Tổng hợp điểm mới Thông tư 99/2025/TT-BTC – Thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC về chế độ kế toán doanh nghiệp

Ngày 27/10/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp, chính thức thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC và các văn bản sửa đổi, bổ sung liên quan. Thông tư mới có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, áp dụng cho năm tài chính bắt đầu từ hoặc sau ngày này. Hãy cùng AGS tìm hiểu thêm thông qua bài viết dưới đây nhé.

I. Thay đổi về hệ thống phụ lục và biểu mẫu

Thông tư 99 ban hành 4 phụ lục mới kèm theo, gồm:

• Phụ lục 1: Danh mục và biểu mẫu chứng từ kế toán.
• Phụ lục 2: Hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp (được cập nhật và điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế).
• Phụ lục 3: Mẫu sổ kế toán gồm 42 mẫu sổ, rút gọn từ 45 mẫu theo Thông tư 200.
• Phụ lục 4: Biểu mẫu báo cáo tài chính.

Doanh nghiệp cần rà soát toàn bộ hệ thống chứng từ, sổ kế toán và báo cáo tài chính hiện hành để đảm bảo áp dụng đúng các mẫu biểu mới kể từ năm tài chính 2026.

II. Bổ sung quy định về quản trị và kiểm soát nội bộ

Thông tư 99 bổ sung quy định về quản trị nội bộ và kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp có trách nhiệm:

• Xây dựng quy chế quản trị nội bộ hoặc tài liệu tương đương;
• Phân định rõ quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ của các bộ phận, cá nhân liên quan đến nghiệp vụ kế toán;
• Thiết lập cơ chế kiểm soát nội bộ nhằm phòng ngừa sai sót, gian lận trong ghi nhận và báo cáo tài chính.

III. Quy định chi tiết về đơn vị tiền tệ trong kế toán

Thông tư 99 quy định rõ việc sử dụng đơn vị tiền tệ khác Đồng Việt Nam (VND) trong kế toán.
Doanh nghiệp có thể lựa chọn đơn vị tiền tệ khác, nhưng khi lập và nộp báo cáo tài chính tại Việt Nam phải chuyển đổi sang VND. Việc quy đổi được thực hiện theo tỷ giá mua bán chuyển khoản trung bình của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp thường xuyên giao dịch tại thời điểm kết thúc kỳ kế toán.
Chênh lệch tỷ giá phát sinh khi chuyển đổi được phản ánh vào chỉ tiêu “Chênh lệch tỷ giá hối đoái” thuộc phần vốn chủ sở hữu. Doanh nghiệp cũng phải trình bày rõ các ảnh hưởng của việc chuyển đổi trong thuyết minh báo cáo tài chính.

IV. Nguyên tắc khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán

Trường hợp doanh nghiệp thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán (ví dụ từ VND sang ngoại tệ hoặc ngược lại), Thông tư 99 yêu cầu:

• Tại kỳ đầu tiên sau khi thay đổi, doanh nghiệp phải chuyển đổi toàn bộ số dư trên sổ kế toán và báo cáo tài chính theo tỷ giá trung bình tại ngày thay đổi;
• Số liệu so sánh của kỳ trước được quy đổi theo tỷ giá trung bình của kỳ liền kề;
• Doanh nghiệp phải thuyết minh nguyên nhân, cơ sở và tác động của việc thay đổi trên báo cáo tài chính.

Quy định này đảm bảo tính liên tục, minh bạch và khả năng so sánh giữa các kỳ kế toán.

V. Hiệu lực và văn bản thay thế

Thông tư 99/2025/TT-BTC có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026 và thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC cùng các Thông tư sửa đổi, bổ sung như 75/2015/TT-BTC và 53/2016/TT-BTC.
Theo đó, năm tài chính 2025 vẫn thực hiện theo Thông tư 200, còn từ năm 2026 trở đi, doanh nghiệp phải áp dụng đầy đủ quy định của Thông tư 99.

Thông tin khác

Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn

Nguồn: https://thuvienphapluat.vn/phap-luat/ho-tro-phap-luat/tong-hop-diem-moi-thong-tu-992025ttbtc-che-do-ke-toan-doanh-nghiep-thay-the-thong-tu-2002014ttbtc-r-239189.html