Thành Cổ Loa: Di sản Hà Nội và Truyền Thuyết Nỏ Thần

Công ty Kế toán AGS Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp.

Trong bài viết này công ty AGS sẽ chia sẻ về chủ đề Thành cổ Loa ở Hà Nội. Thành cổ Loa cách công ty kế toán AGS ở Hà Nội khoảng 15-20 km. Thành cổ Loa, một di tích lịch sử nổi bật nằm ở huyện Đông Anh, Hà Nội, là một trong những biểu tượng văn hóa và kiến trúc của Việt Nam. Được xây dựng từ thế kỷ III trước Công Nguyên, thành cổ không chỉ là nơi cư trú của các vị vua đầu tiên của nước Đại Việt mà còn là trung tâm của nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Với hệ thống tường thành bền vững và kiến trúc độc đáo, Loa Thành còn mang trong mình nhiều huyền thoại và truyền thuyết, đặc biệt là về cuộc khởi nghĩa của Ngô Quyền. Ngày nay, di tích này không chỉ thu hút du khách bởi giá trị lịch sử mà còn bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp xung quanh, làm cho nó trở thành một điểm đến thú vị cho những ai yêu thích khám phá văn hóa và lịch sử Việt Nam.

Cùng tìm hiểu kĩ hơn về chủ đề này qua bài viết dưới đây nhé.

1. Thành Cổ Loa ở đâu? Giới thiệu về thành Cổ Loa

Địa chỉ: X. Cổ Loa, H. Đông Anh, TP. Hà Nội

Giờ mở cửa: 8h00 – 17h00, thứ 2 – Chủ Nhật

Giá vé tham quan: Người lớn: 10.000 VNĐ/lượt

Học sinh trên 15 tuổi, sinh viên, người cao tuổi: 5.000 VNĐ/lượt

Trẻ dưới 15 tuổi, cựu chiến binh: miễn phí

Thành Cổ Loa được xây dựng vào thế kỷ thứ III TCN, là tòa thành có niên đại lâu đời nhất tại Việt Nam. Tòa thành là kinh đô của nước Âu Lạc thời bấy giờ và gắn liền với truyền thuyết của người Việt về An Dương Vương, nỏ thần Kim Quy cũng như mối tình bi thương của Mỵ Châu – Trọng Thủy. Ngày nay, di tích thành Cổ Loa không chỉ có ý nghĩa to lớn về văn hóa, lịch sử mà còn là địa điểm du lịch ngoại thành ở Hà Nội.

2. Lịch sử thành Cổ Loa Đông Anh, Hà Nội

Vùng đất An Dương Vương xây thành Cổ Loa được hình thành từ lâu đời và mang trong mình những câu chuyện riêng qua từng thời kỳ lịch sử:Thời kỳ tiền sử: Từ khoảng 20.000 năm đến 11.000 năm trước đây, khu vực Cổ Loa là nơi sinh sống của những nhóm người nguyên thuỷ thuộc văn hoá Sơn Vi (giai đoạn sau thời kỳ đồ đá).

Thời kỳ Âu Lạc: An Dương Vương đã chọn khu vực Cổ Loa để xây dựng kinh đô nước Âu Lạc. Đây là đô thị cổ đại lớn nhất và được thành lập sớm nhất ở khu vực Đông Nam Á.
Thời kỳ Bắc thuộc: Thành Cổ Loa không còn giữ vai trò trung tâm chính trị của đất nước mà đã trở thành một huyện trong hệ thống chính quyền của triều đại phong kiến phương Bắc.
Thời kỳ Ngô Quyền: Sau chiến thắng trước quân xâm lược nhà Hán trên sông Bạch Đằng năm 938, Ngô Quyền đã khôi phục nền độc lập dân tộc, lên ngôi trị vì và đóng đô ở Cổ Loa.
Từ thế kỷ XI đến thế kỷ XVIII: Thành Cổ Loa không còn giữ vị trí trung tâm chính trị của đất nước mà dần nông thôn hoá với các đơn vị thôn, làng.
Từ thế kỷ XIX đến hiện tại: Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ, Cổ Loa đã đóng vai trò quan trọng và là hậu phương vững chắc cho tiền tuyến miền Nam. Ngày nay, Cổ Loa đang trong quá trình phát triển kinh tế mới, trở thành điểm du lịch ngoại thành thu hút và đồng thời bảo tồn, tôn vinh những giá trị văn hoá truyền thống.

3. Giá trị, ý nghĩa của thành Cổ Loa

Trước đây, thành Cổ Loa được xây dựng trên tổng thể quy mô lớn với cấu trúc vững chãi, độc đáo. Tòa thành cổ giữ vai trò quan trọng đối với nước Âu Lạc cả về quân sự, văn hóa và xã hội:

Về quân sự: Thành Cổ Loa với những vòng tường kiên cố, hào sâu rộng cùng các ụ, lũy là căn cứ phòng thủ vững chắc để bảo vệ nhà vua, triều đình và kinh đô trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm.

Về văn hóa: Thành Cổ Loa là một trong những tòa thành cổ nhất còn tồn tại và là di sản văn hóa quý báu của dân tộc Việt. Tòa thành là minh chứng cho sự sáng tạo, trình độ kỹ thuật và văn hóa của người Việt cổ qua kiến trúc độc đáo, phức tạp của rìa thành, hào nước, ụ lũy.

Về xã hội: Thành Cổ Loa phân bố các khu cư trú dành cho vua, quan và binh lính, tách biệt với dân chúng. Điều này thể hiện rõ sự phân hóa xã hội, bắt đầu hình thành các giai cấp rõ ràng hơn so với thời kỳ Vua Hùng.

4. Tìm hiểu kiến trúc thành Cổ Loa Hà Nội

Dựa trên các vật chứng và kết quả nghiên cứu khảo cổ, thành Cổ Loa được đánh giá là tòa thành có cấu trúc độc đáo nhất trong lịch sử của người Việt. Cấu trúc thành Cổ Loa được xây dựng theo phương pháp đào đất đến đâu, khoét hào và đắp đất đến đó. Từ những hình thể di tích còn sót lại, tòa thành được nhận định có 3 vòng xoáy trôn ốc như sau:

4.1. Tường thành ngoại

Tường thành ngoại của thành Cổ Loa là một vòng tường khép kín nối những gò đất tự nhiên. Theo các lát cắt khảo cổ, chân thành có lớp đá kẻ và phía trên là lớp đất sét. Tường thành ngoại ban đầu dài khoảng 7.880m, cao từ 3 – 4m và rộng từ 13 – 20m, nhưng hiện nay nhiều đoạn đã bị phá hủy.

4.2. Tường thành trung

Tường thành trung của thành Cổ Loa là một vòng tường khép kín không có hình dạng xác định. Vòng thành này được xây dựng bằng cách đắp nối các gò đất tự nhiên và men theo đường bờ của đầm hồ xung quanh. Tường thành trung có chiều dài khoảng 6.310m, chiều cao từ 6 – 12m và chiều rộng khoảng 20m.

4.3. Tường thành nội

Tường thành nội của thành Cổ Loa có hình chữ nhật, được xây dựng theo bốn hướng chính là Nam, Bắc, Tây, Đông. Tuy nhiên, vòng thành chỉ có cửa chính mở ở phía Nam. Quanh tường thành Nội có 12 ụ đất đắp cân xứng gọi là Hỏa hồi. Mỗi tường ngang có 02 chiếc Hỏa hồi, và mỗi tường dọc có 04 chiếc Hỏa hồi. Tường thành Nội có chiều dài khoảng 1.730m, chiều cao 5m và chiều rộng khoảng 20m.

5. Tham quan khu di tích lịch sử Cổ Loa có gì?

Bên trong thành Cổ Loa ngày nay là khung cảnh thôn làng bình dị và các công trình đền, đình, chùa, điếm và miếu. Đây là các công trình kiến trúc tín ngưỡng lâu đời, mang đến cho bạn nhiều trải nghiệm hấp dẫn trong hành trình tham quan.

5.1. Đền thờ An Dương Vương (Đền Thượng)

Đền thờ An Dương Vương còn gọi là đền Thượng, được xây dựng trên một quả đồi cao – nơi có cung thất của vua khi xưa. Di tích đền Thượng thành Cổ Loa có quy mô rộng lớn gồm nhiều công trình kiến trúc lộng lẫy, trang nghiêm như: nghi môn ngoại, nghi môn nội, sân rồng thượng, tiền tế, phương đình, hậu cung… Bên trong hậu cung thờ tượng đồng vua An Dương Vương có niên đại 1897.

5.2. Giếng Ngọc thành Cổ Loa

Trước khu vực đền Thượng là một hồ nước lớn hình cung tròn, bờ cong tự nhiên được kè bằng đá và được bao quanh bởi lối đi và hàng cây xanh mát. Dân gian tương truyền, đây là nơi công chúa Mỵ Châu và phò mã Trọng Thủy thường đi thuyền du ngoạn trước khi xảy ra cuộc chiến tranh xâm lược của Triệu Đà. Giữa lòng hồ xanh biếc này là Giếng Ngọc. Đây là điểm tham quan, vãn cảnh được nhiều du khách yêu thích bởi không gian thanh bình, yên ả.

5.3. Am Bà Chúa (đền thờ Mỵ Châu)

Am Mỵ Châu còn được gọi là Am Bà Chúa hoặc đền thờ Mỵ Châu, nằm phía Tây của đình Ngự Triều Di Quy. Phía trong đền đặt bàn thờ, ngai thờ và tượng đá công chúa Mỵ Châu. Công trình có giá trị tâm linh sâu sắc với ý nghĩa tưởng nhớ đến nàng công chúa bất hạnh.

5.4 Đình Ngự Triều Di Quy (Đình Cổ Loa)

Đình Cổ Loa tọa lạc giữa khu thành Nội, cách đền thờ An Dương Vương khoảng 300m về phía Đông. Trước đình là khoảng sân rộng, bên trái có đường dẫn thẳng vào trước am Mỵ Châu. Công trình ghi dấu ấn với không gian cổ xưa và cấu trúc gỗ được chạm khắc tinh xảo, cầu kỳ. Giữa đình là khám thờ lớn đặt ngai thờ An Dương Vương và phía dưới là bài vị thờ tướng Cao Lỗ – người có công chế tạo nỏ thần.

5.5. Điếm Xóm Chợ

Điếm Xóm Chợ nằm phía Đông Nam thành Cổ Loa là nơi thờ cúng quan linh, thổ công, thổ địa và thủy thần. Ngôi điếm hiện vẫn còn một giếng cổ miệng tròn và một cây đa cổ thụ to lớn trước sân. Điếm xóm Chợ là nơi hội họp, tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật của cư dân trong xóm và cũng là nơi được nhiều du khách ghé thăm mỗi khi đến thành Cổ Loa.

5.6 Lăng Mỵ Châu

Theo truyền thuyết, sau khi Mỵ Châu bị vua cha chém đầu, Trọng Thủy đã mang xác vợ về chôn cất ở đây. Lăng được xây dựng đơn giản với khu đất cao vuông vức và bao quanh bằng tường gạch.

5.7. Khu trưng bày hiện vật, di vật khảo cổ

Nhà trưng bày tại thành Cổ Loa là nơi hấp dẫn để du khách chiêm ngưỡng nhiều hiện vật, di vật cổ có giá trị đã được khai quật trong khuôn viên khu di tích. Tại đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng bản đồ của tòa thành cổ và nhiều hiện vật quý có niên đại hàng ngàn năm như: mũi tên đồng Cổ Loa, lẫy nỏ Cổ Loa, nỏ thần Liên Châu, trống đồng Cổ Loa, lưỡi giáo, rìu đồng, bộ sưu tập lưỡi cày đồng, sưu tập khuôn đúc Cổ Loa…

6. Khám phá lễ hội thành Cổ Loa

Địa điểm tổ chức: Di tích đền Thượng thành Cổ Loa

Thời gian diễn ra: Mùng 5, mùng 6 tháng Giêng hàng năm

Lễ hội Cổ Loa được tổ chức trang trọng hàng năm, nhằm tôn vinh, tưởng nhớ công đức của vua An Dương Vương đã lập ra nhà nước Âu Lạc và xây dựng kinh thành Cổ Loa. Không khí lễ hội diễn ra trang nghiêm, thành kính với nhiều nghi thức truyền thống như: tục dâng lễ, tiến lễ dâng vua, tế lễ đền Thượng, rước kiệu quanh hồ bán nguyệt qua đình Ngự Triều Di Quy và am Mỵ Châu.

Ngoài ra, lễ hội còn diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi với sự tham gia, hưởng ứng của đông đảo người dân và du khách như: biểu diễn tuồng, múa rối nước, hát quan họ, bắn nỏ, cờ người, đấu vật, đu tiên, ném còn, chọi gà và đập niêu

7. Kinh nghiệm đi thành Cổ Loa cần biết

Để có hành trình tham quan đáng nhớ và đầy ý nghĩa tại di tích thành Cổ Loa, bạn hãy tham khảo những kinh nghiệm hữu ích như sau:

7.1. Thời gian lý tưởng nên đi

Mọi mùa trong năm đều thích hợp để bạn thực hiện hành trình tham quan di tích thành Cổ Loa. Nhưng lý tưởng nhất là vào mùa thu, khi thời tiết trở nên mát mẻ hay vào mùa hè lúc hoa bằng lăng và phượng vĩ cùng nhau đua nở. Đặc biệt, bạn có thể đến thành Cổ Loa vào ngày mùng 1, mùng 6, 11, 16, 21, 26 hàng tháng để kết hợp tham gia, mua sắm tại buổi chợ Phiên lâu đời.

7.2. Phương tiện di chuyển đến Cổ Loa Thành

Thành Cổ Loa thuộc địa phận huyện Đông Anh. Xuất phát từ công ty kế toán AGS Hà Nội, bạn có thể lựa chọn những phương tiện sau để đến tòa thành cổ

Để di chuyển từ công ty kế toán AGS Hà Nội đến thành cổ Loa bằng xe buýt, bạn có thể tham khảo tuyến xe buýt sau:

Tuyến 17: Bắt đầu từ điểm gần công ty kế toán AGS Hà Nội, bạn có thể bắt xe buýt tuyến 17 (Hà Nội - Đông Anh). Tuyến này sẽ đưa bạn đến gần khu vực thành cổ Loa.

Nếu sử dụng phương tiện cá nhân, bạn có thể tham khảo tuyến đường sau:

Xuất phát từ AGS Hà Nội: Đi theo hướng ra đường lớn gần nhất.
Đi theo đường Trần Duy Hưng: Hướng về phía cầu vượt Trần Duy Hưng.
Tiếp tục theo quốc lộ 1A: Đi qua cầu Thanh Trì, tiếp tục theo quốc lộ 1A.
Rẽ vào đường 23B: Sau khi qua cầu, rẽ vào đường 23B, hướng về Đông Anh.
Đi thẳng đến thành cổ Loa: Tiếp tục đi thẳng, bạn sẽ thấy biển chỉ dẫn đến thành cổ Loa

7.3. Ăn gì ở khu vực Cổ Loa?

Khi đến thành Cổ Loa, bạn đừng nên bỏ qua cơ hội thưởng thức bún Mạch Tràng – món ngon nổi tiếng của làng Mạch Tràng và Đông Anh. Sợi bún Mạch Tràng có kích thước lớn hơn so với bún thông thường, màu sắc hơi đục và có độ giòn và dai đặc trưng.

Gần khu vực thành cổ còn có rất nhiều quán ăn, hàng nước để bạn lựa chọn. Trong đó, món cháo trai Cổ Loa được bán trong chợ là món ăn nổi tiếng gây “thương nhớ” cho biết bao thực khách.

7.4. Một số lưu ý khác khi đến khu di tích thành Cổ Loa

Thành Cổ Loa là di tích lịch sử lâu đời và bao gồm nhiều công trình tâm linh ý nghĩa. Vì vậy, bạn cần lưu ý thêm những điều sau trong mỗi lần ghé thăm:\

Mặc trang phục lịch sự, tránh mặc đồ quá ngắn, phản cảm.
Tuân thủ quy định của khu di tích, tránh chạm vào hiện vật hoặc tác động vào các công trình.
Không gây ồn ào, cười nói lớn tiếng làm ảnh hưởng đến không gian thanh tịnh, tôn nghiêm của khu di tích.
Lưu ý giữ vệ sinh chung, không vứt rác bừa bãi

Khám phá thành cổ Loa không chỉ mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc về lịch sử và văn hóa Việt Nam mà còn là cơ hội để tận hưởng vẻ đẹp tự nhiên và sự tĩnh lặng của không gian xung quanh. Từ những bức tường cổ kính đến những huyền thoại vẫn còn văng vẳng, mỗi góc nhỏ của di tích này đều kể lại một câu chuyện đầy ý nghĩa. Hãy đến và trải nghiệm, để cảm nhận rõ nét hơn về di sản văn hóa quý giá mà ông cha ta để lại. Thành cổ Loa không chỉ là một điểm đến, mà là một hành trình trở về nguồn cội, một dịp để chúng ta tôn vinh và gìn giữ những giá trị văn hóa vô cùng quý báu của dân tộc.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.