Công ty Kế toán AGS Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và cung
cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu
doanh nghiệp.
Trong bài viết này công ty AGS sẽ chia sẻ về chủ đề
Lăng Ông Bà Chiểu. Lăng Ông Bà Chiểu là di tích lịch sử nổi bật thờ
Tả Quân Lê Văn Duyệt, một vị tướng tài ba trong lịch sử Việt Nam. Lăng
được xây dựng vào đầu thế kỷ 19 và là nơi để người dân bày tỏ lòng kính trọng
đối với những đóng góp của ông cho đất nước. Kiến trúc của lăng kết hợp hài
hòa giữa các yếu tố văn hóa truyền thống Việt Nam, tạo nên không gian trang
nghiêm, thu hút nhiều du khách và tín đồ đến thăm. Lăng không chỉ là nơi thờ
cúng mà còn là một biểu tượng văn hóa, gắn liền với sự phát triển của vùng đất
Nam Bộ.
Cùng tìm hiểu kĩ hơn về chủ đề này qua bài viết dưới đây nhé.
1. Sơ lược về Lăng Ông Bà Chiểu
Lăng Ông Bà Chiểu hay còn gọi là đền thờ Tả Quân Lê Văn Duyệt nằm tại quận Bình
Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh, là một di tích lịch sử quan trọng gắn liền với
văn hóa và tín ngưỡng của người dân miền Nam Việt Nam. Lăng được xây dựng vào
đầu thế kỷ 20, thờ cúng Ông Bà Chiểu, một vị thần bảo vệ dân làng và cũng là
nơi tổ chức các nghi lễ thờ cúng, cầu an cho cộng đồng. Đây là
lăng thờ Tả quân Lê Văn Duyệt (1764-1832) - vị tướng Tổng trấn thành
Gia Định xưa. Lăng có tên chính xác là Thượng Công miếu, được ghi bằng chữ Hán
ở cổng Tam quan. Sau này người ta quen gọi là lăng Ông Bà Chiểu bởi:
-
Tục lệ tránh gọi thẳng tên (phạm húy), người ta gọi là “lăng Ông”;
-
Lăng nằm ngay cạnh chợ Bà Chiểu, lâu dần người dân đã ghép hai từ lăng Ông
chợ Bà Chiểu thành “lăng Ông Bà Chiểu” để chỉ khu lăng của Tả quân.
Lăng Ông Bà Chiểu có kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn của văn
hóa phương Đông, với các yếu tố chạm khắc tinh xảo và các họa tiết trang trí
biểu trưng cho sự tôn kính và linh thiêng. Mái lăng được xây dựng theo hình
dạng đặc trưng của kiến trúc truyền thống phương Đông, cùng với các bức tượng
và hình ảnh các vị thần linh bảo hộ.
Lăng Ông Bà Chiểu không chỉ là một địa điểm thờ cúng, mà còn là
một di tích văn hóa, là nơi thu hút du khách và người dân địa phương tham gia
vào các hoạt động tôn giáo, lễ hội. Những ngày lễ lớn, người dân sẽ đến lăng
để cầu may mắn, bình an, và cầu cho sự thịnh vượng của gia đình và cộng đồng.
2. Thông tin tham quan đền thờ Tả Quân Lê Văn Duyệt
Địa chỉ: Số 1 đường Vũ Tùng, Phường 3, quận Bình Thạnh, Tp HCM.
Giờ mở cửa tham khảo: 7:00 - 17:00 các ngày trong tuần.
Giá vé vào cửa: miễn
phí.
Lưu ý:
-
Trang phục: Để tôn trọng không gian lăng mộ, du khách nên lựa
chọn những bộ trang phục lịch sự, kín đáo, không quá hở hang. Một gợi
ý cho du khách là bạn có thể lựa chọn mặc những bộ áo dài khi đến lăng
vừa thể hiện được nét văn hóa Việt, vừa lưu lại được những bức ảnh
đẹp.
-
Thời gian tham quan: Du khách nên tìm hiểu trước thời gian tham
quan của lăng để tránh đến lăng vào khung giờ lăng đã đóng cửa.
-
Tuân thủ các nội quy/quy định của lăng: Lăng có quy định không
được mang đồ ăn và nước uống vào bên trong nên bạn không nên chuẩn bị
hoặc mua đồ ăn từ ngoài vào.
-
Giữ vệ sinh: Du khách nên vứt rác đúng nơi quy định, tránh vứt
rác bừa bãi.
3. Lịch sử hình thành Lăng Ông Bà Chiểu
Lăng Ông Bà Chiểu là quần thể đền thờ và mộ của
Tả quân Lê Văn Duyệt cùng vợ ông, bà Đỗ Thị Phận.
Tả quân Lê Văn Duyệt là một vị tướng và quân sư tài ba, có công lớn
với triều đình nhà Nguyễn, đã phục vụ dưới triều vua Gia Long và vua Minh
Mạng.
Tuy nhiên, vào năm 1835, dưới triều vua Minh Mạng, xảy ra vụ biến loạn
Phiên An. Lê Văn Duyệt bị cáo buộc tội "che chở quân phỉ đảng, gây
loạn" khi ông đã qua đời. Vua Minh Mạng đã ra lệnh phá hủy mộ và dựng bia
đá với nội dung "Quyền yêm Lê Văn Duyệt phục pháp xử" (chỉ tên hoạn
quan Lê Văn Duyệt chịu tội). Đến năm 1841, dưới thời vua Thiệu Trị,
Lê Văn Duyệt mới được minh oan, bia đá bị dỡ bỏ và mộ ông được xây
dựng lại, cao và rộng hơn.
Lịch sử của lăng mộ Ông Bà Chiểu bắt đầu từ năm 1848, khi khu
lăng mộ cơ bản được hoàn thành. Đến năm 1914, Hội Thượng Công Quý Tế được
thành lập, và từ đó, các nghi lễ cúng tế tại miếu lăng Ông Bà Chiểu được tổ
chức hàng năm. Công tác trùng tu lăng mộ cũng được thực hiện nhiều lần qua
các năm. Vào ngày 06/12/1989, Bộ Văn hóa đã công nhận
lăng Ông Bà Chiểu là di tích Lịch sử Văn hóa cấp quốc gia.
|
Lăng Ông Bà Chiểu trước khi được phục dựng như hiện nay
|
4. Kiến trúc Tả quân Lê Văn Duyệt
Miếu lăng Ông Bà Chiểu tọa lạc trên khu đất rộng lớn với tổng
diện tích lên đến 18.500m². Tường bao quanh lăng dài 500m và cao 1,2m, có 4
cổng mở ra 4 con đường chính: Lê Văn Duyệt, Phan Đăng Lưu, Trịnh Hoài Đức và
Vũ Tùng. Với kiến trúc cổ kính và chiều dài ấn tượng, du khách không nên bỏ
qua cơ hội chụp hình bên những bức tường đặc trưng của
lăng Ông Bà Chiểu.
Lăng Ông Bà Chiểu chào đón du khách với cổng Tam quan nằm ở
hướng Nam, mở ra đường Vũ Tùng. Trên cổng có dòng chữ Hán, dịch ra là "Thượng
Công miếu", chỉ vị trí thờ Thượng Công - một chức quan cao cấp thời xưa. Qua
cổng Tam quan, du khách sẽ đi qua một khu vườn cảnh trước khi vào khu lăng
chính, bao gồm ba phần: nhà bia, mộ của Tả quân Lê Văn Duyệt và
vợ, cùng miếu thờ.
4.1 Nhà bia
Nhà bia tại lăng Ông Bà Chiểu là nơi đặt bia đá để ghi nhớ công đức của
Tả quân Lê Văn Duyệt. Công trình này được xây dựng theo dạng một
ngôi điện nhỏ, với tường được lát gạch và mái lợp ngói âm dương, tạo nên không
gian trang nghiêm và cổ kính. Trên bia đá, khắc dòng chữ Hán "Lê công miếu
bi", có nghĩa là "Bia của miếu thờ Lê Công", nhằm ca ngợi những công lao to
lớn của Tả quân đối với đất nước và triều đình, đặc biệt là trong việc bảo vệ
và phát triển đất nước dưới triều đại nhà Nguyễn.
Trước bia đá, đôi hạc vàng cưỡi rùa được đặt trang trọng, tượng trưng cho sự
hòa hợp âm dương, thể hiện sự cân bằng giữa các yếu tố trong vũ trụ. Hình ảnh
này cũng mang ý nghĩa về sự bền vững, lâu dài và sức mạnh vĩnh cửu, giống như
những phẩm chất mà Tả quân Lê Văn Duyệt thể hiện trong suốt cuộc
đời. Đây là biểu tượng cho sự hỗ trợ lẫn nhau giữa các yếu tố trong tự nhiên
và cũng là lời nhắc nhở về những giá trị đạo đức mà ông đã cống hiến cho đất
nước.
|
Khu vực nhà bia ở Lăng Ông Bà Chiểu
|
4.2 Lăng mộ
Lăng mộ là công trình được xây dựng đầu tiên trong quần thể lăng, vì vậy đây
cũng là khu vực cổ nhất của lăng Ông Bà Chiểu. Phần mộ bao gồm hai ngôi mộ song táng, trong đó
Tả quân Lê Văn Duyệt được an táng bên phải (hướng từ nhà bia
nhìn vào), còn vợ ông, bà Đỗ Thị Phận, được an táng bên trái. Mộ tại lăng
Ông Bà Chiểu còn được gọi là mộ "quy", vì có hình dáng giống như con rùa
đang nằm, một biểu tượng của sự trường tồn và vĩnh cửu.
 |
Lăng mộ Tả quân Lê Văn Duyệt và vợ của ông |
Bao quanh khu mộ là một bức tường dày được xây bằng đá ong, tạo nên một
không gian tôn nghiêm và bảo vệ khu vực linh thiêng này. Tường bao còn thông
ra sân đốt nhang đèn, nơi du khách và người dân có thể thắp hương tưởng nhớ
và cúng tế các vị thánh thần.
4.3 Miếu thờ
Khu miếu thờ trong Lăng Ông Bà Chiểu là phần có kiến trúc độc
đáo nhất, thu hút rất nhiều du khách đến tham quan và check-in. Miếu thờ
được xây dựng theo phong cách kiến trúc truyền thống của nhà Nguyễn, bao gồm
ba phần chính: tiền điện, trung điện và chính điện. Các kỹ thuật chạm khắc
gỗ, đá, sành sứ trong miếu thờ được thực hiện rất tinh xảo, mang lại vẻ đẹp
cổ kính và uy nghiêm, vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cho đến ngày nay. Những
chi tiết này không chỉ tạo nên giá trị nghệ thuật mà còn thể hiện sự tôn
kính và sự khéo léo của các nghệ nhân thời kỳ xưa.
|
Miếu thờ lăng Ông Bà Chiểu
|
5. Tục xin xăm ở Lăng Lê Văn Duyệt
Lăng Ông Bà Chiểu còn nổi tiếng với tục xin xăm, một phong tục
lâu đời của người Sài Gòn xưa. Tại khu Tây Lang trong lăng, rất nhiều
người dân và du khách đến xin xăm với hy vọng cầu xin sức khỏe và giải trừ
bệnh tật. Sau khi xin xăm, họ sẽ ra khu bên cạnh để giải xăm, tạo thành một
nghi thức quen thuộc trong đời sống tâm linh của người dân nơi đây.
Để xin xăm tại lăng, du khách có thể thực hiện các bước sau:
-
Đầu tiên, du khách quỳ gối, chắp tay và thành tâm cầu khấn xin xăm. Khi
khấn, bạn cần giới thiệu rõ họ tên, ngày tháng năm sinh, nơi ở và bày tỏ
những nguyện vọng của mình.
-
Sau khi hoàn tất lời cầu khấn, du khách sẽ vái 3 lạy và xin rút quẻ. Lưu
ý rằng mỗi người chỉ được rút 1 lần và chỉ rút duy nhất 1 quẻ.
-
Trên thẻ xăm sẽ có số thứ tự và chữ nho, du khách chỉ cần tìm bài thơ
tương ứng với số thứ tự và đọc phần dịch nghĩa để hiểu rõ về ý nghĩa của
thẻ xăm mình đã rút.
Lăng Ông Bà Chiểu không chỉ là
một công trình kiến trúc cổ kính mà còn là một phần quan trọng trong đời
sống tâm linh và văn hóa của người dân
Sài Gòn. Từ những nghi lễ truyền thống như xin xăm đến những công trình
nghệ thuật chạm khắc tinh xảo,
lăng Ông Bà Chiểu mang đến một không gian thanh tịnh,
linh thiêng, nơi du khách có thể tìm thấy sự bình yên và tưởng nhớ công
lao của Tả quân Lê Văn Duyệt. Mỗi bước đi trong khuôn viên lăng đều gợi lên những giá trị
lịch sử sâu sắc, đồng thời là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của
những phong tục lâu đời.
Lăng Ông Bà Chiểu là một di tích mang đậm dấu ấn lịch sử và văn
hóa, không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là địa điểm thu hút du khách và người
dân đến tham quan, cầu bình an. Qua các công trình kiến trúc tinh xảo và những
phong tục truyền thống, lăng không chỉ bảo tồn những giá trị lịch sử mà còn
góp phần duy trì những nét đẹp văn hóa của cộng đồng. Đây thực sự là một địa
điểm không thể bỏ qua đối với những ai yêu mến lịch sử và văn hóa miền Nam
Việt Nam. Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc
bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo
dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như
cơ hội việc làm tại AGS nhé.
Thông tin khác
Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn
Nguồn: https://vinpearl.com/vi/lang-ong-ba-chieu-kham-pha-ngoi-den-co-nhat-sai-thanh, https://vinwonders.com/vi/wonderpedia/news/lang-ong-ba-chieu-sai-gon/