Từ 01/07/2025: Luật BHXH thay đổi thế nào?

AGS Xuân Phượng

14 thg 7, 2025

Từ ngày 01/07/2025, Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực. Đây là một bước tiến lớn trong việc mở rộng quyền lợi và đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động tại Việt Nam. Để bạn không bị “lỡ nhịp” với những thay đổi quan trọng này, trong bài viết này AGS đã giúp bạn tổng hợp nhanh 5 điểm mới nổi bật nhất mà người lao động và doanh nghiệp cần nắm rõ.

I. Giảm số năm đóng BHXH

Trước đây, người lao động cần đóng ít nhất 20 năm BHXH mới đủ điều kiện nhận lương hưu hàng tháng. Tuy nhiên, từ ngày 01/07/2025, theo luật mới, chỉ cần đóng đủ 15 năm BHXH và đủ tuổi nghỉ hưu, người lao động đã có thể nhận lương hưu.

1. Tuổi nghỉ hưu năm 2025

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực với nhiều thay đổi quan trọng. Một trong những điểm nổi bật là giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ 20 năm xuống còn 15 năm để người lao động được hưởng lương hưu hàng tháng. Cụ thể, người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ được nhận lương hưu khi đáp ứng hai điều kiện sau:

Đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên
Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định

Trước đây, quy định yêu cầu tối thiểu 20 năm đóng BHXH mới đủ điều kiện nhận lương hưu, gây khó khăn cho nhiều người lao động lớn tuổi hoặc tham gia muộn. Theo Bộ luật Lao động 2019 áp dụng từ năm 2021, độ tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh tăng dần theo từng năm:

Lao động nam: Tăng thêm 3 tháng mỗi năm, đạt 62 tuổi vào năm 2028. Đến năm 2025, tuổi nghỉ hưu là 61 tuổi 3 tháng
Lao động nữ: Tăng 4 tháng mỗi năm, đạt 60 tuổi vào năm 2035. Đến năm 2025, tuổi nghỉ hưu là 56 tuổi 8 tháng

2. Mức hưởng lương hưu

a. Đối với lao động nữ: Đóng đủ 15 năm BHXH được hưởng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Mỗi năm đóng thêm được cộng 2%, tối đa 75%.

b. Đối với lao động nam: Phải có ít nhất 20 năm đóng BHXH để được hưởng 45% mức bình quân tiền lương. Sau đó, mỗi năm đóng thêm cũng được cộng 2%, tối đa 75%. Điểm mới này giúp những người lao động có thời gian làm việc ngắn hoặc tham gia BHXH muộn vẫn được hưởng quyền lợi lương hưu.

II. Mức đóng BHXH bắt buộc thay đổi từ 01/07/2025

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, từ ngày 1/7/2025, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được điều chỉnh đối với cả người lao động và người sử dụng lao động. Đây là nội dung quan trọng trong Luật BHXH sửa đổi 2024 mà doanh nghiệp cần nắm rõ để đảm bảo thực hiện đúng quy định pháp luật.

1. Đối với người lao động

Tổng tỷ lệ đóng: 10,5% tiền lương hằng tháng.

8% vào quỹ hưu trí và tử tuất (BHXH)
1,5% vào bảo hiểm y tế (BHYT)
1% vào bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)

2. Đối với người sử dụng lao động

Tổng tỷ lệ đóng: 21,5%, bao gồm:

17,5% vào bảo hiểm xã hội, chia theo:

14% cho chế độ hưu trí
3% cho ốm đau – thai sản
0,5% cho tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp

3% vào bảo hiểm y tế
1% vào bảo hiểm thất nghiệp

Lưu ý: Mức đóng tổng cộng 32% chỉ áp dụng đối với người lao động mang quốc tịch Việt Nam. Trường hợp người lao động nước ngoài hoặc hợp đồng đặc thù sẽ áp dụng quy định riêng theo hướng dẫn của cơ quan bảo hiểm xã hội.

III. Những nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHXH Từ 1/7/2025

Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi 2024, bắt đầu từ ngày 1/7/2025, phạm vi đối tượng bắt buộc tham gia BHXH sẽ được mở rộng đáng kể. Không chỉ người lao động ký hợp đồng từ 1 tháng trở lên, mà nhiều nhóm đối tượng khác cũng sẽ thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

🔍 Danh sách các nhóm bắt buộc đóng BHXH mới bao gồm:

a. Người làm việc bán thời gian (không làm việc đủ giờ)

Có thu nhập bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH.
Đây là điểm mới quan trọng so với trước đây, chỉ áp dụng cho lao động làm việc theo hợp đồng từ 1 tháng trở lên.

b. Người làm việc theo hợp đồng không ghi rõ là “hợp đồng lao động”

Nhưng có nội dung thể hiện trả công, tiền lương và chịu sự quản lý, điều hành của một bên.
Những người này cũng sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc.

c. Người hoạt động không chuyên trách tại thôn, tổ dân phố

Tham gia BHXH bắt buộc chỉ với chế độ hưu trí và tử tuất.

d. Chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh

Sẽ được hướng dẫn tham gia BHXH theo quy định mới của Chính phủ.

e. Người quản lý doanh nghiệp và hợp tác xã không hưởng lương, bao gồm

Kiểm soát viên, người đại diện vốn nhà nước, thành viên HĐQT, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên ban kiểm soát...
Áp dụng với hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã.

f. Lực lượng dân quân thường trực

Cũng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc từ 1/7/2025.

Điểm đáng chú ý: Những nhóm đối tượng mới này không chỉ phải đóng BHXH mà còn được mở rộng quyền lợi, bao gồm:

Chế độ ốm đau
Chế độ thai sản
Tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp

IV. Các trường hợp không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc

Bên cạnh việc mở rộng đối tượng tham gia, Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) cũng làm rõ những nhóm không bắt buộc phải tham gia BHXH. Việc nắm rõ các trường hợp này sẽ giúp doanh nghiệp và bộ phận kế toán – nhân sự tránh nhầm lẫn và thực hiện đúng quy định.

🔍 Các nhóm không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc bao gồm:

a. Người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng

Bao gồm cả trợ cấp mất sức lao động hoặc trợ cấp hưu trí.

b. Lao động giúp việc gia đình

Do tính chất công việc đặc thù, nhóm này được loại trừ khỏi diện tham gia BHXH bắt buộc.

c. Chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh hoặc người quản lý doanh nghiệp không hưởng lương, cụ thể

Bao gồm: kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước/doanh nghiệp, thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên ban kiểm soát, các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã.

Điều kiện kèm theo: Không hưởng lương và đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động.

V. Doanh nghiệp và người lao động cần làm gì?

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội mới sẽ chính thức có hiệu lực, kéo theo nhiều thay đổi liên quan đến thời gian đóng, mức đóng và đối tượng tham gia. Vì vậy, cả người lao động và doanh nghiệp cần chủ động cập nhật và điều chỉnh để đảm bảo thực hiện đúng quy định.

1. Đối với người lao động

Kiểm tra thời gian đã đóng BHXH: Người lao động nên rà soát lại số năm đã đóng BHXH để xác định mình đã đủ điều kiện hưởng lương hưu chưa, đặc biệt với quy định mới rút ngắn số năm đóng từ 20 còn 15 năm.
Tìm hiểu các quyền lợi mới về BHXH: Luật sửa đổi mở rộng các chế độ như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động... đối với người tham gia BHXH mở rộng. Việc nắm rõ thông tin sẽ giúp người lao động bảo vệ tốt quyền lợi của mình.

2. Đối với doanh nghiệp

Cập nhật kịp thời Luật BHXH sửa đổi 2024: Phòng kế toán – nhân sự cần nắm chắc các thay đổi về tỷ lệ đóng, đối tượng bắt buộc, quy trình báo tăng/giảm lao động…
Điều chỉnh chính sách nhân sự, hợp đồng và tiền lương: Doanh nghiệp cần rà soát lại hợp đồng lao động, mức lương đóng BHXH và quy định liên quan để đảm bảo phù hợp với luật mới.
Đào tạo – truyền thông nội bộ: Tổ chức tập huấn, gửi thông báo hoặc phổ biến chính sách mới để người lao động hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ, tránh hiểu sai hoặc thiếu thông tin.

Từ ngày 01/07/2025, các quy định mới sẽ chính thức có hiệu lực. Doanh nghiệp và người lao động cần chủ động nắm bắt thông tin, cập nhật chính sách nội bộ, và điều chỉnh hợp đồng lao động, tiền lương, quy trình kê khai BHXH để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.