Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Ý nghĩa và cách lập

HCM Thùy ACC

29 thg 9, 2025

Bạn là một kế toán viên mới vào nghề hoặc là chủ doanh nghiệp đang muốn hiểu rõ hơn về các báo cáo tài chính để quản lý dòng tiền hiệu quả hơn. Trong số các báo cáo tài chính, báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement) là một công cụ không thể thiếu giúp bạn theo dõi và phân tích dòng tiền ra vào doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn về ý nghĩa và cách lập báo cáo này. Bài viết dưới đây AGS sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò, cấu trúc và phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo chuẩn mực kế toán Việt Nam.

1. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì?

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo tài chính trình bày tổng hợp các dòng tiền thu vào và chi ra trong kỳ kế toán của doanh nghiệp, phản ánh sự biến động của tiền và các khoản tương đương tiền. Mục đích chính của báo cáo này là cung cấp thông tin về khả năng tạo tiền mặt và tương đương tiền của doanh nghiệp, từ đó giúp các nhà quản lý, nhà đầu tư và bên liên quan đánh giá khả năng thanh toán, hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính của doanh nghiệp.

2. Ý nghĩa của báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Đánh giá khả năng thanh toán: Báo cáo cho biết doanh nghiệp có đủ tiền để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và chi phí hoạt động hay không.
Phân tích dòng tiền hoạt động kinh doanh: Giúp doanh nghiệp hiểu rõ nguồn tiền tạo ra từ hoạt động chính có bền vững hay không.
Đánh giá hoạt động đầu tư và tài chính: Cho biết doanh nghiệp đã chi bao nhiêu tiền cho đầu tư tài sản cố định, mua bán cổ phiếu, vay nợ, trả nợ...
Hỗ trợ quyết định quản lý tài chính: Doanh nghiệp có thể dự đoán được nhu cầu vốn, lên kế hoạch chi tiêu, và quản lý rủi ro về tiền mặt.
Tăng tính minh bạch với nhà đầu tư và ngân hàng: Thông tin về dòng tiền giúp các bên liên quan đánh giá chính xác sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

3. Cấu trúc và nội dung báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 02 (VAS 02) - Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo gồm ba phần chính:

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Operating activities):
- Thu tiền từ bán hàng, cung cấp dịch vụ.
- Chi tiền cho chi phí sản xuất kinh doanh, trả lương, trả nợ vay ngắn hạn.
Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Investing activities):
- Chi tiền mua sắm, sửa chữa tài sản cố định.
- Thu tiền bán tài sản cố định, chứng khoán đầu tư.
Dòng tiền từ hoạt động tài chính (Financing activities):
- Thu tiền vay, phát hành cổ phiếu.
- Trả nợ vay, chi trả cổ tức cho cổ đông.

4. Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Có 2 phương pháp phổ biến để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ:

a. Phương pháp trực tiếp (Direct method)

Trực tiếp trình bày các khoản thu, chi tiền mặt từ hoạt động kinh doanh như thu tiền bán hàng, chi trả tiền nguyên vật liệu, chi trả lương, thuế...
Ưu điểm: Cung cấp thông tin dòng tiền chi tiết, rõ ràng.
Nhược điểm: Cần dữ liệu chi tiết về từng khoản thu chi, tốn công sức thu thập.

b. Phương pháp gián tiếp (Indirect method)

Bắt đầu từ lợi nhuận kế toán trước thuế và điều chỉnh các khoản không liên quan đến tiền mặt như khấu hao, tăng giảm các khoản phải thu, phải trả...
Ưu điểm: Dễ lập vì dựa vào báo cáo kết quả kinh doanh và bảng cân đối kế toán.
Nhược điểm: Thông tin dòng tiền từ hoạt động kinh doanh ít chi tiết hơn phương pháp trực tiếp.

5. Ví dụ đơn giản về lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp

Giả sử:

Lợi nhuận trước thuế: 100 triệu đồng
Khấu hao TSCĐ: 20 triệu đồng
Tăng các khoản phải thu: 10 triệu đồng
Giảm các khoản phải trả: 5 triệu đồng

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh = 100 + 20 - 10 - 5 = 105 triệu đồng

6. Lưu ý khi lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Chỉ ghi nhận các khoản tiền thật sự phát sinh trong kỳ, không ghi nhận các khoản không liên quan đến tiền mặt.
Phân loại đúng các khoản thu chi vào ba nhóm hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính.
Đảm bảo sự liên kết với báo cáo kết quả kinh doanh và bảng cân đối kế toán để tránh sai lệch số liệu.
Cập nhật các quy định, chuẩn mực kế toán mới nhất để báo cáo chính xác.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.