Những Lỗi Thường Bị Phát Hiện Trong Quá Trình Kiểm Toán Doanh Nghiệp
Trong mỗi kỳ kiểm toán – dù là kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán nội bộ hay kiểm toán thuế – mục tiêu chung đều là đánh giá tính trung thực, hợp lý của số liệu tài chính và mức độ tuân thủ quy định pháp luật của doanh nghiệp. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp, dù đã có hệ thống kế toán riêng hoặc thuê ngoài, vẫn mắc phải những lỗi sai cơ bản nhưng nghiêm trọng – có thể dẫn đến điều chỉnh số liệu, ghi ý kiến kiểm toán ngoại trừ, hoặc thậm chí bị truy thu và phạt thuế. Vậy những lỗi phổ biến nào thường bị phát hiện trong quá trình kiểm toán? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện và phòng tránh.
Ví dụ lỗi:
Ví dụ lỗi:
Ví dụ lỗi:
Ví dụ:
Kiểm toán không chỉ là “soi lỗi”, mà là cơ hội để doanh nghiệp điều chỉnh, cải thiện và nâng cao tính minh bạch tài chính. Việc tránh các lỗi phổ biến nêu trên không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua kỳ kiểm toán suôn sẻ mà còn nâng cao uy tín với nhà đầu tư, đối tác và cơ quan quản lý.
1. Chứng từ kế toán không đầy đủ hoặc không hợp lệ
Đây là lỗi phổ biến nhất, đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.Ví dụ lỗi:
- Thiếu hóa đơn GTGT đầu vào cho chi phí mua hàng/dịch vụ.
- Hóa đơn sai tên công ty, mã số thuế, hoặc bị xóa bỏ.
- Chứng từ chi tiền mặt không có phiếu chi hoặc không đầy đủ chữ ký.
2. Hạch toán sai nguyên tắc kế toán
Nhiều doanh nghiệp vẫn còn nhầm lẫn giữa các tài khoản, dẫn đến sai sót nghiêm trọng trong báo cáo tài chính.Ví dụ lỗi:
- Ghi nhận doanh thu sai kỳ (đẩy doanh thu sang kỳ khác).
- Nhầm lẫn giữa tài khoản chi phí và tài sản cố định.
- Không trích lập dự phòng công nợ khó đòi theo quy định.
3. Chi phí không đủ điều kiện được trừ
Không phải khoản chi nào cũng được tính vào chi phí hợp lý để giảm thuế TNDN. Nhiều doanh nghiệp mắc lỗi khi đưa vào các khoản:
- Chi tiếp khách, quà tặng không có hóa đơn hoặc vượt mức khống chế.
- Tiền lương, thưởng không có hợp đồng lao động hoặc bảng lương rõ ràng.
- Chi phí thuê ngoài nhưng không có hợp đồng, không chứng minh được tính thực tế.
4. Không đối chiếu công nợ với khách hàng, nhà cung cấp
Việc không thường xuyên đối chiếu và xác nhận công nợ khiến số liệu trên sổ kế toán không trùng khớp thực tế.Ví dụ lỗi:
- Số dư công nợ phải thu ghi sổ lớn nhưng khách hàng đã thanh toán từ lâu.
- Ghi nhận công nợ tồn tại nhưng không có khả năng thu hồi.
5. Quản lý tài sản cố định không chặt chẽ
Một lỗi khá thường gặp là việc ghi nhận và khấu hao tài sản cố định không đúng quy định:- Không có biên bản bàn giao, nghiệm thu tài sản.
- Khấu hao sai thời gian hoặc vượt mức quy định.
- Vẫn trích khấu hao cho tài sản đã thanh lý, hỏng hóc.
6. Không tách bạch chi phí cá nhân và chi phí công ty
Đặc biệt ở doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc chi tiêu lẫn lộn giữa mục đích cá nhân và công ty là điều dễ gặp.Ví dụ:
- Chi phí điện thoại, du lịch, xe cộ… phục vụ cá nhân nhưng đưa vào chi phí công ty.
- Mua sắm thiết bị cá nhân nhưng xuất hóa đơn tên công ty.
7. Không có quy trình kiểm soát nội bộ rõ ràng
Một số doanh nghiệp chưa xây dựng hoặc chưa thực hiện nghiêm túc các quy trình về:- Phê duyệt hóa đơn, thanh toán.
- Quy trình mua hàng – nhập kho – xuất kho.
- Kiểm kê định kỳ tài sản, hàng tồn kho.
Kiểm toán không chỉ là “soi lỗi”, mà là cơ hội để doanh nghiệp điều chỉnh, cải thiện và nâng cao tính minh bạch tài chính. Việc tránh các lỗi phổ biến nêu trên không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua kỳ kiểm toán suôn sẻ mà còn nâng cao uy tín với nhà đầu tư, đối tác và cơ quan quản lý.
Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn
đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật
thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.
.png)
