Các khoản chi phí được trừ & không được trừ từ 1/10/2025 theo Luật Thuế TNDN 2025
Trong hoạt động kinh doanh, việc xác định chi phí được trừ và không được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) luôn là vấn đề khiến nhiều kế toán “đau đầu”. Chỉ cần một sai sót nhỏ trong việc hạch toán hoặc thiếu chứng từ hợp lệ, doanh nghiệp có thể bị loại chi phí, truy thu thuế hoặc xử phạt hành chính.
Từ ngày 01/10/2025, khi Luật Thuế TNDN 2025 chính thức có hiệu lực, hàng loạt quy định mới sẽ thay đổi cách xác định chi phí hợp lý. Những điểm mới này không chỉ mở rộng phạm vi chi phí được trừ mà còn siết chặt điều kiện, buộc doanh nghiệp phải rà soát lại toàn bộ hồ sơ kế toán – thuế.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ những khoản chi được tính vào chi phí hợp lý, những khoản không được trừ, và so sánh quy định mới với trước đây, để doanh nghiệp chủ động chuẩn bị trước kỳ quyết toán.
Từ ngày 01/10/2025, khi Luật Thuế TNDN 2025 chính thức có hiệu lực, hàng loạt quy định mới sẽ thay đổi cách xác định chi phí hợp lý. Những điểm mới này không chỉ mở rộng phạm vi chi phí được trừ mà còn siết chặt điều kiện, buộc doanh nghiệp phải rà soát lại toàn bộ hồ sơ kế toán – thuế.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ những khoản chi được tính vào chi phí hợp lý, những khoản không được trừ, và so sánh quy định mới với trước đây, để doanh nghiệp chủ động chuẩn bị trước kỳ quyết toán.
1. Từ 01/10/2025: Những khoản chi nào được tính vào chi phí thuế TNDN?
Theo Khoản 1, Điều 9 của Luật Thuế TNDN 2025, doanh nghiệp được tính vào chi phí hợp lý khi đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
Có thể bao gồm những chi phí bổ sung theo tỷ lệ phần trăm nếu phục vụ hoạt động nghiên cứu & phát triển
- Chi cho nhiệm vụ quốc phòng, an ninh (ví dụ: huấn luyện, lực lượng dân quân tự vệ)
- Chi hỗ trợ tổ chức Đảng, các tổ chức chính trị – xã hội trong doanh nghiệp
- Chi đào tạo nghề, giáo dục nghề nghiệp cho người lao động
- Chi phòng chống HIV/AIDS tại nơi làm việc
- Chi tài trợ theo các quy định:
+ Giáo dục, y tế, văn hóa
+ Thiên tai, dịch bệnh, nhà tình nghĩa, đại đoàn kết
+ Hỗ trợ địa phương khó khăn (theo quyết định Chính phủ/Thủ tướng)
+ Hoạt động đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, nghiên cứu công nghệ
- Chi nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đặc biệt trong quá trình chuyển đổi số
- Tổn thất do thiên tai, dịch bệnh hoặc bất khả kháng mà không được bồi thường
- Chi cho cán bộ biệt phái vào các tổ chức tín dụng đặc biệt (theo Luật Các tổ chức tín dụng 2024)
- Khoản chi chưa tương ứng doanh thu (trong những trường hợp pháp luật cho phép)
- Chi xây dựng công trình công cộng liên quan đến hoạt động sản xuất – kinh doanh
- Chi cho hoạt động trung hòa carbon, giảm phát thải liên quan đến sản xuất – kinh doanh
- Đóng góp vào các quỹ được thành lập theo quyết định của Thủ tướng hoặc quy định Chính phủ
Lưu ý quan trọng: để được tính vào chi phí hợp lý, các khoản chi này phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp, được thanh toán không sử dụng tiền mặt theo quy định (trừ các trường hợp đặc biệt được phép).
- Các chi phí đã được bù đắp từ nguồn khác
- Trích lập dự phòng sai quy định hoặc vượt mức cho phép
- Phần vượt mức trên chi thuê quản lý trò chơi điện tử có thưởng, casino
- Lãi vay trong giao dịch liên kết vượt mức
- Chi phúc lợi cho người lao động vượt giới hạn cho phép
- Chi đóng bảo hiểm hưu trí bổ sung, nhân thọ vượt quy định
- Trích trước chi phí không tuân theo quy định
- Lương, thưởng không có hóa đơn, không thực tế chi, hoặc trả cho người không thuộc đối tượng (ví dụ: chủ DN khi là DNTN, công ty TNHH MTV…)
- Lãi vay đã được ghi vào giá trị đầu tư
- Vay với lãi suất vượt trần lãi suất dân sự
- Lãi vay trong giai đoạn thăm dò, khai thác dầu khí
- Thuế TNDN và các loại thuế, phí, lệ phí khác
- Các khoản phạt chậm nộp thuế theo Luật Quản lý thuế
1.1. Liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh
Khoản chi phát sinh thực tế trong kỳ tính thuế, có liên hệ trực tiếp với hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệpCó thể bao gồm những chi phí bổ sung theo tỷ lệ phần trăm nếu phục vụ hoạt động nghiên cứu & phát triển
1.2. Chi mang tính đặc thù và được luật cho phép trừ
Một số nhóm chi phí đặc thù được luật chấp nhận đưa vào chi phí hợp lý, nếu đáp ứng điều kiện, gồm:- Chi cho nhiệm vụ quốc phòng, an ninh (ví dụ: huấn luyện, lực lượng dân quân tự vệ)
- Chi hỗ trợ tổ chức Đảng, các tổ chức chính trị – xã hội trong doanh nghiệp
- Chi đào tạo nghề, giáo dục nghề nghiệp cho người lao động
- Chi phòng chống HIV/AIDS tại nơi làm việc
- Chi tài trợ theo các quy định:
+ Giáo dục, y tế, văn hóa
+ Thiên tai, dịch bệnh, nhà tình nghĩa, đại đoàn kết
+ Hỗ trợ địa phương khó khăn (theo quyết định Chính phủ/Thủ tướng)
+ Hoạt động đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, nghiên cứu công nghệ
1.3. Những khoản chi khác được phép tính vào chi phí hợp lý
Ngoài hai nhóm trên, luật cũng mở rộng danh mục chi được trừ nếu đáp ứng các điều kiện bổ sung:- Chi nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đặc biệt trong quá trình chuyển đổi số
- Tổn thất do thiên tai, dịch bệnh hoặc bất khả kháng mà không được bồi thường
- Chi cho cán bộ biệt phái vào các tổ chức tín dụng đặc biệt (theo Luật Các tổ chức tín dụng 2024)
- Khoản chi chưa tương ứng doanh thu (trong những trường hợp pháp luật cho phép)
- Chi xây dựng công trình công cộng liên quan đến hoạt động sản xuất – kinh doanh
- Chi cho hoạt động trung hòa carbon, giảm phát thải liên quan đến sản xuất – kinh doanh
- Đóng góp vào các quỹ được thành lập theo quyết định của Thủ tướng hoặc quy định Chính phủ
Lưu ý quan trọng: để được tính vào chi phí hợp lý, các khoản chi này phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp, được thanh toán không sử dụng tiền mặt theo quy định (trừ các trường hợp đặc biệt được phép).
2. Các khoản chi không được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế TNDN (từ 01/10/2025)
Theo Khoản 2, Điều 9 Luật Thuế TNDN 2025, những khoản dưới đây bị loại khi xác định thu nhập chịu thuế:2.1. Không đáp ứng điều kiện thành chi phí hợp lý
Nếu khoản chi không thỏa mãn các điều kiện đã nêu trong mục “chi được trừ” (liên quan sản xuất – kinh doanh, có chứng từ hợp pháp, thanh toán đúng quy định), thì bị loại khỏi chi phí tính thuế.2.2. Chi vi phạm quy định hoặc không hợp lệ
- Tiền phạt vi phạm hành chính- Các chi phí đã được bù đắp từ nguồn khác
- Trích lập dự phòng sai quy định hoặc vượt mức cho phép
2.3. Chi vượt mức giới hạn quy định
Một số khoản chi nếu vượt hạn mức mà luật quy định sẽ không được tính vào chi phí:- Phần vượt mức trên chi thuê quản lý trò chơi điện tử có thưởng, casino
- Lãi vay trong giao dịch liên kết vượt mức
- Chi phúc lợi cho người lao động vượt giới hạn cho phép
- Chi đóng bảo hiểm hưu trí bổ sung, nhân thọ vượt quy định
2.4. Khấu hao, trích trước, tiền lương không hợp lệ
- Khấu hao tài sản cố định vượt định mức cho phép- Trích trước chi phí không tuân theo quy định
- Lương, thưởng không có hóa đơn, không thực tế chi, hoặc trả cho người không thuộc đối tượng (ví dụ: chủ DN khi là DNTN, công ty TNHH MTV…)
2.5. Lãi vay không hợp lệ
- Vốn điều lệ chưa góp đủ- Lãi vay đã được ghi vào giá trị đầu tư
- Vay với lãi suất vượt trần lãi suất dân sự
- Lãi vay trong giai đoạn thăm dò, khai thác dầu khí
2.6. Thuế và khoản tài chính không được trừ
- Thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ- Thuế TNDN và các loại thuế, phí, lệ phí khác
- Các khoản phạt chậm nộp thuế theo Luật Quản lý thuế
2.7. Chi không tương ứng doanh thu
Nếu doanh nghiệp chi các khoản mà không có doanh thu tương ứng (trừ những trường hợp đặc biệt mà pháp luật cho phép thì mới được trừ)2.8. Tài trợ không đúng đối tượng
Nếu khoản tài trợ không nằm trong các mục tiêu được luật quy định (giáo dục, y tế, thiên tai, chuyển đổi số…) thì không được trừ2.9. Chi trong giai đoạn đầu tư hình thành tài sản cố định
Các khoản chi ban đầu, chi tăng vốn chủ sở hữu, chi đầu tư ban đầu… không được ghi nhận vào chi phí được trừ
- Điều kiện 1: Chi phí thực tế phát sinh và có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh
- Điều kiện 2: Có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật
- Điều kiện 3: Với hóa đơn hàng hóa, dịch vụ có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (gồm VAT), doanh nghiệp phải chứng minh thanh toán không dùng tiền mặt (trừ trường hợp được miễn)
Nếu một khoản chi không đáp ứng một trong ba điều kiện trên, nó sẽ bị loại khỏi chi phí được trừ khi tính thuế. Trước 01/10/2025, danh mục chi không được trừ đã được quy định chi tiết (có danh mục 37 khoản chi không được tính vào chi phí hợp lý).
- Rà soát hệ thống chứng từ, hóa đơn, cách thanh toán
- Điều chỉnh quy trình hạch toán để đảm bảo các khoản chi mới được trừ đáp ứng điều kiện
- Theo dõi các hướng dẫn chi tiết từ cơ quan thuế, Chính phủ để cập nhật những quy định bổ sung
- Chuẩn bị hồ sơ minh bạch để tránh rủi ro khi thanh tra, kiểm tra thuế
2.10. Những chi đặc thù ngành
Đối với những ngành như ngân hàng, bảo hiểm, xổ số, chứng khoán, BT/BOT… nếu chi vượt quy định hay không đúng quy định sẽ bị loại2.11. Các khoản chi khác không rõ ràng
Mọi khoản chi không nằm trong danh mục được trừ hoặc không có cơ sở pháp lý rõ ràng sẽ bị loại khỏi chi phí tính thuế3. Trước 01/10/2025: Cách xác định chi phí được trừ & không được trừ theo quy định cũ
Trước khi Luật Thuế TNDN 2025 có hiệu lực, doanh nghiệp vẫn áp dụng quy định tại Điều 4, Thông tư 96/2015/TT-BTC để xác định chi phí được trừ khi tính thuế TNDN. Dưới đây là những nguyên tắc chính:- Điều kiện 1: Chi phí thực tế phát sinh và có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh
- Điều kiện 2: Có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật
- Điều kiện 3: Với hóa đơn hàng hóa, dịch vụ có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (gồm VAT), doanh nghiệp phải chứng minh thanh toán không dùng tiền mặt (trừ trường hợp được miễn)
Nếu một khoản chi không đáp ứng một trong ba điều kiện trên, nó sẽ bị loại khỏi chi phí được trừ khi tính thuế. Trước 01/10/2025, danh mục chi không được trừ đã được quy định chi tiết (có danh mục 37 khoản chi không được tính vào chi phí hợp lý).
4. Kết luận & lời khuyên dành cho doanh nghiệp
Những thay đổi từ Luật Thuế TNDN 2025 từ ngày 01/10/2025 không chỉ mở rộng một số loại chi được trừ mà còn thắt chặt điều kiện hợp lệ. Doanh nghiệp cần:- Rà soát hệ thống chứng từ, hóa đơn, cách thanh toán
- Điều chỉnh quy trình hạch toán để đảm bảo các khoản chi mới được trừ đáp ứng điều kiện
- Theo dõi các hướng dẫn chi tiết từ cơ quan thuế, Chính phủ để cập nhật những quy định bổ sung
- Chuẩn bị hồ sơ minh bạch để tránh rủi ro khi thanh tra, kiểm tra thuế
Thông tin khác
Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn
Nguồn: https://einvoice.vn/tin-tuc/chi-phi-duoc-tru-va-khong-duoc-tru-tu-1-10-2025

.png)
