Thuật ngữ M&A về các thương thức chuyển giao doanh nghiệp

HCM JP Ngân Trâm

27 thg 6, 2025

Giới đầu tư kinh doanh đang hướng tới xu thế mở rộng quy mô doanh nghiệp bằng cách đa dạng hóa lĩnh vực hoạt động và tận dụng nhiều nguồn lực khác nhau. Chính vì thế, Chia tách và chuyển giao doanh nghiệp đang trở thành phương án hiệu quả được các nhà kinh doanh cân nhắc lựa chọn. Hôm nay, mời bạn cùng AGS tìm hiểu về các phương thức chuyển giao doanh nghiệp qua các thuật ngữ M&A sau: Kế thừa doanh nghiệp (事業承継), Chuyển nhượng một phần doanh nghiệp (事業譲渡), Chia công ty (分割型分割), Tách công ty (分社型分割)

Ảnh sưu tầm

1. Kế thừa doanh nghiệp (事業承継) trong M&A là gì?

Kế thừa doanh nghiệp là một trong những phương pháp M&A đề cập đến quá trình chuyển giao quyền sở hữu và quản lý một doanh nghiệp từ người sáng lập hoặc chủ sở hữu hiện tại sang người kế thừa hoặc doanh nghiệp kế nhiệm.

Đặc điểm của kế thừa doanh nghiệp là tài sản được thừa kế không phải là tài sản cá nhân riêng lẻ như tiền mặt, bất động sản hoặc cổ phiếu, mà là chính bản thân "doanh nghiệp" bao gồm cả các khoản nợ phải trả. Vì vậy cần phải cẩn thận khi chuyển giao doanh nghiệp cho người kế nhiệm dưới dạng tài sản.

Trong M&A, người ta thường dựa vào một công ty trung gian chọn ra một đối tác từ các công ty ứng viên được đề xuất để kế thừa doanh nghiệp. Bên cạnh các trường hợp chọn công ty cùng ngành, vẫn có những trường hợp khác mà công ty được thừa kế bởi một công ty trong một ngành khác với kì vọng tạo nên hiệu ứng hiệp lực.

Ảnh sưu tầm

2. Chuyển nhượng một phần doanh nghiệp (事業譲渡) trong M&A là gì?

Chuyển nhượng một phần doanh nghiệp là một phương pháp M&A, trong đó một phần của doanh nghiệp được chuyển giao cho người kế nhiệm hoặc bên thứ ba, thay vì toàn bộ doanh nghiệp. Khác biệt với Kế thừa doanh nghiệp thường liên quan đến việc chuyển giao toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp, thì Chuyển nhượng doanh nghiệp lại được đặc trưng bởi thực tế là chỉ một phần doanh nghiệp có thể được chuyển giao. Đối với doanh nghiệp bên mua, điều này có lợi thế là không chỉ có thể lựa chọn và chuyển giao các phần doanh nghiệp mà họ cần, mà còn có thể ngăn ngừa các rắc rối bất ngờ như các khoản nợ ngoài bảng cân đối kế toán bằng cách giới hạn phạm vi của hợp đồng.

Ảnh sưu tầm

3. Chia công ty (分割型分割) trong M&A là gì?

Chia công ty là một hình thức "Chia tách công ty"- một phương pháp M&A, trong đó khoản chia tách được trao cho các cổ đông của công ty. Trong khi Chia tách công ty theo nghĩa đen là phương pháp chia công ty thành nhiều phần, thì Chia công ty giống như việc chia rời một công ty thành các công ty riêng biệt.

Đặc trưng của hình thức này là có thể chia các tài sản, quyền và nghĩa vụ, thành viên, cổ đông của công ty hiện có để thành lập hai hoặc nhiều công ty mới. Sau khi các công ty mới được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thì công ty bị chia chấm dứt tồn tại.

Khi một công ty mới thành lập tiếp quản một số hoạt động kinh doanh, thì được gọi là "Chia theo kiểu thành lập công ty", và khi một công ty đã tồn tại tiếp quản một số hoạt động kinh doanh, thì được gọi là "Chia theo kiểu tiếp nhận". Phương pháp thứ 2 là phương pháp thường được sử dụng khi chuyển một hoạt động kinh doanh từ công ty con này sang công ty con khác trong một tập đoàn.

Ảnh sưu tầm

4. Tách công ty (分社型分割) trong M&A là gì?

Tách công ty (Spin-off )là một hình thức "Chia tách công ty"- một phương pháp M&A, đề cập đến quá trình chuyển một phần của một doanh nghiệp thành công ty con hoặc để công ty khác kế thừa.

Đặc trưng của hình thức này là chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên, cổ đông của công ty hiện có vào công ty được tách mà không chấm dứt sự tồn tại của công ty bị tách. Khi đó công ty bị tách được xem như là công ty mẹ vẫn nhận được khoản bồi thường cho việc chia tách.

Khi một công ty mới được thành lập và đảm nhận một bộ phận hoặc lĩnh vực của công ty mẹ thì được gọi là "Tách công ty mới", và khi bộ phận đó của công ty mẹ được chuyển sang một công ty đã tồn tại, thì được gọi là "Tách theo kiểu tiếp nhận". Loại thứ 2 thường được thực hiện với mục đích mua và bán doanh nghiệp hoặc tạo ra liên doanh.

Ảnh sưu tầm

Trong thế giới kinh doanh đầy biến động như hiện nay, việc không ngừng cập nhật kiến thức và tìm kiếm hướng đi, giải pháp mới cho doanh nghiệp đã và đang trở thành yêu cầu cấp thiết cho mỗi nhà kinh doanh, chủ doanh nghiệp. Chia tách và chuyển giao doanh nghiệp trong M&A cũng là một giải pháp hiệu quả và bắt kịp xu hướng thời đại. AGS tin rằng tìm hiểu về hướng đi này sẽ giúp bạn mở khóa thêm một góc nhìn mới, khám phá được các tiềm năng cũng như nắm bắt cơ hội trong giới kinh doanh vừa khốc liệt nhưng cũng không kém phần thú vị này.

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu những khái niệm thường xuất hiện trong hoạt động M&A (Mua bán và Sáp nhập doanh nghiệp). Việc trang bị những kiến thức căn bản này chính là bước đệm quan trọng để mỗi cá nhân và doanh nghiệp tiến từng bước thật vững chắc và vươn xa trong thế giới kinh doanh giàu tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức như hiện nay. Hãy là những nhà đầu tư, doanh nhân thông thái, luôn am hiểu và đưa ra những quyết định đúng đắn bằng cách thường xuyên cập nhật thông tin (tài chính, pháp luật,...) và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm. Từ đó, tăng cường đảm bảo tính pháp lý và hiệu quả của mọi hoạt động giao dịch cũng như kế hoạch đầu tư, kinh doanh.