Hiểu Rõ Về Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt: Ai Phải Nộp, Dịch Vụ Nào Chịu Thuế Và Cách Khấu Trừ

Thanh Yến ACC

11 thg 6, 2025

Trong hệ thống thuế Việt Nam, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là loại thuế không còn xa lạ, nhưng để hiểu đúng, áp dụng chính xác thì không phải ai cũng nắm rõ. Nếu bạn là doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu hoặc kinh doanh dịch vụ đặc biệt, bài viết này giúp bạn “gỡ rối” những điểm mấu chốt trong chính sách thuế TTĐB hiện hành.

1. Ai là người nộp thuế tiêu thụ đặc biệt?

Theo Điều 4 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008, người nộp thuế TTĐB là:

Tổ chức, cá nhân sản xuất hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế.
Tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa thuộc diện chịu thuế.
Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB.

Đặc biệt, trong trường hợp hàng hóa được mua để xuất khẩu nhưng sau đó lại tiêu thụ trong nước, người kinh doanh xuất khẩu là người phải nộp thuế TTĐB chứ không phải cơ sở sản xuất.

👉 Ví dụ thực tế: Một doanh nghiệp mua thuốc lá để xuất khẩu nhưng sau đó không xuất mà bán tại nội địa — doanh nghiệp đó phải nộp TTĐB.

What is Special Consumption Tax? Who is liable to pay it and how is it deductible?

2. Dịch vụ nào thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt?

Theo Điều 2 Luật Thuế TTĐB, các loại hình dịch vụ sau đây sẽ bị đánh thuế:

Kinh doanh vũ trường
Kinh doanh massage, karaoke
Kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng (gồm máy jackpot, slot…)
Kinh doanh đặt cược
Kinh doanh golf (bán thẻ hội viên, vé chơi)
Kinh doanh xổ số

Những loại hình này thường có tính “xa xỉ” hoặc có tác động lớn tới xã hội, do đó chịu sự quản lý thuế nghiêm ngặt.

3. Nguyên tắc khấu trừ thuế tiêu thụ đặc biệt – Doanh nghiệp cần lưu ý!

Để tránh tình trạng nộp thuế hai lần, Luật cho phép khấu trừ thuế TTĐB trong một số trường hợp nhất định. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng mà doanh nghiệp không nên bỏ qua:

Khấu trừ với nguyên liệu sản xuất

Nếu bạn sản xuất hàng hóa chịu thuế từ nguyên liệu cũng chịu thuế, bạn được khấu trừ số thuế đã nộp cho nguyên liệu đó, miễn là:

Có hóa đơn, chứng từ thanh toán qua ngân hàng
Có hợp đồng ghi rõ mua từ nhà sản xuất trong nước
Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của bên bán

📌 Công thức xác định giá tính thuế TTĐB trên hóa đơn GTGT:

Giá tính thuế TTĐB = [Giá mua chưa có thuế GTGT – Thuế bảo vệ môi trường (nếu có)] / (1 + Thuế suất thuế TTĐB)

Khấu trừ đối với hàng nhập khẩu

Trường hợp bạn nhập khẩu hàng hóa chịu thuế TTĐB rồi bán trong nước, bạn cũng được khấu trừ phần thuế đã nộp ở khâu nhập khẩu, với điều kiện:

Không bị xử phạt do gian lận, trốn thuế
Có đầy đủ chứng từ nộp thuế nhập khẩu

📌 Lưu ý: Chỉ được khấu trừ tối đa bằng số thuế TTĐB tính được ở khâu bán ra trong nước. Phần chênh lệch còn lại được hạch toán vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Đối với xăng sinh học

Do đây là ngành đặc thù, nguyên tắc khấu trừ có phần riêng biệt:

Số thuế được khấu trừ căn cứ theo kỳ khai thuế liền kề trước.
Nếu còn thừa sau bù trừ thì được chuyển sang kỳ sau hoặc hoàn thuế.

4. Công thức tính thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp

Doanh nghiệp cần xác định rõ số thuế TTĐB phải nộp như sau:

Thuế TTĐB phải nộp = Số thuế TTĐB của hàng hóa bán ra trong kỳ – Số thuế TTĐB đã nộp cho nguyên liệu hoặc hàng hóa nhập khẩu tương ứng

Trong trường hợp chưa xác định được rõ ràng số thuế khấu trừ, có thể tạm tính theo số liệu kỳ trước và quyết toán theo thực tế vào cuối quý hoặc năm.