Người làm C&B có nên học thêm gì để phát triển sự nghiệp?

Hải Yến ADM

22 thg 7, 2025

Trong bộ máy nhân sự hiện đại, C&B (Compensation & Benefits) không còn là vị trí “chỉ biết tính lương” mà đang dần trở thành xương sống chiến lược giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài và tối ưu chi phí. Tuy nhiên, để theo kịp vai trò ngày càng mở rộng này, người làm C&B buộc phải liên tục cập nhật và học hỏi thêm các kỹ năng mới.

Vậy người làm C&B nên học gì để phát triển sự nghiệp? Hãy cùng AGS tìm hiểu nhé!

1. Các kỹ năng cần thiết để trở thành một C&B chuyên nghiệp

1.1. Nhạy bén với con số và kỹ năng tính toán chính xác

Tính lương, thưởng, bảo hiểm hay chi phí nhân sự đều đòi hỏi khả năng tính toán nhanh và chuẩn xác. C&B phải làm việc với rất nhiều số liệu, từ dữ liệu chấm công đến hệ số lương, thuế thu nhập cá nhân... Vì vậy, sự cẩn trọng, logic và tư duy con số là nền tảng không thể thiếu.

1.2. Hiểu biết sâu về pháp luật lao động

Công việc của C&B gắn chặt với các quy định pháp lý, đặc biệt là Luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Thuế TNCN. Một chuyên viên C&B giỏi là người luôn cập nhật kịp thời các thay đổi của pháp luật, từ đó:

Tham mưu cho doanh nghiệp điều chỉnh chính sách phù hợp,
Đảm bảo quyền lợi cho người lao động,
Giảm thiểu rủi ro pháp lý cho tổ chức.

1.3. Thành thạo tin học văn phòng – đặc biệt là Excel

Excel là công cụ “sống còn” của người làm C&B. Khả năng:

Tổ chức dữ liệu,
Sử dụng các hàm nâng cao,
Tạo biểu đồ hoặc báo cáo động (Pivot Table, Dashboard)

Giúp C&B xử lý khối lượng lớn dữ liệu nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, việc làm quen với các phần mềm HRM cũng là một lợi thế.

1.4. Kỹ năng lập và trình bày báo cáo

Từ báo cáo lương tháng đến phân tích ngân sách nhân sự theo quý, C&B cần trình bày số liệu rõ ràng, logic và dễ hiểu. Biết cách thiết kế report chuyên nghiệp giúp người làm C&B:

Truyền đạt thông tin hiệu quả đến cấp quản lý,
Hỗ trợ ra quyết định về nhân sự,
Tăng tính minh bạch trong tổ chức.

1.5. Kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống

Là cầu nối giữa doanh nghiệp và người lao động, C&B cần giao tiếp khéo léo để:

Trả lời các thắc mắc về lương thưởng, bảo hiểm,
Giải thích chính sách rõ ràng, tránh gây hiểu nhầm,
Tạo niềm tin với nhân viên và duy trì văn hóa công bằng trong tổ chức.
Khả năng lắng nghe, thấu hiểu tâm lý và xử lý tình huống tinh tế là điểm cộng rất lớn.

1.6. Kỹ năng tổ chức và quản lý công việc hiệu quả

Công việc C&B đòi hỏi sự cẩn thận, chính xác và khả năng làm việc có hệ thống:

Biết cách lập kế hoạch và quản lý khối lượng công việc lớn,
Ưu tiên đúng việc, xử lý nhiều đầu việc cùng lúc,
Theo dõi hiệu suất, phân tích dữ liệu nhân sự để đưa ra các đề xuất chiến lược phù hợp.
Người làm C&B giỏi luôn giữ công việc "trong tầm kiểm soát", đảm bảo tính chính xác và đúng hạn.

2. Người làm C&B có nên học thêm gì để phát triển sự nghiệp?

2.1. Excel nâng cao: Kỹ năng nền tảng không thể thiếu

Đây là kỹ năng bắt buộc trong nghề C&B. Không chỉ đơn thuần là tính lương, bạn cần:

Biết sử dụng hàm mảng, hàm thống kê, hàm điều kiện lồng nhau.
Thành thạo Pivot Table, Data Validation, Conditional Formatting.
Có khả năng tự động hóa báo cáo bằng VBA hoặc Power Query.

👉 Lý do nên học: Giúp tiết kiệm thời gian, giảm sai sót và nâng cao độ chính xác trong xử lý dữ liệu.

2.2. Phân tích dữ liệu (Data Analysis): Từ số liệu đến chiến lược

C&B hiện đại không chỉ là "ghi chép" mà còn cần biết đọc hiểu xu hướng dữ liệu nhân sự.
Phân tích biến động nhân sự: Tại sao nghỉ việc tăng vào quý 3?
Benchmark thị trường: Lương nhân viên vị trí A của mình đang ở đâu so với thị trường?
Dự báo ngân sách lương – thưởng theo từng quý, từng bộ phận.

👉 Công cụ nên học: Excel nâng cao, Power BI, Google Looker Studio hoặc Python cơ bản (nếu có định hướng phân tích sâu).

2.3. Hiểu biết vững về Luật Lao động và thuế TNCN

Làm C&B nhưng không nắm luật thì cực kỳ rủi ro. Bạn nên:

Cập nhật các thay đổi trong luật BHXH, BHTN, thuế TNCN.
Nắm rõ các điều khoản hợp đồng, chấm dứt, xử lý kỷ luật...
Biết cách tính và kê khai thuế đúng quy định.

👉 Lý do nên học: Tránh sai sót pháp lý, giúp doanh nghiệp tuân thủ và bảo vệ quyền lợi nhân viên.

2. 4. Học thêm về HRBP hoặc Talent Management – Có nên không?

✅ HRBP (Human Resource Business Partner)

Nếu bạn muốn chuyển dịch từ C&B sang vai trò chiến lược hơn, HRBP là con đường nên cân nhắc.

Hiểu sâu về cơ cấu tổ chức, quản trị hiệu suất, phát triển nhân tài.
Trở thành đối tác tư vấn cho quản lý thay vì chỉ làm dịch vụ hành chính.
Cơ hội được tham gia vào các dự án tái cấu trúc, phát triển con người.

✅ Talent Management

Bạn muốn kết nối dữ liệu lương – năng lực – thăng tiến? Học thêm về Talent Management sẽ giúp:

Xây dựng hệ thống lương theo năng lực (Competency-based Pay).
Gắn C&B với lộ trình nghề nghiệp và phát triển đội ngũ.
Đề xuất chính sách giữ chân nhân sự hiệu quả hơn.

👉 Gợi ý học: Tham gia các khóa học HRBP, Talent Management (SHRM, HRCI, các khóa nội bộ doanh nghiệp hoặc từ các tổ chức tại Việt Nam như PACE, Gitiho, VinaTrain...).

2.5. Các kỹ năng mềm nên phát triển thêm

Giao tiếp và thuyết trình: Trình bày đề xuất ngân sách lương với CFO hay quản lý cấp cao.
Tư duy phản biện: Đánh giá các chính sách nhân sự có phù hợp thực tiễn không.
Làm việc đa phòng ban: Khả năng phối hợp với Finance, Legal, HRBP...