So sánh kế toán Việt Nam và IFRS – Những điểm khác biệt quan trọng

HCM DIEU ACC

10 thg 9, 2025

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc áp dụng Chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) đã trở thành xu hướng tất yếu tại nhiều quốc gia. Ở Việt Nam, hệ thống Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) vẫn đang được sử dụng rộng rãi, nhưng lộ trình hội nhập IFRS đang dần được triển khai. Vậy VAS và IFRS có gì giống và khác nhau? Doanh nghiệp Việt Nam sẽ đối mặt với những cơ hội và thách thức nào khi chuyển đổi?

1. Khái quát về VAS và IFRS

- VAS (Vietnamese Accounting Standards): là bộ quy tắc và hướng dẫn kế toán do Bộ Tài chính Việt Nam ban hành nhằm điều chỉnh việc lập và trình bày báo cáo tài chính trong phạm vi cả nước, tạo khuôn khổ cho các doanh nghiệp lập báo cáo tài chính minh bạch và phù hợp với đặc điểm kinh tế trong nước. VAS được phát triển từ các chuẩn mực quốc tế cũ (IAS/IFRS), bao gồm 26 chuẩn mực được ban hành đầy đủ vào năm 2005, tuy nhiên, việc chuyển đổi sang Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) toàn cầu hiện hành đang được lên kế hoạch để tăng khả năng so sánh toàn cầu.

- IFRS (International Financial Reporting Standards): là các quy tắc kế toán toàn cầu, tạo ra một ngôn ngữ chung, minh bạch cho báo cáo tài chính, cho phép so sánh dễ dàng hơn giữa các công ty và quốc gia. Được ban hành bởi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB), IFRS củng cố niềm tin của nhà đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi cho việc ra quyết định sáng suốt bằng cách cung cấp một khuôn khổ nhất quán và chất lượng cao để báo cáo thông tin tài chính trên toàn thế giới. IFRS được yêu cầu hoặc cho phép áp dụng tại hơn 140 khu vực pháp lý, mặc dù Hoa Kỳ vẫn chưa áp dụng.

2. Điểm giống nhau

- Cùng mục tiêu cung cấp thông tin tài chính đáng tin cậy cho nhà đầu tư, chủ nợ, cơ quan quản lý.

- Đều yêu cầu báo cáo tài chính phải trung thực, hợp lý, phản ánh đúng tình hình tài chính của doanh nghiệp.

3. Điểm khác nhau

Cơ sở lập báo cáo:

- VAS mang tính quy tắc (rule-based), bám sát luật và quy định.

- IFRS mang tính nguyên tắc (principle-based), linh hoạt hơn, dựa vào bản chất giao dịch.

Trình bày báo cáo tài chính:

- VAS tập trung vào lợi nhuận kế toán.

- IFRS nhấn mạnh đến giá trị hợp lý (fair value) và khả năng so sánh toàn cầu.

Phạm vi áp dụng:

- VAS chỉ áp dụng tại Việt Nam.

- IFRS được dùng ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia.

4. Xu hướng tại Việt Nam

- Bộ Tài chính đã ban hành lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam, dự kiến bắt đầu từ năm 2025 với các doanh nghiệp niêm yết và có vốn đầu tư nước ngoài.

- IFRS giúp doanh nghiệp minh bạch hơn, dễ dàng thu hút vốn quốc tế, nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn để đào tạo nhân sự và nâng cấp hệ thống.

VAS và IFRS đều có vai trò quan trọng trong từng giai đoạn phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên, IFRS sẽ là xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp Việt hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế. Việc chuẩn bị sớm về kiến thức, hệ thống và nhân lực sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp bắt kịp lộ trình chuyển đổi này.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.