Chuyển đổi số với Hóa đơn và Thuế: Cơ hội và Thách thức

Công ty Kế toán AGS Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp.

Trong bài viết này công ty AGS sẽ chia sẻ về chủ đề: Chuyển đổi số với Hóa đơn và Thuế: Cơ hội và Thách thức. Bài viết dành cho các chuyên gia thuế, doanh nghiệp và những người làm trong lĩnh vực tài chính, kế toán. AGS muốn chia sẻ về chủ đề này bởi vì chuyển đổi số đang là xu hướng tất yếu trong tất cả các ngành nghề, và ngành Thuế cũng không ngoại lệ. Việc áp dụng công nghệ trong quản lý thuế không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình mà còn tạo ra cơ hội mới để nâng cao hiệu quả công tác thu thuế, giảm thiểu gian lận và tăng cường tính minh bạch. Tuy nhiên, điều này cũng đi kèm với những thách thức về đào tạo nhân lực, bảo mật dữ liệu và sự thay đổi trong các quy định pháp lý.

Bài viết có các từ viết tắt như sau: Chính phủ điện tử (CPĐT), Chuyển đổi số (CĐS), Cơ sở dữ liệu (CSDL), Thủ tục hành chính (TTHC), Người nộp thuế (NNT), Công nghệ thông tin (CNTT), Hóa đơn điện tử (HĐĐT), Mã số thuế (MST).

Cùng tìm hiểu kĩ hơn về chủ đề này qua bài viết dưới đây nhé.

Trong bối cảnh bùng nổ của các cuộc cách mạng công nghiệp, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về triển khai Chính phủ điện tử (CPĐT), thúc đẩy chuyển đổi số (CĐS) trong thời kỳ mới, ngành Thuế đã thay đổi tổng thể và toàn diện về cách thức làm việc, đưa toàn bộ hoạt động của cơ quan thuế lên môi trường số, đổi mới mô hình hoạt động, thay đổi cách thức cung cấp dịch vụ dựa trên công nghệ số và dữ liệu số.

Thời gian qua, ngành Thuế đã triển khai hệ thống ứng dụng đáp ứng các quy trình nghiệp vụ; xây dựng kho cơ sở dữ liệu (CSDL) về thuế với các giải pháp phân tích và khai thác dữ liệu phục vụ quản lý rủi ro trong quản lý thuế theo hướng tập trung. Đồng thời, ngành Thuế đã kết nối, trao đổi thông tin với các cơ quan, tổ chức (kế hoạch đầu tư, tài nguyên môi trường, ...) nhằm đơn giản hóa TTHC, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ. Ngành Thuế cũng đã triển khai áp dụng hoá đơn điện tử giai đoạn 1 theo quy định của Luật quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13/6/2019 của Quốc hội và Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ.

Ngoài ra, ngành Thuế còn triển khai các ứng dụng hỗ trợ người nộp thuế (NNT) như: Triển khai dịch vụ thuế điện tử trên nền tảng web, thiết bị di động (Etax-Mobile) đáp ứng yêu cầu hỗ trợ người nộp thuế tại Việt Nam và nhà cung cấp nước ngoài.

• Khoảng 99% trên tổng số DN đang hoạt động trên cả nước đã sử dụng các dịch vụ thuế điện tử.
• Kết quả đến nay cơ quan thuế đã tiếp nhận gần 160 triệu hồ sơ điện tử từ NNT.
• Triển khai 150 dịch vụ công (DVC) trực tuyến (DVCTT) đạt mức độ 4, 32 dịch vụ đạt mức 3 và tích hợp 178 dịch vụ lên Cổng DVC quốc gia.
• Hạ tầng truyền thông ngành Thuế có gần 1.500 đường truyền kết nối; Trung tâm dữ liệu (TTDL) chính và TTDL dự phòng của ngành Thuế với 1.000 máy chủ hoạt động trên nền tảng, giải pháp công nghệ ảo hoá.
• Ngành Thuế đã áp dụng các giải pháp bảo mật thông tin, dữ liệu quản lý thuế và chống tấn công nhằm đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hoạt động của toàn hệ thống.

Ngày 27/11/2020, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 1874/QĐ-BTC về việc ban hành Kế hoạch hành động của Bộ Tài chính thực hiện Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Ngành Tài chính xác định quá trình CĐS tập trung vào phát triển chính phủ số, thúc đẩy nền kinh tế số, xã hội số với mục tiêu hoàn thành xây dựng tài chính điện tử, thiết lập nền tảng tài chính số dựa trên dữ liệu lớn, dữ liệu tài chính mở và hệ sinh thái tài chính số, cho phép nhiều bên tạo ra các dịch vụ tài chính thông minh, hướng tới mục tiêu thiết lập hệ thống tài chính số hoá và nền tài chính thông minh. Để từng bước thực hiện mục tiêu đề ra, Bộ Tài chính đã cụ thể thành các nhiệm vụ trong Kế hoạch 05 năm ứng dụng CNTT ngành Tài chính giai đoạn 2021 - 2025 được phê duyệt tại Quyết định 2042/QĐ-BTC ngày 25/10/2021.

Trong thời gian vừa qua, ngành Thuế đã tập trung triển khai các DVCTT phục vụ người dân, doanh nghiệp và triển khai hóa đơn điện tử đáp ứng quy định Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn. Đây là các thành tích nổi bật, đánh dấu bước tiến mạnh mẽ trong công cuộc CĐS của ngành Tài chính nói chung và của ngành Thuế nói riêng với kết quả cụ thể như sau:

Ngày 21/11/2021, ngành Thuế đã chính thức triển khai sử dụng HĐĐT tại 06 tỉnh, thành phố giai đoạn 1 gồm TP. Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ, Bình Định. Đến nay, toàn bộ các tổ chức, DN tại 6 tỉnh, thành phố đang sử dụng hóa đơn theo Nghị định số 51/2010/NĐ-CP đã thực hiện chuyển đổi sang sử dụng HĐĐT theo Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC.

Tiếp tục thực hiện lộ trình triển khai HĐĐT giai đoạn 2, ngày 21/4/2022, ngành Thuế đã công bố triển khai áp dụng HĐĐT giai đoạn 2 tại 57 tỉnh, thành phố còn lại với mục tiêu đến 30/6/2022, 100% người nộp thuế đang sử dụng hóa đơn theo quy định tại Nghị định 51/2010/NĐ-CP chuyển sang sử dụng HĐĐT theo quy định của Luật Quản lý thuế và Nghị định số 123/2020/NĐ-CP.

Việc triển khai HĐĐT không những góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, DN, thay đổi phương thức quản lý của cơ quan thuế theo hướng tự động nhằm cải cách TTHC, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng mà còn thúc đẩy CĐS trong các DN và các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cơ quan thuế. Triển khai HĐĐT cũng góp phần đẩy mạnh sự phát triển thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới, mang lại nhiều lợi ích chung cho xã hội như tiết kiệm chi phí, tài nguyên, nguồn lực và bảo vệ môi trường.

Từ năm 2017, ngành Thuế đã hoàn thành việc triển khai dịch vụ khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử trên phạm vi toàn quốc. Đến nay, 99% DN trong tổng số hơn 850.000 DN sử dụng dịch vụ khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử. Việc ngành Thuế đẩy mạnh triển khai các dịch vụ thuế điện tử nhằm hỗ trợ tra cứu thông tin nghĩa vụ thuế, khai thuế, nộp thuế mọi lúc, mọi nơi không những tạo thuận lợi cho người dân mà còn góp phần hạn chế tiếp xúc xã hội trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là nền tảng phát triển các dịch vụ thuế số cho người nộp thuế.

Ngày 21/03/2022, ngành Thuế đã chính thức công bố ứng dụng thuế điện tử cho thiết bị di động (eTax Mobile) và Cổng thông tin điện tử (TTĐT) dành cho nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN). Với mục tiêu lấy NNT làm trung tâm phục vụ, với sự quyết tâm, nỗ lực cao của ngành Thuế và sự ủng hộ của cộng đồng DN, người dân, đặc biệt là các NCCNN, việc vận hành đưa vào triển khai hoạt động Cổng TTĐT dành cho NCCNN cũng như triển khai Ứng dụng dịch vụ thuế điện tử trên thiết bị di động Etax Mobile của ngành Thuế sẽ đem lại hiệu quả to lớn, góp phần giúp ngành Thuế nói riêng và ngành Tài chính nói chung đẩy mạnh quá trình CĐS.

Tích hợp 178 DVCTT: Các dịch vụ TTHC do cơ quan thuế cung cấp được triển khai ở mức độ 3, 4 cho NNT theo hướng đơn giản, hiệu quả, nhanh chóng. Ứng dụng CNTT trong DVC gồm: điện tử hoá, số hoá TTHC và kết nối các DVC trong lĩnh vực thuế và tích hợp với Cổng DVC Quốc gia. Đến nay, ngành Thuế đã hoàn thành triển khai 182/304 DVCTT mức 3, 4 và tích hợp 178 DVCTT mức độ 3, 4 lên Cổng DVC Quốc gia. Nhờ đó, người dân và DN có thể thực hiện thêm các dịch vụ thuế điện tử một cách thuận lợi hơn.

Ngành Thuế đã hoàn thành kết nối hệ thống tích hợp với CSDL quốc gia về dân cư để sử dụng mã căn cước công dân cho 02 dịch vụ cấp mới và thay đổi thông tin mã số thuế (MST) là cá nhân, đây cũng là tiền đề để Tổng cục Thuế tiến tới sử dụng mã định danh cá nhân làm MST. Việc sử dụng mã định danh cá nhân làm MST giúp minh bạch, thống nhất thông tin quản lý và dùng chung dữ liệu với CSDL quốc gia về dân cư nên đảm bảo việc định danh chính xác được thông tin NNT là cá nhân, giảm thiểu sai sót trong quá trình NNT thực hiện TTHC với cơ quan thuế và các cơ quan quản lý nhà nước (QLNN) khác.

4. Các Công nghệ Chính trong Chuyển đổi số Hóa đơn và Thuế

5. Thách thức trong Chuyển đổi số Hóa đơn và Thuế

6. Kinh nghiệm Quốc tế và Bài học cho Việt Nam