Để không tuyển sai người: Nhà tuyển dụng nên chuẩn bị gì?

AGS Xuân Phượng

24 thg 7, 2025

Trong tuyển dụng, “tuyển sai người” là một trong những quyết định tốn kém và khó sửa chữa nhất. Một nhân sự không phù hợp không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc, tinh thần của cả team mà còn khiến doanh nghiệp mất thời gian, chi phí đào tạo và đôi khi phải bắt đầu lại từ đầu.

Đáng nói, nguyên nhân sâu xa thường không đến từ ứng viên – mà đến từ sự thiếu chuẩn bị của chính nhà tuyển dụng. Vậy làm sao để tuyển đúng ngay từ đầu? Dưới đây là 5 bước chuẩn bị quan trọng bạn không nên bỏ qua.

1. Hiểu đúng về nhu cầu tuyển dụng

Bước đầu tiên – cũng là bước thường bị bỏ qua – chính là hiểu rõ vị trí cần tuyển. Bạn không thể tuyển đúng người nếu không biết rõ:

Vị trí này làm gì? Mục tiêu công việc là gì? Gắn liền với mục tiêu phòng ban hay dự án nào?
Những yêu cầu bắt buộc là gì? Về kỹ năng, kinh nghiệm, trình độ học vấn, công cụ sử dụng...
Tính cách hoặc phẩm chất cần có để làm tốt vai trò này là gì? Ví dụ: sự cẩn thận cho kế toán, khả năng giao tiếp tốt cho sale...

Nếu không rõ những điều trên, bạn sẽ rất dễ tuyển theo cảm tính, hoặc đưa ra tiêu chí quá chung chung khiến việc đánh giá ứng viên trở nên mơ hồ.

💡 Mẹo nhỏ: Trò chuyện trực tiếp với quản lý bộ phận cần tuyển để nắm rõ yêu cầu thực tế. Đừng chỉ dựa vào bản mô tả công việc chung chung.

2. Nghiên cứu kỹ hồ sơ ứng viên

Đừng để “lần đầu gặp” ứng viên mới mở CV. Đây là thói quen tưởng nhỏ, nhưng lại dễ khiến buổi phỏng vấn mất đi sự chuẩn bị cần thiết. Khi bạn chỉ lướt CV lúc vừa gặp ứng viên, bạn sẽ:

Hỏi lại những điều ứng viên đã ghi rõ → mất thời gian, dễ tạo cảm giác thiếu quan tâm
Bỏ qua các điểm quan trọng → không khai thác được lý do nghỉ việc, kinh nghiệm thực tế
Không nắm được độ phù hợp → thiếu căn cứ đánh giá sau buổi phỏng vấn

Bạn nên làm gì trước buổi phỏng vấn?

Đọc trước hồ sơ và đánh dấu các điểm đáng chú ý
Ghi chú những câu hỏi cần khai thác thêm, nhất là các mốc thời gian bất thường, kỹ năng không rõ ràng hoặc vai trò chưa cụ thể
Đọc cả các tài liệu đi kèm: portfolio, blog, sản phẩm mẫu nếu có – và ghi nhận xét sơ bộ

Việc dành vài phút để nghiên cứu hồ sơ không chỉ giúp bạn chủ động trong buổi phỏng vấn mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với ứng viên. Một ấn tượng tốt từ nhà tuyển dụng có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong hành trình thu hút nhân tài.

3. Chuẩn bị bộ câu hỏi phỏng vấn logic, hiệu quả

Không phải cứ hỏi nhiều là tốt. Một bộ câu hỏi chất lượng sẽ giúp bạn đánh giá được:

Năng lực thực tế
Cách ứng viên xử lý vấn đề
Mức độ phù hợp với văn hóa doanh nghiệp

Thay vì hỏi lý thuyết hay câu “template” như “Bạn có chịu được áp lực không?”, hãy chuyển sang các câu hỏi tình huống:

“Bạn từng đối mặt deadline gấp thế nào và xử lý ra sao?”
“Trong dự án gần nhất, vai trò cụ thể của bạn là gì?”
“Bạn thường làm gì khi bất đồng quan điểm với sếp/cộng sự?”

Câu hỏi nên xoay quanh 3 nhóm chính:

Chuyên môn: kỹ năng, công cụ, kiến thức thực tế
Tư duy – phản xạ: giải quyết tình huống, logic công việc
Thái độ – văn hóa: ứng xử, chủ động, tinh thần học hỏi

💡 Hãy linh hoạt theo từng hồ sơ. Không nên áp dụng 100% bộ câu hỏi cứng nhắc cho mọi ứng viên.

4. Xác định tiêu chí đánh giá rõ ràng

Một trong những nguyên nhân khiến doanh nghiệp tuyển sai người là không xác định rõ ràng tiêu chí đánh giá ứng viên ngay từ đầu. Khi thiếu định hướng cụ thể, quá trình phỏng vấn dễ bị cảm tính chi phối: thấy ứng viên nói hay thì đánh giá cao, thấy hồ sơ đẹp thì tưởng phù hợp. Trong khi đó, năng lực thực tế và mức độ phù hợp với vị trí chưa chắc đã đạt yêu cầu.

Để khắc phục điều này, nhà tuyển dụng cần xây dựng một bộ tiêu chí đánh giá ứng viên rõ ràng, thực tế và có thứ tự ưu tiên. Cách làm đơn giản là chia thành 3 nhóm sau:

a. Tiêu chí bắt buộc

Đây là những điều kiện cơ bản mà ứng viên phải có để đảm nhiệm công việc, như:

Kinh nghiệm tối thiểu trong lĩnh vực hoặc vị trí tương đương
Kỹ năng chuyên môn nhất định (VD: sử dụng phần mềm, trình độ ngoại ngữ, kiến thức ngành)
Bằng cấp, chứng chỉ cần thiết theo yêu cầu pháp lý hoặc chuyên môn
Ứng viên thiếu tiêu chí này thường không nên đi tiếp vào vòng trong, trừ khi doanh nghiệp chấp nhận tuyển và đào tạo từ đầu.

b. Tiêu chí ưu tiên (nice-to-have)

Là những yếu tố không bắt buộc nhưng nếu có sẽ giúp ứng viên thực hiện công việc hiệu quả hơn, hoặc hòa nhập nhanh với văn hóa công ty. Ví dụ:

Từng làm việc trong ngành tương tự
Có kinh nghiệm ở công ty cùng quy mô
Có kỹ năng mềm nổi bật như giao tiếp, thuyết trình, quản lý thời gian
Tiêu chí này giúp bạn chọn ra ứng viên nổi bật trong số những người cùng đạt mức cơ bản.

c. Tiêu chí có thể đào tạo

Không phải ứng viên nào cũng hoàn hảo ngay từ đầu. Một số kỹ năng hoặc kiến thức có thể được đào tạo sau khi họ gia nhập công ty, chẳng hạn:

Sử dụng phần mềm nội bộ
Hiểu quy trình làm việc của doanh nghiệp
Một số kỹ năng mềm (trình bày báo cáo, làm việc nhóm...)

Việc xác định rõ yếu tố nào có thể đào tạo được sẽ giúp bạn mở rộng “vòng an toàn” khi tuyển dụng mà không hạ thấp tiêu chuẩn quan trọng.

5. Chuẩn bị trải nghiệm phỏng vấn chuyên nghiệp

Hãy đặt mình vào vị trí của ứng viên. Nếu bạn bước vào một công ty mà người phỏng vấn đến trễ, phòng họp ồn ào, không khí gượng gạo – bạn có muốn làm việc ở đó không?

Để tạo ấn tượng tốt và giữ hình ảnh chuyên nghiệp, bạn nên chuẩn bị:

Gửi thư mời phỏng vấn rõ ràng, thân thiện.
Đón tiếp ứng viên đúng giờ, có người hướng dẫn rõ ràng.
Phỏng vấn trong không gian yên tĩnh, không bị gián đoạn.
Giới thiệu sơ lược về công ty, vai trò vị trí, tạo không khí cởi mở trước khi hỏi sâu.
Kết thúc bằng việc cảm ơn, nói rõ bước tiếp theo, thời gian phản hồi.

Ngay cả khi ứng viên không phù hợp, bạn vẫn nên gửi thư cảm ơn hoặc thông báo kết quả. Điều đó thể hiện sự chuyên nghiệp và giúp bạn giữ hình ảnh thương hiệu tuyển dụng tích cực.

Kết luận

Tuyển đúng người không đơn thuần là “duyên” – đó là kết quả của sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đánh giá có hệ thống và phỏng vấn chuyên nghiệp. Việc này không chỉ giúp bạn chọn đúng nhân sự, mà còn tạo ấn tượng tích cực cho ứng viên, giảm rủi ro nghỉ việc sớm và tiết kiệm chi phí đào tạo lại.

👉 Hãy bắt đầu từ khâu chuẩn bị – vì tuyển đúng ngay từ đầu là cách hiệu quả nhất để xây dựng một đội ngũ mạnh mẽ, ổn định và phát triển bền vững.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.