Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chính phủ Việt Nam

Trong hành trình khởi nghiệp và phát triển, các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường phải đối mặt với muôn vàn thách thức: từ thiếu vốn, hạn chế công nghệ, nhân lực yếu đến khó khăn khi tiếp cận thị trường hay pháp lý. Thấu hiểu điều đó, Chính phủ Việt Nam đã ban hành và triển khai hệ thống chương trình hỗ trợ toàn diện dành cho DNNVV, nhằm đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

I. Cơ sở pháp lý của chương trình hỗ trợ

1. Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017

Chính thức có hiệu lực từ 01/01/2018, Luật số 04/2017/QH14 quy định các nội dung hỗ trợ DNNVV trên các mặt: tiếp cận tín dụng, thuế – kế toán, mặt bằng sản xuất, công nghệ, nhân lực, thông tin thị trường, tư vấn pháp lý…
Hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các nhóm doanh nghiệp đặc thù: doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, doanh nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh,...

2. Nghị định 80/2021/NĐ-CP ngày 26/8/2021

Thay thế Nghị định 39/2018/NĐ-CP trước đó, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Hỗ trợ DNNVV.
Xác định rõ tiêu chí phân loại DNNVV theo quy mô: siêu nhỏ, nhỏ và vừa, làm cơ sở để hưởng các chính sách hỗ trợ phù hợp.
Là nền tảng cho các bộ, ngành, địa phương xây dựng chương trình cụ thể.

II. Đối tượng được hỗ trợ

Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí quy định tại Điều 5 Nghị định 80/2021/NĐ-CP.
Các tiêu chí phân loại bao gồm:
- Số lao động tham gia BHXH bình quân năm
Tổng doanh thu năm hoặc tổng nguồn vốn
Ưu tiên hỗ trợ các nhóm:
Doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ
Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
Doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành và chuỗi giá trị
Doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh

III. Các nội dung hỗ trợ cụ thể

1. Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực

a. Đào tạo khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp
Miễn học phí cho doanh nghiệp ở vùng khó khăn hoặc do phụ nữ làm chủ.
Các khóa học: xây dựng kế hoạch kinh doanh, tài chính cơ bản, pháp luật doanh nghiệp, quản trị nội bộ…
b. Đào tạo nghề cho người lao động
Miễn chi phí đào tạo sơ cấp (hoặc dưới 3 tháng) nếu đáp ứng đủ điều kiện về tuổi và thời gian làm việc.
Doanh nghiệp cùng người lao động có thể thỏa thuận chi trả phần chi phí còn lại (nếu có).
c. Đào tạo tại chỗ trong doanh nghiệp
Hỗ trợ 50% chi phí đào tạo nếu tổ chức lớp nội bộ (tối thiểu 10 học viên).
Mỗi doanh nghiệp chỉ được hỗ trợ 1 lần/năm.

2. Hỗ trợ tư vấn pháp lý và phát triển kinh doanh

a. Tư vấn thành lập doanh nghiệp từ hộ kinh doanh
Hướng dẫn đăng ký kinh doanh, kê khai thuế, mở mã số thuế, xây dựng quy chế hoạt động…
Hỗ trợ các chi phí như: thiết kế website, làm logo, đăng ký nhãn hiệu…
b. Tư vấn chuyên sâu
Hỗ trợ tối đa 50% chi phí tư vấn các lĩnh vực: công nghệ, quản trị, nhân sự, tài chính, marketing, phát triển sản phẩm…
c. Hỗ trợ pháp lý
Cung cấp miễn phí thông tin pháp lý, mẫu hợp đồng, văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động sản xuất – kinh doanh.

3. Hỗ trợ chuyển đổi số và đổi mới công nghệ

Chương trình hỗ trợ DNNVV chuyển đổi số (SMEdx):
Cung cấp danh sách nền tảng số phù hợp theo ngành
Hỗ trợ đăng ký sử dụng miễn phí một số phần mềm (kế toán, quản lý khách hàng, quản lý bán hàng…)
Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu, hội thảo nâng cao nhận thức
Hỗ trợ một phần chi phí ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất, đổi mới thiết bị, nâng cấp phần mềm.

4. Hỗ trợ tài chính và tín dụng

Tiếp cận các khoản vay ưu đãi với lãi suất thấp (~4%/năm) thông qua các ngân hàng thương mại và Quỹ phát triển DNNVV.
Ưu tiên cho các doanh nghiệp:
Khởi nghiệp sáng tạo
Tham gia chuỗi cung ứng ngành công nghiệp
Có dự án khả thi nhưng thiếu tài sản thế chấp
Hỗ trợ tư vấn lập hồ sơ vay vốn, thẩm định dự án, quản trị tài chính doanh nghiệp vay.

5. Hỗ trợ thuế và mặt bằng sản xuất

a. Miễn, giảm thuế theo Nghị quyết 198/2025/QH15
Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo:
Miễn thuế TNDN 2 năm đầu
Giảm 50% thuế TNDN trong 4 năm tiếp theo
Miễn lệ phí môn bài 3 năm đầu đối với DNNVV mới thành lập
Hỗ trợ tư vấn thủ tục kê khai và hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp sản xuất
b. Hỗ trợ mặt bằng sản xuất
Ưu tiên bố trí địa điểm trong khu, cụm công nghiệp; miễn giảm tiền thuê đất trong thời gian đầu
Hỗ trợ chi phí đầu tư hạ tầng như điện, nước, xử lý môi trường nếu doanh nghiệp sản xuất tại vùng sâu, vùng xa

IV. Cơ chế triển khai chương trình hỗ trợ

1. Bộ, ngành trung ương

Bộ Kế hoạch và Đầu tư: chủ trì, quản lý chính sách chung, xây dựng hệ thống cổng thông tin hỗ trợ DNNVV (business.gov.vn)
Bộ Tài chính: hướng dẫn cấp ngân sách, hoàn thuế và cấp bù lãi suất
Ngân hàng Nhà nước: phối hợp các tổ chức tín dụng triển khai vay ưu đãi
Bộ Khoa học & Công nghệ, Bộ Thông tin & Truyền thông: triển khai hỗ trợ công nghệ và chuyển đổi số

2. Cấp tỉnh, thành phố

UBND tỉnh xây dựng kế hoạch địa phương, điều phối triển khai tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công Thương, Sở KHCN…
Công bố công khai các chương trình hỗ trợ, mời gọi doanh nghiệp tham gia

3. Các hiệp hội, tổ chức tư vấn

Tham gia tư vấn, đào tạo, cung cấp dịch vụ được nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí
Làm cầu nối giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý
V. Quy trình tiếp cận hỗ trợ
Đăng ký đề xuất hỗ trợ: nộp hồ sơ trực tiếp hoặc online tại các sở, ban ngành địa phương
Thẩm định và ký hợp đồng: cơ quan có trách nhiệm phản hồi trong 14 ngày
Thực hiện và quyết toán: doanh nghiệp phối hợp cơ quan thực hiện chương trình, nghiệm thu và thanh quyết toán theo hợp đồng

📌 Kết luận: Nắm bắt cơ hội – Bứt phá vững vàng

Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chính phủ Việt Nam không chỉ là sự hỗ trợ đơn thuần, mà là một hệ sinh thái chính sách bài bản, xuyên suốt từ pháp lý, tài chính, đào tạo, công nghệ đến tiếp cận thị trường.
Việc chủ động nắm bắt thông tin, đăng ký tham gia các chương trình, và xây dựng nội lực doanh nghiệp sẽ giúp các DNNVV không chỉ tồn tại, mà còn tăng trưởng vững mạnh trong môi trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay.