Thâm hụt thương mại là gì? Tác động của thâm hụt thương mại đối với nền kinh tế
Công ty Kế toán AGS Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp.
Trong bài viết này, công ty AGS sẽ chia sẻ về chủ đề "Thâm hụt thương mại là gì? Tác động của thâm hụt thương mại đối với nền kinh tế" – một vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng. Bài viết sẽ làm rõ các khái niệm cốt lõi liên quan đến thâm hụt thương mại, phân tích nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, cũng như những tác động đa chiều – từ tỷ giá hối đoái, việc làm, nợ nước ngoài cho đến cán cân thanh toán quốc gia. Từ đó, hy vọng mang đến cái nhìn toàn diện và thực tiễn hơn về thâm hụt thương mại.
1. Thâm hụt thương mại là gì?
Thâm hụt thương mại là hiện tượng xảy ra khi một quốc gia chi tiêu nhiều hơn cho việc nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ từ nước ngoài so với số tiền thu được từ hoạt động xuất khẩu sang các thị trường quốc tế. Nói cách khác, giá trị hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu vượt quá giá trị hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, dẫn đến dòng tiền ròng chảy ra khỏi nền kinh tế. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể tạo ra áp lực lên cán cân thanh toán và gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định kinh tế vĩ mô của quốc gia đó.
Thâm hụt thương mại = Tổng giá trị nhập khẩu – Tổng giá trị xuất khẩu
Khi thực hiện phép tính giữa giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu, nếu kết quả là một số dương – nghĩa là kim ngạch nhập khẩu cao hơn xuất khẩu – thì quốc gia đó đang rơi vào tình trạng thâm hụt thương mại. Ngược lại, nếu kết quả là số âm – cho thấy giá trị xuất khẩu vượt trội so với nhập khẩu – thì quốc gia đó đang có thặng dư thương mại, hay còn gọi là cán cân thương mại dương. Đây là dấu hiệu cho thấy quốc gia đang thu về nhiều ngoại tệ hơn từ hoạt động xuất khẩu so với lượng chi ra cho nhập khẩu.
2. Một số đặc điểm của Thâm hụt thương mại
Nhập khẩu lớn hơn xuất khẩu: Đặc điểm cốt lõi của thâm hụt thương mại là khi giá trị hàng hóa và dịch vụ mà một quốc gia nhập khẩu từ nước ngoài vượt quá giá trị hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu trong một khoảng thời gian nhất định. Sự mất cân đối này phản ánh tình trạng quốc gia đang tiêu dùng nhiều hơn so với những gì họ tạo ra cho thị trường toàn cầu.
Cán cân thương mại âm: Khi thâm hụt thương mại xảy ra, nó kéo theo sự âm tính trong cán cân thương mại – một chỉ số cho thấy lượng ngoại tệ rời khỏi đất nước để chi trả cho hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu lớn hơn lượng thu vào từ xuất khẩu. Điều này phản ánh một sự mất cân bằng trong trao đổi thương mại quốc tế.
Áp lực giảm giá tiền tệ: Thâm hụt thương mại kéo dài có thể gây áp lực lên tỷ giá hối đoái, khiến đồng nội tệ mất giá so với các đồng tiền mạnh. Nguyên nhân là do nhu cầu mua ngoại tệ tăng lên để thanh toán cho nhập khẩu. Mặc dù đồng tiền yếu đi có thể giúp hàng hóa xuất khẩu trở nên cạnh tranh hơn, nhưng đồng thời cũng làm gia tăng chi phí nhập khẩu, dẫn đến nguy cơ lạm phát và ảnh hưởng tiêu cực đến sức mua của người tiêu dùng trong nước.
3. Nguyên nhân gây ra Thâm hụt thương mại
3.1 Điều kiện kinh tế nội địa
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thâm hụt thương mại là do năng lực sản xuất trong nước không đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng của người dân. Khi nền kinh tế phát triển, thu nhập bình quân đầu người tăng lên, kéo theo xu hướng tiêu dùng mở rộng. Trong trường hợp nguồn cung trong nước không theo kịp, quốc gia buộc phải gia tăng nhập khẩu từ nước ngoài để bù đắp thiếu hụt, từ đó hình thành thâm hụt trong cán cân thương mại.
3.2 Tác động của tỷ giá hối đoái
Chênh lệch tỷ giá cũng là yếu tố quan trọng tác động đến cán cân thương mại. Khi đồng nội tệ tăng giá so với ngoại tệ, hàng hóa nhập khẩu trở nên rẻ hơn đối với người tiêu dùng trong nước. Điều này khuyến khích nhập khẩu, vì với cùng một lượng ngoại tệ, có thể mua được nhiều hàng hóa hơn trước. Trong khi đó, xuất khẩu có thể bị ảnh hưởng do hàng hóa trong nước trở nên đắt đỏ hơn đối với thị trường quốc tế. Kết quả là cán cân thương mại nghiêng về phía nhập khẩu, dẫn đến thâm hụt.
3.3 Khác biệt trong hành vi tiêu dùng và cơ cấu thương mại
Sự khác biệt về thói quen tiêu dùng và cơ cấu chuyên môn hóa sản xuất giữa các quốc gia cũng góp phần gây ra thâm hụt thương mại. Ví dụ, khi thị trường quốc tế giảm nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của một quốc gia, thì kim ngạch xuất khẩu sẽ giảm, làm mất cân bằng cán cân thương mại. Đồng thời, nếu một quốc gia chọn cách chuyên môn hóa vào một số ngành hàng cụ thể, họ sẽ cần nhập khẩu nhiều loại hàng hóa khác để đáp ứng nhu cầu trong nước – điều này cũng dẫn đến gia tăng nhập khẩu và góp phần tạo ra thâm hụt thương mại.
4. Tầm quan trọng của thâm hụt thương mại trong thương mại quốc tế
-Thâm hụt thương mại thường được coi là chỉ báo về năng lực cạnh tranh và sức khỏe kinh tế của một quốc gia. Những hệ quả tiềm tàng bao gồm:
- Giảm giá trị tiền tệ: Thâm hụt kéo dài gây áp lực khiến đồng nội tệ mất giá do dòng tiền liên tục chảy ra để nhập khẩu, làm hàng nhập khẩu đắt hơn và hàng xuất khẩu rẻ hơn.
- Ảnh hưởng việc làm và sản xuất: Hàng hóa giá rẻ từ nước ngoài có thể khiến ngành sản xuất nội địa suy yếu, kéo theo tình trạng mất việc làm.
- Tăng nợ nước ngoài: Để bù đắp thâm hụt, quốc gia có thể phải vay mượn từ nước ngoài, làm gia tăng nghĩa vụ trả nợ.
- Tác động đến cán cân thanh toán: Thâm hụt thương mại góp phần khiến cán cân thanh toán chung mất cân đối, ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô.
Thông tin khác
Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn
Thông tin tuyển dụng và Hướng dẫnAGS luôn mở rộng cánh cửa cho những ứng viên muốn thử thách bản thân trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Ngôn ngữ Nhật - Pháp lý - Nhân sự. Xem chi tiết bài viết để biết thêm về Thông tin tuyển dụng tại AGS bạn nhé!
Nguồn: https://thuvienphapluat.vn/phap-luat-doanh-nghiep/cau-hoi-thuong-gap/tham-hut-thuong-mai-la-gi-tham-hut-thuong-mai-co-anh-huong-nhu-the-nao-8010.html

.png)
