Tài sản số – Khái niệm và phân loại theo khuôn khổ pháp lý Việt Nam

Theo Khoản 1 Điều 3 của Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, “tài sản số” được định nghĩa là những tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự, được biểu hiện dưới dạng dữ liệu số và được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao hoặc xác thực thông qua công nghệ số trên môi trường điện tử.

Đồng thời, trong cùng điều luật, “tài sản mã hóa” được xem là một trường hợp cụ thể của tài sản số. Đây là loại tài sản ứng dụng công nghệ mã hóa hoặc tương tự nhằm xác thực trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao. Tuy nhiên, luật cũng quy định rõ rằng tài sản mã hóa không bao gồm: chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định, và các loại tài sản tài chính khác theo luật dân sự, luật tài chính.

Đây là phạm trù rộng lớn, bao trùm những gì chúng ta thường "sở hữu" trong thế giới trực tuyến nhưng trước đây chưa được định danh rõ ràng về mặt pháp lý.

Đây chính là "điểm nóng" thu hút nhiều sự chú ý nhất, nhắm thẳng vào các sản phẩm của công nghệ blockchain.

Nếu hai nhóm trên là những gì "đã biết", thì nhóm này chính là sự chuẩn bị của nhà làm luật cho tương lai.

Việc phân loại này khẳng định một thông điệp rõ ràng: Việt Nam không cấm đoán, mà chọn con đường quản lý. Mỗi loại tài sản sẽ có một "bộ quy tắc" riêng:

Mặc dù “tài sản ảo” được đưa vào phân loại, nhưng vẫn bị loại trừ khỏi khái niệm tài sản số những loại như: chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định và tài sản tài chính khác theo luật dân sự và luật tài chính.

Tuy nhiên, tại điểm a Khoản 2 điều 47 Luật Công nghiệp Công nghệ số năm 2025 cũng quy định rằng tài sản ảo có thể được dùng cho mục đích trao đổi hoặc đầu tư. Điều này cho thấy Nhà nước đang dần mở khung pháp lý để quản lý “vùng màu xám” của tài sản số – vừa đảm bảo bảo vệ quyền lợi, vừa tạo điều kiện phát triển công nghệ.

Với vai trò là bộ phận pháp lý của Công ty TNHH Kế toán AGS, chúng tôi nhận thấy rằng việc hiểu rõ khái niệm và phân loại tài sản số là một bước thiết yếu cho doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khi tham gia vào lĩnh vực công nghệ số và tài sản số. Việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp chủ động ứng dụng tài sản số trong hoạt động của mình.

Nếu bạn hoặc doanh nghiệp cần tư vấn về việc xác định, giao dịch, lưu giữ hoặc đầu tư vào tài sản số, bộ phận pháp chế của AGS luôn sẵn sàng hỗ trợ để đảm bảo an toàn pháp lý – hiệu quả kinh doanh.