Wanko Soba - Thử thách ẩm thực độc đáo từ tỉnh Iwate

Công ty Kế toán AGS Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp dịch vụ Kế toán, Kiểm toán, Thuế, Tư vấn pháp lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp.

Trong bài viết này, AGS sẽ chia sẻ về một đặc sản địa phương độc đáo và đầy thách thức của tỉnh Iwate - Wanko Soba. Đây là món mì soba không chỉ nổi tiếng trong các bữa tiệc gia đình mà còn thu hút sự chú ý trong các cuộc thi ăn nhanh với hình thức thưởng thức độc đáo. Nếu bạn muốn khám phá một món ăn truyền thống thú vị với cách ăn đặc biệt và hương vị hấp dẫn, Wanko Soba chắc chắn sẽ là một trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ. Hãy cùng tìm hiểu về nguồn gốc, cách thưởng thức, và những phong tục xoay quanh món mì đặc sản này trong bài viết dưới đây nhé!

Wanko Soba là món mì soba nóng được chia thành từng phần nhỏ và ăn kèm với các loại gia vị, sử dụng bát nhỏ gọi là wanko. Đây là một món ăn đặc sản địa phương của tỉnh Iwate, chủ yếu ở các thành phố Morioka và Hanamaki. Vì mì được chia thành từng phần nhỏ, nên thực khách có thể tiếp tục ăn nhiều bát liên tiếp. Khoảng 10 đến 15 bát mì nhỏ sẽ tương đương với một suất soba thông thường.

Để khuyến khích thực khách ăn được nhiều, sợi mì cũng được chế biến đặc biệt. Mì được cắt dài hơn so với thông thường, giúp dễ dàng chia thành từng phần nhỏ và tạo cảm giác trơn tru khi ăn. Nước chấm mì được nêm đậm đà, nhưng không giống như Kake Soba, không có nhiều nước dùng đi kèm. Thay vào đó, mỗi phần mì nhỏ đã được nhúng qua nước chấm trước, giúp sợi mì không bị khô và mang lại cảm giác trơn tuột khi ăn. Để tránh nhàm chán khi chỉ ăn mì liên tục, có nhiều loại gia vị đa dạng để thêm vào, giúp tạo sự thay đổi cho món ăn. Các loại gia vị bao gồm hành lá, rong biển, cá bào, khoai mài nghiền, tempura, mực muối, cá ngừ, đậu tương lên men natto, củ cải mài, nấm nụ nêm với củ cải mài, thịt băm, và mù tạt, tùy sở thích của thực khách mà cho vào mì với số lượng phù hợp.

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của Wanko Soba, nhưng đều liên quan đến thành phố Hanamaki và Morioka. 

Theo đó, vào thời kỳ Edo, khi Công tước Nanbu Toshinobu, đời thứ 27 của gia tộc Nanbu, đến Tokyo, ông đã ghé qua Hanamaki. Tại đây, ông rất thích món soba được dọn với một lượng nhỏ và đã yêu cầu phục vụ nhiều lần. Soba đã được sản xuất tại Hanamaki từ thời điểm đó, nhưng các đầu bếp đã lo lắng không biết món soba có hợp khẩu vị của công tước hay không, nên chỉ dám dọn một lượng nhỏ vào bát nhỏ. Hơn nữa, họ nghĩ rằng việc dọn món ăn vào bát lớn cho công tước là không phù hợp, nên đã dọn món soba vào bát gỗ. Khi Công tước Toshinobu thưởng thức món soba và tỏ ra thích thú, ông đã yêu cầu thêm. Chính vì lý do này, Wanko Soba đã trở thành đặc sản nổi tiếng của Hanamaki.

Theo đó, khi nguyên Thủ tướng Nhật Bản thứ 19, Hara Takashi, được gọi là Thủ tướng của người dân, trở về quê hương ở Morioka, ông đã ăn soba và phát biểu rằng “Soba chỉ nên dùng trong bát”. Cả hai giả thuyết đều liên quan đến những nhân vật lịch sử lớn, nhưng không thể phủ nhận rằng việc trồng soba đã rất phát triển ở cả Morioka và Hanamaki từ thời điểm đó.

Cũng có giả thuyết cho rằng nguồn gốc của món ăn này không phải từ một nhân vật lịch sử, mà từ phong tục “Soba Furumai” truyền thống tại tỉnh Iwate. Tại Iwate, từ xưa đã có phong tục phục vụ nhiều mì soba trong các buổi tiệc như lễ cưới, tang lễ và các nghi thức quan trọng khác.

Ở Iwate, trồng lúa không phổ biến bằng trồng kiều mạch do điều kiện thời tiết lạnh giá và tuyết nhiều. Lúa không phát triển tốt, vì vậy ngay cả trong các buổi tiệc cũng không thể phục vụ đủ cơm cho khách. Dù vậy, người ta vẫn muốn khách ăn uống no nê và ra về trong sự hài lòng, nên thay vì chuẩn bị cơm, họ đã chuẩn bị thật nhiều soba. Tuy nhiên, với món soba, phải luộc mì, và nếu muốn mì ấm nóng, không thể luộc một lúc quá nhiều. Nếu có đến 50 hay 100 người tham dự tiệc, luộc mì lần lượt cho mỗi người sẽ mất rất nhiều thời gian. Nếu phục vụ từng suất một cách tỉ mỉ theo thứ tự, khách được phục vụ đầu tiên thì ổn, nhưng những khách cuối cùng sẽ phải chờ rất lâu. Vì vậy, thay vì phục vụ một suất đầy đủ cho mỗi người, người ta chia nhỏ mì soba và phục vụ từng phần nhỏ, để khách có thể yêu cầu thêm nhiều lần, giúp rút ngắn thời gian phục vụ. Bằng cách tiếp tục luộc mì và chia thành nhiều phần nhỏ để phục vụ cho đến khi tất cả khách đều no nê, mọi người có thể ra về trong sự hài lòng. Đây chính là cách mà món Wanko Soba ra đời.

Nhắc đến Wanko Soba, món ăn này được biết đến rộng rãi trên toàn quốc, nhưng thường được nhắc đến nhiều hơn như một món ăn trong các cuộc thi ăn nhanh hay ăn nhiều. Trên các phương tiện truyền thông, bạn có thể thấy hình ảnh những người ăn nhiều xếp thành hàng và ăn Wanko Soba với tốc độ chóng mặt. Bên cạnh họ luôn có một người phục vụ, gọi là kyuuji, liên tục đổ thêm mì vào bát. Những chiếc bát trống chất đống dần lên khi họ tiếp tục ăn. Người phục vụ luôn hô những khẩu hiệu đầy khí thế, và họ ăn theo nhịp điệu của những tiếng hô như "Hãy tiếp tục!" hay "Cứ ăn nữa!". Đây chính là cách ăn Wanko Soba truyền thống. Phương pháp này cũng được áp dụng tại các cửa hàng phục vụ Wanko Soba thực tế. Người phục vụ sẽ mang những bát mì nhỏ chứa một miếng soba và hô vang những câu như "Hãy tiếp tục!", "Ăn nữa nào!", trong khi khách hàng tiếp tục ăn không ngừng.

Sau khi mỗi bát wanko được làm trống, ngay lập tức mì soba tiếp theo sẽ được đổ vào, vì vậy bạn phải tiếp tục ăn mà không có thời gian nghỉ ngơi. Khoảng 10-15 bát wanko tương đương với một suất soba thông thường. Vì vậy, với một người đàn ông trưởng thành, việc ăn hết 100 bát không phải là điều hiếm gặp. Tại Iwate, hằng năm đều có cuộc thi "Giải vô địch toàn Nhật Bản về Wanko Soba", và vào năm 1996, một người đã lập kỷ lục ăn tới 559 bát mà không giới hạn thời gian. Dù món ăn Wanko Soba nổi tiếng với việc ăn nhiều, tất nhiên, người thường không cần phải ép mình ăn quá nhiều. Cách để kết thúc việc ăn Wanko Soba là đóng nắp bát lại. Nếu bạn đã ăn hàng chục bát và cảm thấy không thể tiếp tục, chỉ cần đóng nắp bát, và người phục vụ sẽ ngừng đổ thêm mì vào. Tuy nhiên, nếu người phục vụ tạm rời đi để lấy thêm mì hoặc nếu trong bát vẫn còn mì, việc đóng nắp bát sẽ không có hiệu lực, và bạn sẽ lại bị đổ thêm mì và phải ăn tiếp. Dù đây có vẻ là cách ăn Wanko Soba khá nghiêm ngặt, nhưng đối với những người xem, đó là một trải nghiệm rất thú vị.

Nguồn: https://kyoudo.kankoujp.com/wanko-soba/#toc3