Cách phân loại Thuế Giá trị gia tăng đầu vào để khấu trừ thuế

Việc phân loại thuế GTGT đầu vào để khấu trừ thuế là một phần rất quan trọng trong công tác kế toán và quản lý thuế của doanh nghiệp. Để đảm bảo khấu trừ đúng quy định, doanh nghiệp cần hiểu rõ các nguyên tắc và điều kiện, cũng như cách phân loại các loại thuế GTGT đầu vào.
Tại Việt Nam, việc phân loại và xử lý thuế GTGT đầu vào để khấu trừ được quy định chủ yếu trong Luật Thuế GTGT và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành (đặc biệt là Thông tư 219/2013/TT-BTC và các văn bản sửa đổi, bổ sung).
Dưới đây là cách phân loại và nguyên tắc chung để khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

I. Các Loại Thuế GTGT Đầu Vào Cơ Bản

VAT classification

Thuế GTGT đầu vào bao gồm:
  • Thuế GTGT ghi trên hóa đơn GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào (áp dụng cho hóa đơn điện tử hợp pháp).
  • Thuế GTGT nộp ở khâu nhập khẩu hàng hóa (ghi trên chứng từ nộp thuế GTGT khâu nhập khẩu).
  • Thuế GTGT đã nộp thay cho nhà thầu nước ngoài (nếu có, theo quy định về nhà thầu nước ngoài).
  • Các trường hợp đặc biệt khác theo quy định của pháp luật (ví dụ: thuế GTGT của TSCĐ dùng chung cho cả hoạt động sản xuất kinh doanh chịu thuế và không chịu thuế).

II. Phân Loại Theo Mục Đích Sử Dụng (Quan trọng nhất để khấu trừ)

Đây là cách phân loại cốt lõi để xác định xem thuế GTGT đầu vào có được khấu trừ hay không:

1. Thuế GTGT đầu vào dùng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ CHỊU THUẾ GTGT:

  • Nguyên tắc: Được khấu trừ toàn bộ, không giới hạn. Đây là trường hợp lý tưởng nhất mà mọi doanh nghiệp muốn hướng tới.
  • Điều kiện:
    • Có hóa đơn GTGT hợp pháp (đối với hàng hóa, dịch vụ mua trong nước) hoặc chứng từ nộp thuế GTGT khâu nhập khẩu (đối với hàng nhập khẩu).
    • Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên (bao gồm cả thuế GTGT). Nếu mua nhiều lần trong cùng ngày có tổng giá trị từ 20 triệu trở lên, cũng phải thanh toán không dùng tiền mặt.
    • Hàng hóa, dịch vụ mua vào phải phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh chịu thuế GTGT.

2. Thuế GTGT đầu vào dùng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ KHÔNG CHỊU THUẾ GTGT:

  • Nguyên tắc: Không được khấu trừ. Khoản thuế này sẽ được hạch toán vào chi phí hoặc nguyên giá tài sản cố định (tăng giá thành sản phẩm/dịch vụ).
  • Ví dụ: Bệnh viện mua thiết bị y tế để phục vụ dịch vụ khám chữa bệnh (dịch vụ y tế công là không chịu thuế GTGT). Thuế GTGT trên hóa đơn mua thiết bị đó sẽ không được khấu trừ mà hạch toán vào nguyên giá thiết bị.

3. Thuế GTGT đầu vào dùng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ MIỄN THUẾ GTGT:

  • Nguyên tắc: Không được khấu trừ. Tương tự như đối tượng không chịu thuế, khoản thuế này cũng được hạch toán vào chi phí hoặc nguyên giá tài sản.
  • Lưu ý: "Miễn thuế GTGT" khác với "Không chịu thuế GTGT". Hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng miễn thuế GTGT vẫn thuộc đối tượng chịu thuế, nhưng được miễn không phải nộp ở khâu bán ra theo chính sách của Nhà nước. Tuy nhiên, thuế đầu vào của chúng vẫn không được khấu trừ.

4. Thuế GTGT đầu vào dùng CHUNG cho cả hoạt động chịu thuế và không chịu thuế/miễn thuế GTGT:

  • Nguyên tắc: Doanh nghiệp phải phân bổ thuế GTGT đầu vào theo tỷ lệ doanh thu chịu thuế GTGT trên tổng doanh thu của hàng hóa, dịch vụ bán ra. Phần thuế đầu vào tương ứng với doanh thu chịu thuế GTGT sẽ được khấu trừ. Phần còn lại (tương ứng với doanh thu không chịu thuế/miễn thuế) sẽ không được khấu trừ.
  • Cách phân bổ:
Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ = Tổng thuế GTGT đầu vào dùng chung × (Doanh thu chịu thuế GTGT / Tổng doanh thu).
  • Lưu ý: Việc phân bổ này cần phải thực hiện một cách hợp lý và có hồ sơ, chứng từ đầy đủ để giải trình khi cơ quan thuế kiểm tra. Nếu không tách riêng được, doanh nghiệp phải thực hiện phân bổ theo tỷ lệ này.

III. Các Trường Hợp Thuế GTGT Đầu Vào KHÔNG ĐƯỢC KHẤU TRỪ

Ngoài các trường hợp liên quan đến doanh thu không chịu thuế/miễn thuế đã nêu, thuế GTGT đầu vào còn không được khấu trừ trong các trường hợp sau:
  • Không có hóa đơn GTGT hợp pháp hoặc hóa đơn GTGT không đúng quy định pháp luật.
  • Không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên (trừ một số trường hợp đặc biệt).
  • Hàng hóa, dịch vụ mua vào không phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh (ví dụ: mua sắm cá nhân của chủ doanh nghiệp).
  • Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ theo quy định của Luật Thuế TTĐB (ví dụ: một số trường hợp vàng, bạc, đá quý...).
  • Thuế GTGT của tài sản cố định là ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống vượt trên 1,6 tỷ đồng (trừ ô tô dùng cho kinh doanh vận tải hành khách, du lịch, khách sạn). Phần vượt trên 1,6 tỷ đồng sẽ không được khấu trừ.
  • Thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ dùng cho các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN (ví dụ: chi phí vượt định mức, chi phí không có hóa đơn chứng từ...).

IV. Các Bước Phân Loại Thuế GTGT Đầu Vào Để Khấu Trừ

Để thực hiện việc phân loại một cách hiệu quả, kế toán doanh nghiệp cần:
Bước 1: Thu thập và kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của hóa đơn, chứng từ: Đảm bảo hóa đơn GTGT, chứng từ nộp thuế khâu nhập khẩu là hợp pháp, đúng quy định (đầy đủ thông tin, chữ ký, đóng dấu nếu có, mã cơ quan thuế đối với HĐĐT).
Bước 2: Xác định mục đích sử dụng của hàng hóa, dịch vụ mua vào:
  • Phục vụ cho hoạt động chịu thuế GTGT?
  • Phục vụ cho hoạt động không chịu thuế GTGT?
  • Phục vụ cho hoạt động miễn thuế GTGT?
  • Phục vụ chung cho cả hai loại hình trên?
Bước 3: Kiểm tra điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt: Đối với các hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên.
Bước 4: Thực hiện phân bổ (nếu có): Đối với các khoản thuế GTGT đầu vào dùng chung.
Bước 5: Kê khai vào Tờ khai thuế GTGT (Mẫu 01/GTGT): Căn cứ vào kết quả phân loại, kê khai đúng các chỉ tiêu trên tờ khai.

Việc nắm vững các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa khoản thuế GTGT được khấu trừ mà còn giúp tránh được các sai sót, rủi ro về thuế khi cơ quan thuế tiến hành thanh tra, kiểm tra.

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.

Thông tin khác

Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn

https://thuvienphapluat.vn/hoi-dap-phap-luat/83A1DBC-hd-huong-dan-phan-bo-thue-gtgt-dau-vao-2024-phuong-phap-khau-tru-thue-gtgt-duoc-ap-dung-doi-voi-co-so-.html
Next Post Previous Post