Kế Toán Carbon: “Cuộc Cách Mạng Số” Đang Gõ Cửa Doanh Nghiệp Việt

AGS NGỌC ADI

17 thg 4, 2025

Trong bối cảnh ESG ngày càng trở thành tiêu chí sống còn, kế toán không còn chỉ là công cụ tài chính mà đang chuyển mình thành nền tảng chiến lược. Kế toán carbon – một cuộc cách mạng số trong quản trị phát thải – đang từng bước định hình lại vận hành doanh nghiệp. Với cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam đã bước vào thời kỳ mới: nơi mà đo lường carbon không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là lợi thế cạnh tranh.

Biến đổi khí hậu không còn là vấn đề của tương lai mà đã trở thành thách thức trực tiếp đối với nền kinh tế toàn cầu. Khi Việt Nam cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, áp lực giảm khí thải carbon đang đè nặng lên các doanh nghiệp trong nước. Không còn là một lựa chọn, kế toán carbon đã trở thành công cụ bắt buộc giúp doanh nghiệp đo lường, quản lý và cắt giảm lượng phát thải, đồng thời tăng cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế.

1. Kế toán carbon là gì và vì sao lại quan trọng?

Kế toán carbon là hệ thống theo dõi và báo cáo lượng khí thải CO₂ trong hoạt động của doanh nghiệp, giúp xác định chính xác mức độ tác động đến môi trường. Không giống kế toán tài chính truyền thống chỉ tập trung vào lợi nhuận và chi phí tiền tệ, kế toán carbon bổ sung một lớp dữ liệu mới: chi phí môi trường và trách nhiệm phát thải.

Lợi ích của mô hình này không chỉ nằm ở việc đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm lãng phí năng lượng và nâng cao lợi thế cạnh tranh. Khi các nền kinh tế lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản siết chặt các tiêu chuẩn về phát thải và triển khai cơ chế thuế carbon biên giới, những doanh nghiệp không có hệ thống kế toán carbon sẽ gặp khó khăn trong việc xuất khẩu hàng hóa.

2. Doanh nghiệp Việt Nam đứng trước thách thức gì?

Dù kế toán carbon mang lại nhiều lợi ích rõ ràng, việc triển khai tại Việt Nam vẫn còn nhiều rào cản. Thứ nhất, hệ thống đo lường và thu thập dữ liệu phát thải còn sơ khai, khiến việc tính toán trở nên thiếu chính xác. Thứ hai, đa số doanh nghiệp chưa có đội ngũ nhân sự đủ chuyên môn để vận hành mô hình này. Cuối cùng, chi phí đầu tư ban đầu cho công nghệ và hệ thống quản lý carbon vẫn là trở ngại lớn, đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng ưu tiên các doanh nghiệp có chiến lược phát triển bền vững, việc chậm triển khai kế toán carbon có thể khiến doanh nghiệp Việt Nam mất đi nhiều cơ hội hợp tác và mở rộng. Không chỉ là tuân thủ quy định, đây còn là bước đi chiến lược để nâng cao vị thế thương hiệu và xây dựng niềm tin với đối tác, nhà đầu tư.

3. Cơ hội cho doanh nghiệp tiên phong

Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với những doanh nghiệp dám đi đầu, lợi ích từ kế toán carbon là không thể phủ nhận. Việc chủ động áp dụng mô hình này giúp doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu rủi ro bị đánh thuế phát thải mà còn mở rộng cánh cửa xuất khẩu sang các thị trường lớn. Những công ty sớm tích hợp kế toán carbon vào chiến lược kinh doanh sẽ có lợi thế khi các chính sách về phát thải trở nên chặt chẽ hơn trong tương lai.

Bài toán đặt ra không còn là "có nên áp dụng hay không", mà là "làm sao để không bị tụt lại phía sau". Trong cuộc chơi xanh hóa nền kinh tế, doanh nghiệp nào hành động sớm sẽ là người chiến thắng!

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.