Nghề kế toán chịu nhiều ảnh hưởng từ AI

Công ty Kế toán AGS Việt Nam, với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp, nhận thấy rằng ngành kế toán đang bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). 

AI giúp tự động hóa các công việc kế toán lặp đi lặp lại như nhập liệu, xuất hóa đơn, và kiểm tra chứng từ, từ đó giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Sự thay đổi này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn mở ra cơ hội cho các kế toán viên tập trung vào các nhiệm vụ có tính chiến lược và phân tích sâu sắc hơn, đồng thời tạo ra một bước tiến lớn trong việc tối ưu hóa quy trình tài chính cho doanh nghiệp.

Nghề kế toán từ lâu đã là một ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng rất cao và không thể thiếu trong hầu hết các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô nhân sự từ 10 người trở lên. Kế toán không chỉ xuất hiện trong các công ty lớn mà còn có mặt trong mọi loại hình doanh nghiệp, từ những doanh nghiệp nhỏ cho đến các tập đoàn lớn. Theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM, nghề kế toán sẽ không bao giờ thất nghiệp, trừ khi không còn doanh nghiệp hay doanh nhân. Điều này cho thấy tầm quan trọng của nghề kế toán trong nền kinh tế, vì mọi doanh nghiệp đều cần đến kế toán để quản lý tài chính, thuế và các vấn đề liên quan đến chứng từ, hóa đơn.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, các công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đang nhanh chóng thay thế nhiều công việc truyền thống trong ngành kế toán, nhất là các công việc lặp đi lặp lại như nhập liệu, xuất hóa đơn, hay làm báo cáo tài chính. Dù vậy, nghề kế toán vẫn sẽ duy trì một vai trò quan trọng và không thể thay thế hoàn toàn trong các hoạt động tài chính phức tạp mà cần đến con người để kiểm tra, phân tích và ra quyết định chiến lược.

Công nghệ đang dần thay đổi diện mạo của nghề kế toán và tạo ra một làn sóng chuyển đổi mạnh mẽ trong các hoạt động kế toán, kiểm toán. Các công nghệ như số hóa chứng từ, hồ sơ, dữ liệu lớn (big data), phân tích dữ liệu, và tự động hóa quy trình làm việc đang ngày càng trở nên phổ biến. Những công nghệ này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn cải thiện độ chính xác và tính minh bạch trong công việc của các kế toán viên. Báo cáo nghề nghiệp kế toán, kiểm toán do Navigos Group cùng Hội Kế toán TP.HCM, Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam và Học viện Smart Train thực hiện chỉ ra rằng, 78,2% doanh nghiệp và 83,4% cá nhân làm công tác kế toán, kiểm toán đánh giá sự ảnh hưởng của công nghệ đến nghề nghiệp của họ ở mức độ rất quan trọng.

Các phần mềm kế toán truyền thống, phần mềm thuế, hay các công cụ làm báo cáo tài chính có xu hướng giảm dần sự phổ biến, nhường chỗ cho những công nghệ tiên tiến hơn như hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP), các công cụ phân tích dữ liệu, và các dịch vụ điện toán đám mây (cloud computing). Các ứng dụng này không chỉ giúp tăng hiệu suất làm việc mà còn giúp giảm thiểu các công việc nhàm chán, giúp kế toán viên có thể tập trung vào các công việc đòi hỏi tư duy chiến lược, phân tích và ra quyết định.

Điều này đồng nghĩa với việc, công nghệ không chỉ thay đổi cách thức làm việc mà còn mở ra những cơ hội mới cho những người làm nghề kế toán nếu họ có thể thích nghi và học hỏi thêm các kỹ năng công nghệ mới.

Mặc dù công nghệ mang lại nhiều lợi ích như giúp tăng hiệu suất, giảm bớt công việc thủ công và nhàm chán, nhưng nó cũng tạo ra những thách thức lớn cho những người làm nghề kế toán. Các công việc có tính lặp đi lặp lại, như nhập liệu, xuất hóa đơn, kiểm tra chứng từ, đang ngày càng bị thay thế bởi máy móc và AI. Điều này đồng nghĩa với việc nhóm nhân lực làm những công việc này sẽ đối diện với nguy cơ mất việc cao hơn trong tương lai gần. Bà Chu Thị Ngọc Hạnh, Giám đốc Tài chính của Navigos Group, cho rằng những công việc này sẽ không còn có cơ hội việc làm cao và người làm nghề kế toán sẽ phải học hỏi các kỹ năng và chuyên môn mới để đáp ứng với yêu cầu của thị trường lao động thay đổi.

Đối với lực lượng sinh viên mới ra trường, họ cũng sẽ gặp phải thách thức lớn khi cơ hội việc làm trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán không còn nhiều như trước, đặc biệt là đối với những người không kịp cập nhật và nâng cao kỹ năng công nghệ. Tuy nhiên, mặc dù có sự thay đổi mạnh mẽ do công nghệ, ngành kế toán - kiểm toán vẫn đang phát triển và duy trì vị trí quan trọng trong các trường đại học. Hiện nay, có 128 trường đại học trên toàn quốc đang đào tạo ngành kế toán, với hơn 92.000 sinh viên đang theo học, chiếm gần 5% tổng số sinh viên đại học của cả nước. Điều này cho thấy ngành kế toán vẫn thu hút sự quan tâm lớn từ phía sinh viên và các bậc phụ huynh.

Tuy nhiên, các kế toán viên hiện tại và sinh viên mới ra trường cần phải thích nghi với xu hướng công nghệ mới nếu muốn duy trì vị thế trong ngành. Việc nắm vững các phần mềm kế toán hiện đại, các công cụ phân tích dữ liệu và khả năng làm việc với các hệ thống ERP sẽ là yếu tố quyết định giúp họ có thể tồn tại và phát triển trong thị trường lao động ngày càng cạnh tranh.