I. Thực trạng hiện nay
Ghi nhận từ thị trường quốc tế, các nước phương Tây đến các quốc gia trong Châu Á, ở nhiều năm qua, thuốc lá lậu đã biến động để nhiều hậu quả do việc tăng thuế ngày càng cao và các biện pháp nghiêm ngặn được đưa ra.
Tại Đức, giai đoạn 2002-2005, thuế tuyệt đối tăng 48%, thuế tương đối 8%, người tiêu dùng đã chuyển sang mua thuốc lá từ các quốc gia khác, bên cạnh đó lượng tiêu thụ thuốc lá hợp pháp giảm đến 34% khiến cho ngân sách Nhà nước lúc này bị trì trệ.
Ngoài ra, một nghiên cứu thường niên do KPMG công bố cuối năm 2023 về vấn đề thuốc lá lậu tại khối Liên minh Châu Âu EU cho thấy hoạt động buôn bán thuốc lá bất hợp pháp đã tăng 3% vào năm đó, cùng với hơn 35 tỷ điều thuốc bất hợp pháp được tiêu thụ trên 27 quốc gia thành viên EU. Điều này đã khiến Châu Âu mất khoảng 16 tỷ euro tiền thuế.
Một bài đăng khác vào tháng 12/2024 của Tax Foundation (một tổ chức phi chính phủ tại Hoa Kỳ chuyên có những báo cáo về chính sách thuế) cho biết, tại các tiểu bang việc buôn lậu thuốc lá đã khiến tại đây mất gần 5 tỷ đô la tiền thuế TTĐB.
Ở các quốc gia Châu Á cũng vậy, trải qua cú sốc thuế dẫn đến thị trường thuốc lá lậu bùng nổ. Tại Thái Lan, Thống đốc Cơ quan thuốc lá Thái Lan Poomjit Ponggiangnam cho biết việc đưa ra thuế suất thuế TTĐB không hợp lý đã làm giảm nguồn thu thuế của quốc gia khoảng 23 tỷ bank và doanh số bán hàng giảm đáng kể
Trong khi đó, Ấn Độ - nơi mà hoạt động buôn bán thuốc lá lậu và bất hợp pháp tại đây gia tăng mạnh mẽ trong vài năm qua. Tình trạng chênh lệch thuế đã khiến Ấn Độ trở thành thị trường thuốc là bất hợp pháp lớn thứ tư trên thế giới. Theo nghiên cứu FICCI Cascade năm 2022 ước tính là ₹ 22.930 crore.
Từ những trường hợp thực tế được ghi nhận tại thị trường quốc tế kết hợp với các phân tích từ các chuyên gia trong nước, có thể thấy rằng Việt Nam cần cân nhắc mức tăng của thuế TTĐB đối với thuốc lá; có những lộ trình để các doanh nghiệp và các bên liên quan có thời gian để điều chỉnh hoạt động đầu từ, sản xuất và kinh doanh để từ đó hỗ trợ nguồn thu ngân sách nhà nước là giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.
II. Mức thuế suất thuế tiêu thu đặc biệt áp dụng với thuốc lá là bao nhiêu?
- Căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 quy định:
Điều 2. Đối tượng chịu thuế
1. Hàng hóa:
a) Thuốc lá điếu, xì gà và chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm;
b) Rượu;
c) Bia;
d) Xe ô tô dưới 24 chỗ, kể cả xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng loại có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng;
đ) Xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi lanh trên 125cm3;
e) Tàu bay, du thuyền;
...
- Căn cứ theo Điều 5 Luật thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 quy định:
Điều 5. Căn cứ tính thuế
Căn cứ tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế và thuế suất. Số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp bằng giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt nhân với thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt.
- Căn cứ Điều 7 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 được sửa đổi bởi Khoản 4 Điều 1 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi 2014 quy định như sau:
Như vậy, mặt hàng thuốc lá thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với mức thuế suất áp dụng là 75%, được tính theo công thức sau:
Thuế TTĐB thuốc là = Giá tính thuế x 75%
III. Có nên tăng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá?
Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV diễn ra với Dự thảo Luật thuế tiêu thụ đặc biệt được đưa ra thảo luận. Trong đó, có hai phương án về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá.
Với phương án 1 là giữ nguyên tỷ lệ thuế suất hiện hành 75% và cộng thêm phần thuế tuyệt đối 2.000 đồng/bao. Đối với phương án 2 thì cộng thêm 5.000 đồng/bao và sau đó tiếp tục tăng hàng năm với mục tiêu tăng thuế tuyệt đối tới 10.000 đồng/bao năm 2030.
Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính cũng từng đưa ra mô hình phân tích nhằm đánh giá tác động của việc điều chỉnh thuế suất thuế TTĐB đối với thuốc lá. Với phương án được đề xuất, việc thu Ngân sách Nhà nước sẽ tăng trung bình khoảng 13%/năm. Tuy nhiên, cùng với đó thì tỷ lệ trốn thuế cũng tăng trung bình 33-34%/năm do người tiêu dùng chuyển đổi hành vi tiêu dùng do thuế tăng nhanh.
Đồng thời, mô hình này cũng cho thấy các nhà sản xuất thuốc là buộc phải chuyển toàn bộ tác động của thuế sang người tiêu dùng bằng việc tăng giá sản phẩm. Hành động này có nguy cơ dẫn đến tình trạng nhập lậu.
Không những vậy, với việc thiết lập các biện pháp thuế quá mạnh tay cũng sẽ khiến người lao động trong ngành thuốc lá mất việc làm. Theo ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa Việt Nam từng cho rằng cần có những nghiên cứu cụ thể về mức sống của người dân khi tăng thuế TTĐB. Ông nhấn mạnh rằng, có nhiều hộ dân vừng dân tộc thiểu số tại các vùng trồng nguyên liệu không thể bỏ ngay lập tức mà phải tính đến sinh kế cũng như các doanh nghiệp cần thời gian điều chỉnh hoạt động sản xuất.
Từ đó cho thấy, cần tính toán lại mức tăng thuế và cả lộ trình cụ thể vì một khi có tác động tiêu cực xảy ra với các bên liên quan như Chính phủ, doanh nghiệp, hệ thống phân phối,... sẽ rất khó để giải quyết trong vài năm.
Thông tin khác
Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn
Thông tin tuyển dụng và Hướng dẫnAGS luôn mở rộng cánh cửa cho những ứng viên muốn thử thách bản thân trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Ngôn ngữ Nhật - Pháp lý - Nhân sự. Xem chi tiết bài viết để biết thêm về Thông tin tuyển dụng tại AGS bạn nhé!
.png)
Nguồn:
https://www.vietnamplus.vn/tang-thue-thuoc-la-bai-hoc-tu-quoc-te-va-nhung-can-nhac-cho-viet-nam-post995588.vnp
https://www.tuoitrethudo.vn/can-nhac-muc-tang-thue-tieu-thu-dac-biet-de-giam-thieu-thuoc-la-lau-272216.html
https://thuvienphapluat.vn/hoi-dap-phap-luat/83A13F4-hd-muc-thue-suat-thue-tieu-thu-dac-biet-ap-dung-doi-voi-mat-hang-thuoc-la-dieu-la-bao-nhieu.html
![[Vị trí] Tổng hợp tất cả vị trí tuyển dụng](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBJKiSGLir4ak6ZBlzMDFcsmT2EBfMwL0-lo2QQs8OUOzETh01JoyYb9tC9dlxYBhnZqWZFqy0-Rtm6XLsyEgQMjT1QuQoP4Kx0yGHNRgTBu2GaYeZy7brBGYuwl3P7nIeVvpPSGd4voJaEKMi3OgnZztrccGUwciCtG_4C4KKNtNNe2an59Kk2bIFaoY/s72-c/1.%20Logo%20ch%C3%ADnh%20th%E1%BB%A9c%20AGS-VINA.COM%20(2).png "[Vị trí] Tổng hợp tất cả vị trí tuyển dụng")
