Làm Sao Để Chuẩn Bị Tốt Cho Một Cuộc Kiểm Toán Sắp Diễn Ra?

LINH ADI

5 thg 10, 2025

Cuộc kiểm toán, dù là nội bộ hay kiểm toán độc lập, luôn là một “bài kiểm tra” quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Đây không chỉ là dịp để rà soát tính minh bạch tài chính mà còn là cơ hội để cải thiện hệ thống kế toán, quy trình kiểm soát nội bộ và tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, nếu không chuẩn bị kỹ lưỡng, doanh nghiệp có thể rơi vào tình trạng bị động, mất thời gian, tốn chi phí và thậm chí phát sinh các rủi ro pháp lý. Vậy làm sao để chuẩn bị tốt cho một cuộc kiểm toán sắp diễn ra? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Hiểu rõ phạm vi và mục tiêu kiểm toán

Điều đầu tiên doanh nghiệp cần làm là nắm rõ loại kiểm toán sắp diễn ra:

Kiểm toán nội bộ: Do doanh nghiệp tự thực hiện hoặc thuê bên thứ ba để đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ, tuân thủ quy trình.
Kiểm toán độc lập: Do đơn vị kiểm toán bên ngoài thực hiện, thường là để lập báo cáo tài chính đã được kiểm toán.
Kiểm toán thuế: Do cơ quan thuế thực hiện nhằm xác minh tính trung thực, đầy đủ của nghĩa vụ thuế.
Việc hiểu rõ mục tiêu và phạm vi giúp doanh nghiệp tập trung chuẩn bị đúng hồ sơ, tài liệu và nhân sự liên quan.

2. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu kế toán – tài chính

Một trong những yếu tố then chốt của cuộc kiểm toán là hồ sơ, chứng từ kế toán đầy đủ và hợp lệ. Doanh nghiệp nên rà soát và chuẩn bị:

Báo cáo tài chính: Bản chính và bản mềm.
Chứng từ kế toán: Phiếu thu – chi, hóa đơn GTGT, bảng lương, bảng kê chi phí, sổ cái, sổ chi tiết...
Hợp đồng kinh tế: Mua bán hàng hóa, thuê dịch vụ, hợp đồng lao động…
Tờ khai thuế: GTGT, TNDN, TNCN, báo cáo sử dụng hóa đơn.
Biên bản đối chiếu công nợ: Với khách hàng, nhà cung cấp.
Tài liệu nội bộ: Quy chế tài chính, quy trình kiểm soát nội bộ, hồ sơ pháp lý doanh nghiệp…
Việc đồng bộ dữ liệu giữa sổ sách và chứng từ gốc là cực kỳ quan trọng để tránh phát hiện sai sót trong quá trình kiểm toán.

3. Phân công nhân sự phối hợp kiểm toán

Doanh nghiệp nên chỉ định một nhóm phụ trách kiểm toán, thường là bộ phận kế toán – tài chính, có thể bao gồm:

Kế toán trưởng hoặc kế toán tổng hợp
Kế toán công nợ, kế toán kho, kế toán thuế
Nhân sự phụ trách hành chính, hợp đồng
Việc phân công rõ người phụ trách từng mảng hồ sơ giúp việc giải trình, cung cấp thông tin cho kiểm toán viên diễn ra nhanh chóng và chính xác.

4. Rà soát trước – Tự kiểm tra nội bộ

Trước khi cuộc kiểm toán bắt đầu chính thức, doanh nghiệp nên tự thực hiện bước “tiền kiểm toán”, bao gồm:

Đối chiếu sổ sách kế toán với hóa đơn, chứng từ gốc.
Rà soát các khoản mục “nhạy cảm”: chi phí tiếp khách, quà tặng, khấu hao, công nợ phải thu lâu ngày...
Kiểm tra tính hợp lý – hợp lệ – hợp pháp của các chi phí.
Đảm bảo tính khớp nhau giữa số liệu báo cáo tài chính và tờ khai thuế.
Việc chủ động rà soát giúp phát hiện và điều chỉnh sai sót trước khi kiểm toán viên vào cuộc, tránh rủi ro bị ghi ý kiến kiểm toán ngoại trừ hoặc bị truy thu thuế.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.