thông tin về tình hình tài chính, kết quả kinh doanh và luồng tiền của doanh
nghiệp để phục vụ cho nhu cầu quyết định của các bên liên quan.
2. Tại sao phải kiểm toán báo cáo tài chính?
Kiểm toán báo cáo tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sự
tin cậy của người sử dụng đối với báo cáo tài chính. Nói cách khác, qua quá
trình kiểm toán, kiểm toán viên cung cấp một ý kiến khách quan và độc lập về
tính trung thực, hợp lý của báo cáo tài chính của doanh nghiệp, xác định xem
liệu báo cáo đó có tuân thủ các quy định về lập và trình bày báo cáo tài
chính không.
Báo cáo kiểm toán là công cụ chính để truyền đạt kết quả của quá trình kiểm
toán từ kiểm toán viên đến người sử dụng báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Nó đại diện cho phần quan trọng nhất của quá trình kiểm toán, giúp người sử
dụng hiểu rõ hơn về tính đáng tin cậy của báo cáo tài chính.
Hơn nữa, qua kiểm toán báo cáo tài chính, doanh nghiệp có thể nhận thức được
những sai sót, thiếu sót của mình và từ đó đề xuất biện pháp khắc phục, cải
thiện. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro về vấn đề thuế và nâng cao chất lượng
của hệ thống kế toán trong doanh nghiệp, cũng như đảm bảo tính minh bạch và
tin cậy của thông tin tài chính được cung cấp.
3. Các công ty phải kiểm toán báo cáo tài chính
Cơ sở pháp lý về việc quy định các doanh nghiệp phải thực hiện kiểm toán báo
cáo tài chính được quy định trong Nghị định số 17/2012/NĐ-CP, ban
hành ngày 13 tháng 03 năm 2012, về việc chi tiết và hướng dẫn thi hành một
số điều của Luật Kiểm Toán Độc Lập.
Thông tư số 40/2020/TT-BTC
cung cấp hướng dẫn về chế độ báo cáo trong lĩnh vực kế toán và kiểm toán độc
lập, theo quy định của Nghị định số 174/2016/NĐ-CP về hướng dẫn thực
hiện Luật kế toán và Nghị định số 17/2012/NĐ-CP về hướng dẫn thực
hiện Luật kiểm toán độc lập. Theo đó, các doanh nghiệp nằm trong diện đối
tượng bắt buộc phải kiểm toán báo cáo tài chính bao gồm:
- Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
- Tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng, bao gồm cả chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.
- Tổ chức tài chính, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài.
- Công ty đại chúng, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán.
- Các doanh nghiệp, tổ chức khác bắt buộc phải kiểm toán theo quy định của pháp luật có liên quan.
- Doanh nghiệp nhà nước, trừ doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.
- Doanh nghiệp, tổ chức thực hiện dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước, trừ các dự án trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo quyết toán dự án hoàn thành.
- Doanh nghiệp, tổ chức mà các tập đoàn, tổng công ty nhà nước nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.
- Doanh nghiệp mà các tổ chức niêm yết, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.
- Doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.
4. Kiểm toán báo cáo tài chính được thực hiện bởi tổ chức kiểm toán nào?
Các tổ chức có đủ điều kiện để thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính ở
Việt Nam là các công ty kiểm toán. Đây là các doanh nghiệp được lập và
hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, có đủ điều kiện kinh doanh
dịch vụ kiểm toán theo quy định và được Bộ Tài chính Việt Nam cấp chứng
nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán, bao gồm:
- Doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam
- Chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam
- Công ty kiểm toán vốn Việt Nam được thành lập theo quy định của pháp luật.
5. Mục đích của kiểm toán báo cáo tài chính
Mục tiêu của kiểm toán báo cáo tài chính là tăng cường độ tin cậy cho
người sử dụng thông qua việc kiểm tra xác nhận xem báo cáo tài chính đã
được lập theo các tiêu chuẩn và quy định cụ thể hay không. Điều này được
thực hiện thông qua việc kiểm toán viên đưa ra ý kiến về tính trung thực
và phù hợp của báo cáo, đồng thời đánh giá các khía cạnh quan trọng của
nó.
Đối với báo cáo tài chính dùng cho mục đích chung, kiểm toán viên phải
đánh giá tính trung thực và phù hợp của báo cáo với các chuẩn mực lập và
trình bày báo cáo tài chính. Việc kiểm toán được tiến hành theo các chuẩn
mực và quy định đạo đức nghề nghiệp liên quan giúp kiểm toán viên hình
thành ý kiến kiểm toán.
Những cá nhân và tổ chức sử dụng báo cáo tài chính đã kiểm toán bao gồm cổ
đông, chủ nợ, đối tác và khách hàng của doanh nghiệp, đặc biệt là những
đối tượng cần sự xác nhận về tính trung thực và đáng tin cậy của thông tin
tài chính.
Nguồn: https://accgroup.vn/kiem-toan-bao-cao-tai-chinh-la-gi