Hộ kinh doanh sẽ được quản lý theo cách mới khi bỏ thuế khoán và chính thức khai tử lệ phí môn bài có hiệu lực từ 01/01/2026?

Từ ngày 01/01/2026, sẽ không còn thuế khoán hay lệ phí môn bài. Thay vào đó, một phương thức quản lý thuế mới dựa trên doanh thu thực tế sẽ được áp dụng cho tất cả hộ kinh doanh. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về sự thay đổi mang tính lịch sử này.

1. Đề án cải cách

Vừa qua, Bộ Tài chính đã phê duyệt Đề án chuyển đổi mô hình quản lý thuế, đặt mục tiêu hỗ trợ 100% hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán và áp dụng kê khai từ 2026.

Cụ thể, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025 phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán" dự kiến áp dụng từ ngày 01/01/2026.

Khi đó, toàn bộ hộ kinh doanh sẽ chuyển sang phương thức tự khai, tự nộp thuế. Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý thuế hộ kinh doanh sẽ được bổ sung, sửa đổi hoặc ban hành mới để bảo đảm thực hiện đồng bộ.

Đề án chuyển đổi mô hình quản lý thuế đề ra mục tiêu cụ thể, cụ thể:

- Cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và 30% chi phí tuân thủ pháp luật.

- 100% hộ kinh doanh được phổ biến, hướng dẫn và hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi.

- 100% hộ kinh doanh thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền (POS).

- 100% hộ kinh doanh thực hiện thủ tục thuế bằng phương thức điện tử một cách thuận lợi, dễ dàng.

Cùng với đó, sẽ sửa đổi Luật Quản lý thuế 2019 và các văn bản hướng dẫn để bãi bỏ hình thức thuế khoán, đồng thời rà soát các nghị định, thông tư để bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong triển khai.

Chính sách thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng đối với hộ kinh doanh sẽ được điều chỉnh theo hướng ngưỡng doanh thu không chịu thuế phù hợp với thực tiễn. Áp dụng phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập (doanh thu trừ chi phí) cho hộ kinh doanh có đủ sổ sách kế toán, khuyến khích minh bạch chi phí và mở rộng đầu tư.

Sửa đổi quy định với hộ kinh doanh có quy mô lớn tương đương doanh nghiệp nhỏ và vừa, bảo đảm tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp. Bổ sung quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích đổi mới sáng tạo, đúng tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng sẽ rà soát Luật Phí và lệ phí 2015, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017, đồng thời nghiên cứu xây dựng Luật Kinh doanh cá thể để cụ thể hóa chính sách phát triển hộ kinh doanh.

Đề án cũng nêu rõ, Bộ Tài chính giao Cục Thuế chủ trì, tổ chức thực hiện và báo cáo Bộ kết quả, chậm nhất vào ngày 31/12 hàng năm.

Đồng thời, chính thức từ ngày 01/01/2026 theo khoản 7 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định sẽ chấm dứt việc thu, nộp lệ phí môn bài.

Do đó, sẽ chính thức khai tử lệ phí môn bài từ 01/01/2026 và hộ kinh doanh hay doanh nghiệp sẽ không còn phải đóng khoản lệ phí này nữa theo quy định pháp luật.

2. Mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán

Theo Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025, Cục Thuế đề xuất bảng mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu và mức thuế suất của từng sắc thuế khi xóa bỏ thuế khoán được nêu tại Đề án như sau:

a,. Đối với Hộ kinh doanh có Doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống:

Đây là nhóm được hưởng lợi nhiều nhất từ chính sách mới. Các hộ kinh doanh thuộc nhóm này sẽ không phải nộp cả thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Trách nhiệm của họ là thực hiện kê khai doanh thu định kỳ 2 lần/năm để cơ quan thuế nắm thông tin, đồng thời được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử và ghi chép sổ sách đơn giản với sự hỗ trợ phần mềm miễn phí từ nhà nước.

b,. Đối với Hộ kinh doanh có Doanh thu trên 200 triệu đến 3 tỷ đồng/năm: