Kế toán và Tài chính: Sự khác biệt cốt lõi trong doanh nghiệp? Gợi ý nghề nghiệp
Bạn có bao giờ thắc mắc vì sao trong các doanh nghiệp, bộ phận kế toán và tài chính thường được tách riêng? Dù cùng làm việc với con số, ngân sách và báo cáo, nhưng hai lĩnh vực này lại vận hành theo những cách rất khác nhau – thậm chí là trái ngược về tư duy và mục tiêu. Vậy rốt cuộc, kế toán và tài chính khác nhau thế nào? Cùng AGS khám phá ngay sau đây
Ba mảng quan trọng của kế toán gồm:
- Kế toán tài chính: ghi nhận và trình bày thông tin cho các đối tượng bên ngoài như nhà đầu tư, cơ quan thuế, ngân hàng, giúp các bên này đánh giá tình hình tài chính, khả năng sinh lời và mức độ an toàn của doanh nghiệp thông qua báo cáo tài chính.
- Kế toán quản trị: cung cấp thông tin phân tích cho nhà quản lý ra quyết định chiến lược nội bộ.
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế tuân thủ theo quy định pháp luật.
Vai trò chính của tài chính là phân bổ nguồn lực, dự báo rủi ro, và đưa ra các quyết định đầu tư, huy động vốn nhằm gia tăng giá trị cho doanh nghiệp hoặc cá nhân.
Các lĩnh vực quan trọng của tài chính bao gồm:
- Tài chính doanh nghiệp: quản lý vốn, chi phí, dự án đầu tư, cấu trúc vốn.
- Đầu tư: phân tích thị trường chứng khoán, trái phiếu, quỹ đầu tư.
1.Tổng quan về kế toán và tài chính
1.1. Kế toán là gì?
Kế toán là hệ thống thu thập, ghi chép, phân loại và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong doanh nghiệp, từ đó lập nên các báo cáo tài chính phục vụ cho việc quản lý và ra quyết định.Vai trò của kế toán không chỉ dừng lại ở việc “ghi sổ” mà còn giúp doanh nghiệp minh bạch tài chính, kiểm soát chi phí và đánh giá hiệu quả hoạt động.Ba mảng quan trọng của kế toán gồm:
- Kế toán tài chính: ghi nhận và trình bày thông tin cho các đối tượng bên ngoài như nhà đầu tư, cơ quan thuế, ngân hàng, giúp các bên này đánh giá tình hình tài chính, khả năng sinh lời và mức độ an toàn của doanh nghiệp thông qua báo cáo tài chính.
- Kế toán quản trị: cung cấp thông tin phân tích cho nhà quản lý ra quyết định chiến lược nội bộ.
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế tuân thủ theo quy định pháp luật.
1.2. Tài chính là gì?
Tài chính là lĩnh vực quản lý và tối ưu dòng tiền, nguồn vốn của cá nhân hoặc tổ chức, nhằm đạt được mục tiêu sử dụng vốn hiệu quả nhất. Nếu kế toán tập trung vào việc phản ánh bức tranh tài chính đã xảy ra, thì tài chính lại hướng tới hoạch định tương lai.Vai trò chính của tài chính là phân bổ nguồn lực, dự báo rủi ro, và đưa ra các quyết định đầu tư, huy động vốn nhằm gia tăng giá trị cho doanh nghiệp hoặc cá nhân.
Các lĩnh vực quan trọng của tài chính bao gồm:
- Tài chính doanh nghiệp: quản lý vốn, chi phí, dự án đầu tư, cấu trúc vốn.
- Đầu tư: phân tích thị trường chứng khoán, trái phiếu, quỹ đầu tư.
2. Kế toán và tài chính khác nhau như thế nào?
Nhiều sinh viên và người mới đi làm thường băn khoăn: “Vậy tài chính khác kế toán như thế nào?”. Câu trả lời nằm ở mục tiêu và phạm vi công việc của hai lĩnh vực này. Nếu kế toán tập trung vào ghi nhận, phản ánh tình hình đã xảy ra, thì tài chính hướng tới hoạch định, phân tích và ra quyết định cho tương lai.
Dưới đây là bảng so sánh để có thế thấy rõ hơn về sự khác biệt giữa kế toán và tài chính:
3. Cơ hội nghề nghiệp trong kế toán và tài chính
Kế toán và tài chính luôn nằm trong nhóm ngành có nhu cầu nhân sự cao, mở ra nhiều lựa chọn nghề nghiệp cho sinh viên và người mới tốt nghiệp.
3.1. Các vị trí phổ biến
Trong lĩnh vực kế toán:
- Kế toán viên: ghi nhận nghiệp vụ kinh tế phát sinh, theo dõi công nợ, thu – chi.
- Kế toán tổng hợp: tổng hợp số liệu từ các bộ phận, lập báo cáo tài chính định kỳ.
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế, làm việc trực tiếp với cơ quan thuế.
- Kế toán giá thành: tính giá vốn sản phẩm/dịch vụ, phục vụ quản trị chi phí.
- Kế toán quản trị: lập kế hoạch, phân tích số liệu phục vụ quyết định nội bộ.
- Kế toán kho, kế toán công nợ, kế toán tiền lương…: chuyên trách từng mảng nghiệp vụ cụ thể trong doanh nghiệp.
- Kế toán thuế: tính toán và khai báo nghĩa vụ thuế, làm việc trực tiếp với cơ quan thuế.
- Kế toán giá thành: tính giá vốn sản phẩm/dịch vụ, phục vụ quản trị chi phí.
- Kế toán quản trị: lập kế hoạch, phân tích số liệu phục vụ quyết định nội bộ.
- Kế toán kho, kế toán công nợ, kế toán tiền lương…: chuyên trách từng mảng nghiệp vụ cụ thể trong doanh nghiệp.
Trong lĩnh vực tài chính:
- Kiểm toán viên độc lập: làm việc tại các công ty kiểm toán, kiểm tra và xác nhận độ tin cậy của báo cáo tài chính.
- Kiểm toán nội bộ: kiểm soát tuân thủ, đánh giá hệ thống quản trị rủi ro trong doanh nghiệp.
- Chuyên viên tài chính doanh nghiệp: xây dựng kế hoạch tài chính, quản lý ngân sách, cân đối dòng tiền.
- Kiểm toán nội bộ: kiểm soát tuân thủ, đánh giá hệ thống quản trị rủi ro trong doanh nghiệp.
- Chuyên viên tài chính doanh nghiệp: xây dựng kế hoạch tài chính, quản lý ngân sách, cân đối dòng tiền.
- Chuyên viên phân tích tài chính: phân tích hiệu quả hoạt động, định giá doanh nghiệp, hỗ trợ quyết định đầu tư.
- Chuyên viên ngân hàng – quản lý tín dụng: thẩm định hồ sơ vay, phân tích khả năng trả nợ của khách hàng.
- Chuyên viên ngân hàng – quản lý tín dụng: thẩm định hồ sơ vay, phân tích khả năng trả nợ của khách hàng.
- Quản lý quỹ, tư vấn đầu tư: xây dựng danh mục đầu tư, đưa ra khuyến nghị mua bán chứng khoán hoặc sản phẩm tài chính khác.
3.2. Học kế toán ra làm gì? Để phát triển sự nghiệp thì cần kỹ năng gì?
Doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi kỹ năng phân tích số liệu, tư duy chiến lược và sử dụng công nghệ (Excel nâng cao, Power BI, phần mềm ERP).
Các vị trí trong lĩnh vực tài chính – kế toán đòi hỏi sự hiểu biết chuẩn mực quốc tế để làm việc trong môi trường toàn cầu.
Sự xuất hiện của AI và tự động hóa khiến công việc ghi chép thủ công giảm đi, trong khi kỹ năng phân tích, quản trị rủi ro và tư duy phản biện trở thành yếu tố cạnh tranh.
Các vị trí trong lĩnh vực tài chính – kế toán đòi hỏi sự hiểu biết chuẩn mực quốc tế để làm việc trong môi trường toàn cầu.
Sự xuất hiện của AI và tự động hóa khiến công việc ghi chép thủ công giảm đi, trong khi kỹ năng phân tích, quản trị rủi ro và tư duy phản biện trở thành yếu tố cạnh tranh.
3.3. Yêu cầu về chứng chỉ nghề nghiệp
Để thăng tiến nhanh hơn trong ngành, nhiều nhà tuyển dụng ưu tiên ứng viên sở hữu chứng chỉ quốc tế:
ACCA (Association of Chartered Certified Accountants): dành cho người làm kế toán – kiểm toán, được công nhận toàn cầu.
CMA (Certified Management Accountant): tập trung vào kế toán quản trị và ra quyết định tài chính.
CFA (Chartered Financial Analyst): chứng chỉ danh giá trong lĩnh vực phân tích đầu tư, quản lý quỹ
Việc đầu tư học tập và lấy chứng chỉ ngay từ khi còn là sinh viên hoặc người mới đi làm sẽ giúp rút ngắn con đường nghề nghiệp, tăng cơ hội ứng tuyển vào các tập đoàn, công ty đa quốc gia.
ACCA (Association of Chartered Certified Accountants): dành cho người làm kế toán – kiểm toán, được công nhận toàn cầu.
CMA (Certified Management Accountant): tập trung vào kế toán quản trị và ra quyết định tài chính.
CFA (Chartered Financial Analyst): chứng chỉ danh giá trong lĩnh vực phân tích đầu tư, quản lý quỹ
Việc đầu tư học tập và lấy chứng chỉ ngay từ khi còn là sinh viên hoặc người mới đi làm sẽ giúp rút ngắn con đường nghề nghiệp, tăng cơ hội ứng tuyển vào các tập đoàn, công ty đa quốc gia.
4. Trau dồi kiến thức gì để theo đuổi ngành kế toán hoặc tài chính?
Để xây dựng sự nghiệp bền vững trong lĩnh vực kế toán – tài chính, việc trang bị cả kiến thức nền tảng, kỹ năng phân tích và chuẩn bị chứng chỉ nghề nghiệp từ sớm là yếu tố quan trọng.
4.1. Kiến thức nền tảng cần nắm vững
Nguyên lý kế toán: hiểu cách ghi nhận các giao dịch, định khoản và lập sổ sách.Phân tích tài chính: đọc – hiểu báo cáo tài chính, tính toán các chỉ số đánh giá sức khỏe doanh nghiệp.
Thuế và luật doanh nghiệp: nắm được các sắc thuế cơ bản, quy định pháp lý liên quan.
Quản trị rủi ro và ngân sách: lập kế hoạch chi phí, quản lý dòng tiền hiệu quả.
Thuế và luật doanh nghiệp: nắm được các sắc thuế cơ bản, quy định pháp lý liên quan.
Quản trị rủi ro và ngân sách: lập kế hoạch chi phí, quản lý dòng tiền hiệu quả.
4.2. Kỹ năng bổ trợ quan trọng
Excel và công cụ phân tích dữ liệu: sử dụng thành thạo hàm, pivot table, vẽ biểu đồ phân tích.
Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề: không chỉ ghi nhận số liệu mà còn đưa ra nhận định có cơ sở.
Kỹ năng giao tiếp và trình bày: truyền đạt kết quả phân tích rõ ràng cho cấp quản lý hoặc nhà đầu tư.
Chuẩn bị chứng chỉ nghề nghiệp từ sớm
Bắt đầu sớm với các chứng chỉ quốc tế như ACCA là một cách tối ưu để phát triển sự nghiệp. ACCA không chỉ cung cấp kiến thức kế toán – tài chính chuyên sâu (từ nguyên lý cơ bản đến chiến lược nâng cao) mà còn rèn luyện kỹ năng nghề quan trọng như:
Tư duy phân tích, lập kế hoạch tài chính.
Quản trị rủi ro, ra quyết định chiến lược.
Đạo đức nghề nghiệp và chuẩn mực quốc tế.
Việc học và thi ACCA ngay khi còn là sinh viên giúp tiết kiệm thời gian, tăng lợi thế cạnh tranh khi ra trường và mở ra cơ hội làm việc tại các tập đoàn, Big4 kiểm toán.
Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề: không chỉ ghi nhận số liệu mà còn đưa ra nhận định có cơ sở.
Kỹ năng giao tiếp và trình bày: truyền đạt kết quả phân tích rõ ràng cho cấp quản lý hoặc nhà đầu tư.
Chuẩn bị chứng chỉ nghề nghiệp từ sớm
Bắt đầu sớm với các chứng chỉ quốc tế như ACCA là một cách tối ưu để phát triển sự nghiệp. ACCA không chỉ cung cấp kiến thức kế toán – tài chính chuyên sâu (từ nguyên lý cơ bản đến chiến lược nâng cao) mà còn rèn luyện kỹ năng nghề quan trọng như:
Tư duy phân tích, lập kế hoạch tài chính.
Quản trị rủi ro, ra quyết định chiến lược.
Đạo đức nghề nghiệp và chuẩn mực quốc tế.
Việc học và thi ACCA ngay khi còn là sinh viên giúp tiết kiệm thời gian, tăng lợi thế cạnh tranh khi ra trường và mở ra cơ hội làm việc tại các tập đoàn, Big4 kiểm toán.
Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.
.png)
.png)
