Páo Dung - Điệu hát truyền thống của dân tộc Dao

Công ty TNHH Kế toán - Kiểm toán AGS nằm trong hàng đầu những đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, và tư vấn thuế tài chính. Cùng với chất lượng dịch vụ tốt và uy tín, Công ty đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành nghề, để phục vụ công việc thì các kiến thức liên quan đến ngành nghề là điều vô cùng cần thiết cho mỗi cá nhân trong tập thể. Hôm nay Công ty AGS sẽ giới thiệu đến các bạn văn hóa Páo Dung - Điệu hát truyền thống của dân tộc Dao, một trong những di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam được lưu truyền và bảo tồn qua nhiều thế hệ dân tộc, nay chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu những giá trị cốt lõi và vẻ đẹp của di sản văn hóa của Việt Nam.

Páo Dung là lối diễn xướng dân gian, truyền thống với các bài hát ngẫu hứng do chính người hát tự đặt lời, để truyền tải những tâm tư, tình cảm, ước muốn và khát vọng của dân tộc Dao. Các làn điệu Páo Dung phản ánh về lao động, sinh hoạt, phong tục, tập quán, lễ nghi và những tâm tư, tình cảm, khát vọng của người Dao trong cuộc sống.

Páo Dung trong tiếng Dao có nghĩa là ca hát. Nhóm Dao Đỏ, Dao Tiền phát âm là Pá Dung, Pả Dung; nhóm Dao Áo dài phát âm là Ay Dủng, Ày Dủng. Páo Dung ra đời và phát triển từ trong lao động, sản xuất, nhu cầu đời sống tinh thần, tín ngưỡng, được lưu truyền qua nhiều thế hệ và tồn tại cho đến ngày nay, trở thành nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc của người Dao. Páo Dung của dân tộc Dao có 3 loại, gồm: Páo Dung lễ nghi là những bài hát được sử dụng lễ cấp sắc, lễ cưới, lễ cúng Bàn Vương, đám tang, cúng đầy tháng…

Páo Dung trong sinh hoạt là các bài hát ru, hát vui chơi, hát giao duyên, hát đối đáp nam nữ… Páo Dung trong lao động, sản xuất là những bài hát ca ngợi lao động sản xuất, cảnh đẹp thiên nhiên, phản ánh đời sống du canh du cư, canh tác nương rẫy hay những kinh nghiệm về thời tiết, mùa vụ được các thế hệ người Dao tích lũy và truyền lại cho thế hệ sau.

Điều đặc biệt ở Páo Dung là có thể cùng một loại hình, một nội dung nhưng ở mỗi ngành Dao lại có giọng điệu, âm hưởng và hình thức thể hiện riêng làm phong phú thêm kho tàng dân ca của đồng bào dân tộc Dao. Lời ca giàu hình tượng và sử dụng nhiều từ ví von, so sánh

Dựa vào nội dung của các bài hát Páo Dung, có thể nhận thấy, Páo Dung của dân tộc Dao có ba loại hình, gồm: Páo Dung lễ nghi là những bài hát được sử dụng lễ Cấp sắc, lễ cưới, lễ cúng Bàn Vương, đám tang, cúng đầy tháng… Páo Dung trong sinh hoạt là các bài hát ru, hát vui chơi, hát giao duyên, hát đối đáp nam nữ… Páo Dung trong lao động, sản xuất là những bài hát ca ngợi lao động sản xuất, cảnh đẹp thiên nhiên, phản ánh đời sống du canh du cư, canh tác nương rẫy hay những kinh nghiệm về thời tiết, mùa vụ được các thế hệ người Dao tích lũy và truyền lại cho thế hệ sau. Điều đặc biệt ở Páo Dung là có thể cùng một loại hình, một nội dung nhưng ở mỗi ngành Dao lại có giọng điệu, âm hưởng và hình thức thể hiện riêng làm phong phú thêm kho tàng dân ca của đồng bào dân tộc Dao.

Những điệu Páo Dung của các nhóm Dao đều hình thành trên thể thơ sáu tám hoặc thơ bảy từ và thường rất dài, có thể hát đối đáp nhau hết ngày, tàn đêm. Lời ca giàu hình tượng và sử dụng nhiều từ ví von, so sánh. Âm điệu luyến láy, tiết tấu tự do, sự nhanh, chậm của tiết tấu phục thuộc vào tâm tư của người hát. Cách xưng hô phong phú có thể là: Mình, ta, nàng, chàng, anh, em còn có cách xưng hô như loan, phụng, ô, thuyền, bến... tuy nhiên, chàng và nàng là cách xưng hô phổ biến trong Páo Dung giao duyên. Người Dao hát Páo Dung ở nhà, trong bản, ngoài chợ, trên nương, bên suối, có thể hát đơn, hát đối đáp, hát đồng thanh... chính vì vậy mà điệu Páo Dung luôn được bồi đắp, phát triển và lưu truyền trong cộng đồng.

Các làn điệu Páo Dung có tác dụng khích lệ, động viên tích cực đến đời sống tinh thần, quá trình lao động và sinh hoạt cộng đồng. Tạo nguồn cảm hứng sáng tạo cho các văn nghệ sĩ sáng tác phục vụ cuộc sống. Hiện nay, trong cộng đồng người Dao ở Hà Giang vẫn thực hành hát Páo Dung. Qua khảo sát có thể nhận thấy không chỉ các cụ cao niên hát mà thế hệ trung niên người Dao vẫn lấy Páo Dung để thể hiện tình cảm của mình. Với giá trị độc đáo, ngày 21.2.2024, Páo Dung của người Dao ở Hà Giang đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn phi vật thể Quốc gia. Đây là niềm vinh dự, tự hào của người Dao nói riêng và cộng đồng các dân tộc ở Hà Giang nói chung.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết của chúng tôi. Hi vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn sẽ có những thông tin bổ ích trong cuộc sống và công việc, và mở ra cho các bạn thêm những góc nhìn mới hơn về các vấn đề trong ngành nghề cũng như là các giá trị văn hóa của hai dân tộc Việt Nam - Nhật Bản. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi đễ có thêm những thông tin bổ ích khác và cơ hội việc làm cực hấp dẫn tại Công ty AGS nữa nhé.