Đình công đúng luật, công nhân phải tuân thủ quy định như thế nào?

INC QUỲNH GIANG

24 thg 10, 2025

Tại các quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Mỹ, "đình công" thường xảy ra phổ biến do giữa người sử dụng lao động và người lao động phát sinh các tranh chấp liên quan tới tiền lương, phúc lợi hoặc những vấn đề khác trong quá trình làm việc. Tuy vậy, tại Việt Nam, các trường hợp "đình công" diễn ra thường bị xem là vi phạm pháp luật do người lao động chưa thực hiện theo đúng quy định tại Bộ Luật Lao động, dẫn đến những thiệt hại và ảnh hưởng lớn đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trước bên tuyển dụng. Qua bài viết dưới đây, AGS sẽ làm rõ khái niệm pháp luật về "đình công"; các trường hợp bị coi là đình công bất hợp pháp; quy trình, thủ tục để tiến hành "đình công" đúng pháp luật.

1. Đình công là gì?

Theo quy định tại Điều 198 Bộ luật Lao động 2019 thì “Đình công là sự ngừng việc tạm thời, tự nguyện và có tổ chức của người lao động nhằm đạt được yêu cầu trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động và do tổ chức đại diện người lao động có quyền thương lượng tập thể là một bên tranh chấp lao động tập thể tổ chức và lãnh đạo”.

Tóm lại, đình công là việc mà người lao động tạm thời ngừng việc, hoàn toàn tự nguyện. Việc đình công có tổ chức của những người lao động với nhau để đạt được đạt yêu cầu trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động để bảo vệ quyền lợi của người lao động.

2. Khi nào người lao động đình công hợp pháp

Để bảo vệ tốt nhất về quyền lợi của mình khi đình công, thì phải thực hiện đình công đúng quy định pháp luật để có một cuộc đình công hợp pháp.

Tổ chức đại diện người lao động là bên tranh chấp lao động tập thể về lợi ích có quyền tiến hành thủ tục về trình tự, lấy ý kiến và quyết định đình công, thông báo về thời điểm đình công để đình công trong các trường hợp sau đây:

- Hòa giải không thành hoặc hết thời hạn hòa giải (Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày hòa giải viên lao động nhận được yêu cầu từ bên yêu cầu giải quyết tranh chấp hoặc từ cơ quan) mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải;

- Ban trọng tài lao động không được thành lập hoặc thành lập nhưng:

Không ra quyết định giải quyết tranh chấp;
Người sử dụng lao động là bên tranh chấp không thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp của ban trọng tài lao động.

Cơ sở pháp lý: Điều 199 Bộ luật Lao động 2019.

3. Các trường hợp đình công được xem là bất hợp pháp

Dựa tính hợp pháp của đình công thì có đình công hợp pháp và đình công bất hợp pháp. Đình công hợp pháp là những cuộc đình công được tiến hành theo đúng quy định của pháp luật. Còn đình công bất hợp pháp là những cuộc đình công thiếu một trong số các điều kiện theo quy định pháp luật, được quy định trong các trường hợp sau đây:

Không thuộc trường hợp được đình công.
Không do tổ chức đại diện người lao động có quyền tổ chức và lãnh đạo đình công.
Thực hiện không đúng quy định về trình tự, thủ tục tiến hành đình công.
Khi tranh chấp lao động tập thể đang được cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết theo quy định pháp luật.
Tiến hành đình công tại nơi sử dụng lao động mà việc đình công có thể đe dọa đến quốc phòng, an ninh, trật tự công cộng, sức khỏe của con người.

4. Thủ tục tiến hành một cuộc đình công hợp pháp là như thế nào?

Về chủ thể tổ chức và lãnh đạo đình công, theo Bộ luật Lao động 2019 là do tổ chức đại diện NLĐ có quyền thương lượng tập thể là một bên tranh chấp lao động tập thể.

Thủ tục tiến hành đình công phải tuân theo trình tự sau:

Bước 1: Lấy ý kiến đình công

- Tổ chức lấy ý kiến: Tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở tham gia thương lượng.

- Đối tượng lấy ý kiến: Toàn thể NLĐ hoặc thành viên ban lãnh đạo của các tổ chức đại diện người lao động tham gia thương lượng.

- Nội dung lấy ý kiến bao gồm:

+ Đồng ý hay không đồng ý đình công.

+ Phương án của tổ chức đại diện NLĐ về thời điểm bắt đầu đình công, địa điểm đình công; phạm vi tiến hành đình công; yêu cầu của NLĐ.

- Hình thức lấy ý kiến: Trực tiếp bằng hình thức lấy phiếu, hoặc chữ ký, hoặc hình thức khác.

- Thời gian, địa điểm và cách thức tiến hành lấy ý kiến do tổ chức đại diện NLĐ quyết định và phải thông báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 1 ngày.

Việc lấy ý kiến không được làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh bình thường của người sử dụng lao động. Người sử dụng lao động không được gây khó khăn, cản trở, hoặc can thiệp vào quá trình tổ chức đại diện NLĐ tiến hành lấy ý kiến về đình công.

Bước 2: Ra quyết định đình công và thông báo đình công

Khi có trên 50% số người được lấy ý kiến đồng ý với nội dung lấy ý kiến đình công thì tổ chức đại diện NLĐ ra quyết định đình công bằng văn bản.

Quyết định đình công phải có các nội dung sau đây:

- Kết quả lấy ý kiến đình công;

- Thời điểm bắt đầu đình công, địa điểm đình công.

- Phạm vi tiến hành đình công.

- Yêu cầu của người lao động.

- Họ tên, địa chỉ liên hệ của người đại diện cho chức đại diện NLĐ tổ chức và lãnh đạo đình công.

Thông báo thời điểm bắt đầu đình công: Ít nhất là 5 ngày làm việc trước ngày bắt đầu đình công, chức đại diện NLĐ tổ chức và lãnh đạo đình công phải gửi văn bản về việc quyết định đình công cho người sử dụng lao động, UBND cấp huyện và cơ quan chuyên môn về lao động thuộc UBND cấp tỉnh.

Bước 3: Tổ chức đình công

Đến thời điểm bắt đầu đình công, nếu người sử dụng lao động vẫn không chấp nhận giải quyết yêu cầu của NLĐ thì chức đại diện NLĐ tổ chức và lãnh đạo đình công.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.