Cách xác định thu nhập chịu thuế TNCN khi có nhiều nguồn thu nhập (2025)
Nhiều cá nhân hiện nay sở hữu đa dạng nguồn thu nhập cùng lúc — từ tiền lương, kinh doanh, đầu tư cho thuê tài sản. Tuy nhiên, ai cũng phải xác định cách xác định thu nhập thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong các trường hợp này. Việc tính toán và kê khai chính xác không chỉ giúp bạn kết hợp luật mà còn là cách thức thông minh để tối ưu hoá chi phí thuế một cách hợp pháp, đồng thời tránh được những rủi ro bị truy thu sau này.
Bài viết dưới đây sẽ mang đến hướng dẫn chi tiết, cập nhật đầy đủ theo quy định mới nhất năm 2025 về cách xác định cách xác định thu nhập chịu thuế TNCN khi cá nhân có nhiều nguồn thu nhập đa dạng.
1. Vì sao cần xác định đúng thu nhập chịu thuế TNCN?
Thời đại kinh tế số đang mở ra nhiều cơ hội tạo thu nhập cho cá nhân. Một người có thể vừa đi làm công ty, vừa đầu tư cổ phiếu, cho thuê nhà hoặc làm thêm dự án ngoài giờ. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ rằng mỗi nguồn thu nhập đều có thể phải kê khai và nộp thuế TNCN nếu vượt ngưỡng chịu thuế.
Việc xác định đúng thu nhập chịu thuế không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật, mà còn tránh bị truy thu hoặc phạt vi phạm hành chính. Đồng thời, khi nắm rõ cách tính, bạn có thể lập kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả hơn, biết khi nào nên quyết toán, khi nào được hoàn thuế và khi nào không cần kê khai.
Thu nhập từ tiền lương, tiền công là nhóm thường gặp nhất, phát sinh từ hợp đồng lao động hoặc dịch vụ. Bao gồm tiền lương, thưởng, phụ cấp, làm thêm giờ, thù lao, hoa hồng hoặc các khoản hỗ trợ khác từ đơn vị chi trả.
Ví dụ: Một kế toán làm việc tại Công ty A với mức thu nhập 20 triệu/tháng, đồng thời cộng tác thêm cho Công ty B theo hợp đồng thời vụ với 8 triệu/tháng. Cả hai khoản này đều được xem là thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công và cần cộng gộp khi quyết toán.
Tiếp theo là thu nhập từ hoạt động kinh doanh, bao gồm hoạt động của hộ kinh doanh cá thể, cá nhân bán hàng online hoặc cung cấp dịch vụ tự do như tư vấn, thiết kế, chụp ảnh… Nếu tổng doanh thu trong năm vượt 100 triệu đồng, cá nhân cần đăng ký mã số thuế và kê khai, nộp thuế theo quy định.
Thu nhập từ đầu tư vốn cũng là nhóm đáng chú ý, bao gồm lợi nhuận từ góp vốn, cổ tức, tiền lãi từ trái phiếu, cổ phiếu hoặc cho vay vốn. Các khoản này thường đã được khấu trừ 5% thuế TNCN tại nguồn, do đó người nhận không cần tự quyết toán, trừ khi muốn hoàn thuế.
Đối với thu nhập từ cho thuê tài sản, nếu tổng doanh thu cho thuê nhà, xe hoặc thiết bị vượt 100 triệu đồng/năm, cá nhân phải kê khai và nộp thuế theo tỷ lệ 5% thuế GTGT và 5% thuế TNCN, tương đương 10% trên doanh thu cho thuê.
Thu nhập từ chuyển nhượng vốn phát sinh khi cá nhân bán cổ phần, cổ phiếu hoặc phần vốn góp tại doanh nghiệp. Thuế TNCN được tính theo tỷ lệ 0,1% trên giá trị chuyển nhượng, bất kể lãi hay lỗ, và thông thường doanh nghiệp hoặc sàn giao dịch sẽ tự khấu trừ tại nguồn.
Cuối cùng là thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại, gồm tiền nhận được khi chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu, phần mềm, sáng chế hoặc thương hiệu. Nhóm này áp dụng thuế suất 5% trên doanh thu bản quyền, khấu trừ trực tiếp tại thời điểm chi trả.
Nếu cá nhân làm việc tại nhiều công ty trong cùng một năm, toàn bộ tài khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công sẽ được tổng hợp lại để tính thuế. Công cụ có thể lấy tổng thu nhập trừ các khoản thuế miễn phí, các khoản giảm trừ cảnh báo và bảo hiểm bắt buộc, phần còn lại chính là thu thuế phải chịu, từ đó áp dụng biểu thuế lũy tiến theo cấp độ để tính số thuế phải giảm. Ví dụ: nếu cá nhân nhận lương từ Công ty A là 20 triệu đồng và Công ty B là 10 triệu đồng mỗi tháng thì tổng 30 đồng sẽ được tính sau khi trừ các khoản giảm trừ cá nhân, người phụ thuộc và bảo hiểm bắt buộc.
Trường hợp cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công và đồng thời có thêm nguồn thu nhập từ kinh doanh như bán hàng trực tuyến hoặc dịch vụ tự làm, các nguồn thu này sẽ được tính thuế riêng. Thu nhập từ áp dụng biểu thuế tiến trình từng phần với mức từ 0 đến 35%, khi thu nhập từ kinh doanh thì áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ cố định thường dao động từ 0,5% đến 2%, tùy từng ngành nghề. Công việc cộng dồn chỉ cần thực hiện khi cá nhân thực hiện quyết định thuế hoặc có nhu cầu hoàn thuế.
Đối với các tài khoản thu nhập phát sinh khác như đầu tư vốn, tài sản tài sản hay chuyển nhượng vốn, thuế thu nhập cá nhân thường được khấu trừ trực tiếp tại nguồn khi phát sinh mỗi lần. Do đó, cá nhân không cần phải quyết định lại khoản thuế cuối năm, trừ khi có bằng chứng từ khấu trừ và muốn làm thủ tục hoàn thuế bổ sung.
Việc hiểu rõ và thủ thuật xác định điều này không chỉ giúp cá nhân giữ uy tín trong kê khai thuế mà còn tận dụng cơ hội giảm thiểu tối đa chi phí thuế một cách hợp pháp và minh bạch. Đây chính là bước đi thông minh để quản lý hiệu quả tài chính cá nhân trong bối cảnh đa dạng hóa các nguồn thu nhập hiện nay.
Trong quá trình thực hiện, cá nhân cần lưu giữ đầy đủ chứng từ khấu trừ thuế TNCN (theo mẫu 05-1BK-TNCN) do các đơn vị chi trả cấp, nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý khi kê khai và đối chiếu thông tin.
Ngoài ra, để thuận tiện và tiết kiệm thời gian, cá nhân có thể thực hiện nộp hồ sơ quyết toán thuế trực tuyến thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế tại địa chỉ: https://canhan.gdt.gov.vn. Hệ thống hỗ trợ kê khai, nộp hồ sơ và tra cứu kết quả trực tuyến, giúp quá trình quyết toán thuế trở nên nhanh chóng, minh bạch và chính xác hơn.
Thông tin tuyển dụng và Hướng dẫn
AGS luôn mở rộng cánh cửa cho những ứng viên muốn thử thách bản thân trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Ngôn ngữ Nhật - Pháp lý - Nhân sự. Xem chi tiết bài viết để biết thêm về Thông tin tuyển dụng tại AGS bạn nhé!
2. Các nguồn thu nhập chịu thuế TNCN phổ biến
Theo Luật Thuế Thu Nhập Cá Nhân và Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập chịu thuế được chia thành 10 nhóm. Tuy nhiên, trong thực tế, 6 nhóm thu nhập sau đây là phổ biến nhất và chiếm tỷ trọng lớn.Thu nhập từ tiền lương, tiền công là nhóm thường gặp nhất, phát sinh từ hợp đồng lao động hoặc dịch vụ. Bao gồm tiền lương, thưởng, phụ cấp, làm thêm giờ, thù lao, hoa hồng hoặc các khoản hỗ trợ khác từ đơn vị chi trả.
Ví dụ: Một kế toán làm việc tại Công ty A với mức thu nhập 20 triệu/tháng, đồng thời cộng tác thêm cho Công ty B theo hợp đồng thời vụ với 8 triệu/tháng. Cả hai khoản này đều được xem là thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công và cần cộng gộp khi quyết toán.
Tiếp theo là thu nhập từ hoạt động kinh doanh, bao gồm hoạt động của hộ kinh doanh cá thể, cá nhân bán hàng online hoặc cung cấp dịch vụ tự do như tư vấn, thiết kế, chụp ảnh… Nếu tổng doanh thu trong năm vượt 100 triệu đồng, cá nhân cần đăng ký mã số thuế và kê khai, nộp thuế theo quy định.
Thu nhập từ đầu tư vốn cũng là nhóm đáng chú ý, bao gồm lợi nhuận từ góp vốn, cổ tức, tiền lãi từ trái phiếu, cổ phiếu hoặc cho vay vốn. Các khoản này thường đã được khấu trừ 5% thuế TNCN tại nguồn, do đó người nhận không cần tự quyết toán, trừ khi muốn hoàn thuế.
Đối với thu nhập từ cho thuê tài sản, nếu tổng doanh thu cho thuê nhà, xe hoặc thiết bị vượt 100 triệu đồng/năm, cá nhân phải kê khai và nộp thuế theo tỷ lệ 5% thuế GTGT và 5% thuế TNCN, tương đương 10% trên doanh thu cho thuê.
Thu nhập từ chuyển nhượng vốn phát sinh khi cá nhân bán cổ phần, cổ phiếu hoặc phần vốn góp tại doanh nghiệp. Thuế TNCN được tính theo tỷ lệ 0,1% trên giá trị chuyển nhượng, bất kể lãi hay lỗ, và thông thường doanh nghiệp hoặc sàn giao dịch sẽ tự khấu trừ tại nguồn.
Cuối cùng là thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại, gồm tiền nhận được khi chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu, phần mềm, sáng chế hoặc thương hiệu. Nhóm này áp dụng thuế suất 5% trên doanh thu bản quyền, khấu trừ trực tiếp tại thời điểm chi trả.
3. Cách xác định thu nhập chịu thuế khi có nhiều nguồn thu nhập
Khi các cá nhân có nhiều nguồn thu nhập khác nhau thì việc xác định đúng thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là điều hết sức quan trọng để đảm bảo bồi dưỡng pháp luật và tối ưu hóa nghĩa vụ thuế. Dưới đây là những cách xác định thu nhập phổ biến và tiêu chuẩn cụ thể nhất:Nếu cá nhân làm việc tại nhiều công ty trong cùng một năm, toàn bộ tài khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công sẽ được tổng hợp lại để tính thuế. Công cụ có thể lấy tổng thu nhập trừ các khoản thuế miễn phí, các khoản giảm trừ cảnh báo và bảo hiểm bắt buộc, phần còn lại chính là thu thuế phải chịu, từ đó áp dụng biểu thuế lũy tiến theo cấp độ để tính số thuế phải giảm. Ví dụ: nếu cá nhân nhận lương từ Công ty A là 20 triệu đồng và Công ty B là 10 triệu đồng mỗi tháng thì tổng 30 đồng sẽ được tính sau khi trừ các khoản giảm trừ cá nhân, người phụ thuộc và bảo hiểm bắt buộc.
Trường hợp cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công và đồng thời có thêm nguồn thu nhập từ kinh doanh như bán hàng trực tuyến hoặc dịch vụ tự làm, các nguồn thu này sẽ được tính thuế riêng. Thu nhập từ áp dụng biểu thuế tiến trình từng phần với mức từ 0 đến 35%, khi thu nhập từ kinh doanh thì áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ cố định thường dao động từ 0,5% đến 2%, tùy từng ngành nghề. Công việc cộng dồn chỉ cần thực hiện khi cá nhân thực hiện quyết định thuế hoặc có nhu cầu hoàn thuế.
Đối với các tài khoản thu nhập phát sinh khác như đầu tư vốn, tài sản tài sản hay chuyển nhượng vốn, thuế thu nhập cá nhân thường được khấu trừ trực tiếp tại nguồn khi phát sinh mỗi lần. Do đó, cá nhân không cần phải quyết định lại khoản thuế cuối năm, trừ khi có bằng chứng từ khấu trừ và muốn làm thủ tục hoàn thuế bổ sung.
Việc hiểu rõ và thủ thuật xác định điều này không chỉ giúp cá nhân giữ uy tín trong kê khai thuế mà còn tận dụng cơ hội giảm thiểu tối đa chi phí thuế một cách hợp pháp và minh bạch. Đây chính là bước đi thông minh để quản lý hiệu quả tài chính cá nhân trong bối cảnh đa dạng hóa các nguồn thu nhập hiện nay.
4. Một số lưu ý khi quyết toán thuế TNCN có nhiều nguồn thu
Khi có từ hai nơi trả thu nhập trở lên trong cùng một năm, cá nhân bắt buộc phải tự thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và không được ủy quyền cho bất kỳ tổ chức nào. Việc ủy quyền quyết toán thuế chỉ áp dụng đối với trường hợp cá nhân có thu nhập từ một nơi duy nhất và đang làm việc tại thời điểm quyết toán.Trong quá trình thực hiện, cá nhân cần lưu giữ đầy đủ chứng từ khấu trừ thuế TNCN (theo mẫu 05-1BK-TNCN) do các đơn vị chi trả cấp, nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý khi kê khai và đối chiếu thông tin.
Ngoài ra, để thuận tiện và tiết kiệm thời gian, cá nhân có thể thực hiện nộp hồ sơ quyết toán thuế trực tuyến thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế tại địa chỉ: https://canhan.gdt.gov.vn. Hệ thống hỗ trợ kê khai, nộp hồ sơ và tra cứu kết quả trực tuyến, giúp quá trình quyết toán thuế trở nên nhanh chóng, minh bạch và chính xác hơn.
5. Kết luận
Việc sở hữu nhiều nguồn thu nhập đang trở thành xu hướng phổ biến trong xã hội hiện đại. Để tránh sai sót và rủi ro trong pháp lý, mỗi cá nhân cần hiểu cách xác định cách xác định thu nhập TNCN và thực hiện khai báo, quyết định đúng quy trình. Đồng thời, người làm kế toán, chuyên viên thuế cần thường xuyên cập nhật các chính sách mới nhất để đảm bảo bổ sung và thuế dịch vụ tối ưu một cách hợp lý. Điều này không chỉ giúp cá nhân tâm trí về mặt pháp lý mà còn nâng cao hiệu quả quản lý tài chính cá nhân một cách vững chắc.Thông tin khác
Thông tin tuyển dụng và hướng dẫn
Thông tin tuyển dụng và Hướng dẫnAGS luôn mở rộng cánh cửa cho những ứng viên muốn thử thách bản thân trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Ngôn ngữ Nhật - Pháp lý - Nhân sự. Xem chi tiết bài viết để biết thêm về Thông tin tuyển dụng tại AGS bạn nhé!
.png)
Nguồn: Tổng hợp
.png)
