Hướng dẫn hạch toán TK 357 – Quỹ bình ổn giá theo Thông tư 99/2025/TT-BTC

TK 357 – Quỹ bình ổn giá được sử dụng để phản ánh việc trích lập, sử dụng và quản lý nguồn quỹ doanh nghiệp tự lập nhằm hỗ trợ điều chỉnh giá bán trong các giai đoạn biến động. Theo Thông tư 99/2025/TT-BTC, việc hạch toán tài khoản này phải tuân thủ đúng mục đích sử dụng, điều kiện trích lập và yêu cầu trình bày trên báo cáo tài chính.

Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách hạch toán TK 357 theo quy định mới, kèm theo các tình huống nghiệp vụ thực tế để kế toán dễ dàng áp dụng trong doanh nghiệp.

Theo Thông tư 99/2025/TT-BTC, Tài khoản 357 – Quỹ bình ổn giá được sử dụng để phản ánh số dư hiện có và các biến động tăng, giảm của quỹ mà doanh nghiệp trích lập nhằm mục đích ổn định giá bán hàng hóa, dịch vụ trong những thời kỳ thị trường biến động mạnh.

Quỹ bình ổn giá không phải là khoản chi phí phát sinh trong kỳ mà là phần lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp tạm giữ lại để chủ động điều tiết giá bán, hỗ trợ thị trường trong bối cảnh cung cầu thay đổi, chi phí đầu vào biến động hoặc khi thực hiện theo yêu cầu quản lý giá của Nhà nước.

Nguồn quỹ này thường được sử dụng để bù đắp phần chi phí tăng thêm khi doanh nghiệp giữ nguyên giá bán, hỗ trợ giảm giá nhằm kích cầu, hoặc điều chỉnh giá bán để duy trì sự ổn định của thị trường. Đặc biệt, đối với các ngành nhạy cảm về giá như xăng dầu, điện, lương thực, dược phẩm…, việc trích lập Quỹ bình ổn giá có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì hoạt động kinh doanh ổn định và tuân thủ quy định về quản lý giá.

Khi trích lập và sử dụng TK 357, doanh nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

- TK 357 được dùng để phản ánh số hiện có và tình hình biến động của Quỹ bình ổn giá tại doanh nghiệp.

- Việc trích lập, quản lý và sử dụng Quỹ bình ổn giá phải thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

- Doanh nghiệp có thể bổ sung tên gọi Quỹ bình ổn giá sao cho phù hợp với đặc thù ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh.

- Quỹ phải được trích lập, quản lý, sử dụng và quyết toán theo đúng hướng dẫn tại Thông tư 99.

Khi trích lập, số trích vào Quỹ được tính vào giá vốn hàng bán; khi sử dụng quỹ cho mục đích bình ổn giá, doanh nghiệp ghi giảm giá vốn hàng bán tương ứng.

Bên Nợ:

Ghi nhận số quỹ bình ổn giá đã sử dụng trong kỳ.

Bên Có:

Ghi nhận số trích lập Quỹ bình ổn giá phát sinh trong kỳ.

Số dư bên Có:

Thể hiện số quỹ bình ổn giá còn lại của doanh nghiệp tại thời điểm kết thúc kỳ kế toán.

Để đảm bảo việc ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế liên quan đến quỹ bình ổn giá được thực hiện chính xác, doanh nghiệp cần nắm rõ cách hạch toán các tình huống phát sinh phổ biến. Dưới đây là hướng dẫn phương pháp hạch toán một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu liên quan đến Tài khoản 357 theo quy định tại Thông tư 99/2025/TT-BTC.

– Khi trích lập Quỹ bình ổn giá theo quy định của pháp luật, ghi:

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán

Có TK 357 – Quỹ bình ổn giá.

– Khi sử dụng Quỹ bình ổn giá theo quy định của pháp luật, ghi:

Nợ TK 357 – Quỹ bình ổn giá.

Có TK 632 – Giá vốn hàng bán

Doanh nghiệp nào cần trích lập Quỹ bình ổn giá?

Không phải mọi doanh nghiệp đều bắt buộc trích lập quỹ này. Việc trích lập Quỹ bình ổn giá thường áp dụng cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có yếu tố giá nhạy cảm, dễ biến động như xăng dầu, dược phẩm, điện lực, nông sản,… và phải tuân theo quy định pháp luật chuyên ngành hoặc điều lệ công ty.

Trích lập Quỹ bình ổn giá có ảnh hưởng đến lợi nhuận không?

Do Quỹ bình ổn giá được trích vào chi phí (TK 632 – Giá vốn hàng bán) nên sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận kế toán trong kỳ. Tuy nhiên, khi sử dụng quỹ để bù giá, doanh nghiệp được ghi giảm giá vốn, giúp phản ánh đúng chi phí thực tế.

Quỹ bình ổn giá có được sử dụng cho các mục đích khác không?

Việc sử dụng quỹ phải đúng mục đích bình ổn giá theo quy định và phải có chứng từ hợp lệ. Sử dụng sai mục đích có thể bị truy thu, xử phạt hoặc điều chỉnh lại kết quả kinh doanh.

Doanh nghiệp có phải trình bày thông tin Quỹ bình ổn giá trên báo cáo tài chính?

Tình hình trích lập, sử dụng và số dư của Quỹ bình ổn giá phải được trình bày minh bạch trong Thuyết minh Báo cáo tài chính, giúp cơ quan quản lý và cổ đông nắm rõ việc sử dụng nguồn quỹ này.

Có thể hạch toán Quỹ bình ổn giá theo tài khoản khác ngoài TK 357 không?

Theo Thông tư 99/2025/TT-BTC, Tài khoản 357 được thiết kế riêng để phản ánh Quỹ bình ổn giá, đảm bảo rõ ràng và minh bạch trong công tác kế toán và kiểm tra, kiểm toán.

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về nguyên tắc, kết cấu và phương pháp hạch toán Tài khoản 357 – Quỹ bình ổn giá theo Thông tư 99/2025/TT-BTC, cũng như cách áp dụng vào thực tế kế toán tại doanh nghiệp. Nếu bạn thấy nội dung hữu ích, hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều hướng dẫn nghiệp vụ và thông tin kế toán – tài chính quan trọng dành cho doanh nghiệp.