Hệ thuộc luật quốc tịch của pháp nhân: Khái niệm, Cách xác định và Phạm vi áp dụng

INC QUỲNH GIANG

31 thg 10, 2025

Hệ thuộc luật là một bộ phận cấu thành của quy phạm xung đột, đây là phần chỉ ra hệ thống pháp luật nước nào sẽ được áp dụng để điều chỉnh quan hệ liên quan. Hệ thuộc luật chính là phần đặc biệt nhất tạo nên sự độc đáo của quy phạm xung đột so với các loại quy phạm pháp luật khác. Qua bài viết dưới đây, AGS sẽ làm rõ khái niệm cơ bản của hệ thuộc luật cũng như hệ thuộc luật quốc tịch của pháp nhân; cách xác định các trường hợp và phạm vi áp dụng.

Đặt vấn đề

Về lí luận cũng như thực tiễn, khi tiến hành xây dựng quy phạm xung đột cơ quan có thẩm quyền của quốc gia (thông thường là cơ quan lập pháp, ở Việt Nam là Quốc hội) bao giờ cũng phải dựa trên những nguyên tắc nhất định. Những nguyên tắc này phải đảm bảo tính tối cao của lợi ích quốc gia; của các chủ thể tham gia quan hệ; của mối quan hệ quốc tế cũng như xu hướng pháp luật chung trên thế giới. Vì thế sau khi quy phạm đã được xây dựng thì các cơ quan thực thi, áp dụng luật cũng như các đương sự cần phải tuân thủ sự dẫn chiếu của quy phạm xung đột bằng cách áp dụng hệ thuộc luật mà quy phạm chỉ tới mà không có sự lựa chọn khác nếu bản thân quy phạm không cho phép lựa chọn hoặc không rơi vào các trường hợp đặc biệt khác.

1. Hệ thuộc luật quốc tịch của pháp nhân là gì?

Hệ thống luật quốc tịch của pháp nhân là các quy định pháp lý xác định quốc tịch của các tổ chức, doanh nghiệp, hoặc pháp nhân khác ngoài cá nhân. Khác với quốc tịch của con người, quốc tịch của pháp nhân không liên quan đến nơi sinh hay quốc tịch của người sáng lập mà phụ thuộc vào các yếu tố như nơi đăng ký thành lập, nơi điều hành hoạt động, và các quy định pháp lý của quốc gia nơi pháp nhân đó hoạt động.

Quy định này nhằm xác định quyền và nghĩa vụ của pháp nhân trong các quan hệ pháp lý quốc tế, như việc chịu sự điều chỉnh của hệ thống pháp luật quốc gia nào, khả năng tham gia vào các thỏa thuận quốc tế và quyền lợi liên quan đến thuế, tài sản hoặc tranh chấp quốc tế. Hệ thống luật quốc tịch của pháp nhân giúp tạo ra sự minh bạch và ổn định trong các hoạt động thương mại, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự gia tăng các giao dịch xuyên biên giới.

2. Hệ thuộc luật là như thế nào?

Tư pháp quốc tế là ngành luật điều chỉnh các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài. Hệ thuộc luật của Tư pháp quốc tế là các nguyên tắc xác định luật áp dụng trong các quy phạm xung đột. Không có hệ thuộc nào là quan trọng nhất trong việc giải quyết xung đột pháp luật, vì mỗi hệ thuộc chỉ có một phạm vi áp dụng khác nhau nên không có hệ thuộc nào là quan trọng nhất trong việc giải quyết xung đột pháp luật.

Mỗi hệ thuộc chỉ có phạm vi áp dụng nhất định. Do đó việc giải quyết xung đột pháp luật cần áp dụng nhiều hệ thuộc khác nhau nhưng không phải áp dụng tất cả các hệ thuộc trong việc giải quyết xung đột pháp luật. Các kiểu hệ thuộc luật cơ bản trong tư pháp quốc tế gồm: luật nhân thân; luật quốc tịch; luật tòa án; luật nơi thực hiện hành vi….

3. Hệ thuộc luật quốc tịch là gì?

Hệ thuộc luật quốc tịch là hệ thống các quy định pháp lý xác định và điều chỉnh mối quan hệ giữa cá nhân và quốc gia liên quan đến việc cấp, duy trì, thay đổi hoặc tước bỏ quốc tịch. Mỗi quốc gia có một hệ thống luật quốc tịch riêng, có thể dựa trên các nguyên tắc như quyền huyết thống (jus sanguinis) hoặc quyền lãnh thổ (jus soli).

Hệ thuộc luật quốc tịch xác định những yếu tố liên quan đến việc một cá nhân là công dân của quốc gia nào, bao gồm các điều kiện nhập tịch, thừa nhận quốc tịch kép, hay quy định về việc mất quốc tịch. Những quy định này giúp các quốc gia quản lý và điều chỉnh các vấn đề liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của công dân, và cũng ảnh hưởng đến các vấn đề quốc tế như di cư, bảo vệ quyền lợi của công dân ở nước ngoài.

4. Phạm vi áp dụng hệ thuộc luật quốc tịch pháp nhân

Quy chế pháp lý của pháp nhân:

Điều kiện thủ tục thành lập
Quyền và nghĩa vụ (hoạt động của pháp nhân)
Chấm dứt hoạt động (phá sản, giải thể)

Công ty AGS cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này. Hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin cũng như cơ hội việc làm tại AGS nhé.