Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

Căn cứ vào mục đích điều tiết, thuế được chia thành thuế trực thu và thuế gián thu. Vậy thuế trực thu và thuế gián thu giống và khác nhau ở điểm nào?

I. Điểm giống nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu

Thuế là khoản trích nộp bằng tiền, mang tính bắt buộc, tính quyền lực nhà nước, không bồi hoàn của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng chịu thuế.
Do đây là cách phân loại thuế dựa trên mục đích điều tiết nên đương nhiên thuế trực thu và thuế gián thu sẽ có điểm tương đồng nhất định.
Điển hình một số điểm giống nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu như:

Đều mang tính chất bắt buộc và được đảm bảo thực hiện bằng sự cưỡng chế của Nhà nước;
Đều điều tiết vào thu nhập của cá nhân, tổ chức trong xã hội;
Người nộp thuế đều phải trích một phần tài sản để nộp vào ngân sách Nhà nước…

II. Điểm khác nhau giữ thuế trực thu và thuế gián thu

1. Đối tượng chịu thuế

Thuế trực thu

Thuế gián thu

Đối tượng chịu thuế chính là người nộp thuế.

- Đối tượng chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng.

- Đối tượng nộp thuế là cá nhân, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh.

2. Đặc điểm

Thuế trực thu	Thuế gián thu
Là loại thuế được tính dựa trên thu nhập và tài sản của người nộp thuế.	Là một yếu tố cấu thành lên giá cả của hàng hóa, dịch vụ.

3. Ưu điểm

Thuế trực thu

Thuế gián thu

Được thiết lập dựa trên nguyên tắc “nhiều thu nhập - nhiều thuế” giúp đảm bảo tính công bằng và chia đều nghĩa vụ thuế giữa các cá nhân và doanh nghiệp có thu nhập khác nhau.

- Việc áp dụng mức thuế đồng nhất cho 1 loại sản phẩm hoặc dịch vụ, không làm gia tăng sự phức tạp trong hệ thống quản lý của cơ quan thuế.

- Góp phần tạo nguồn thu lớn, ổn định và thường xuyên cho ngân sách nhà nước, đồng thời hỗ trợ kiểm soát tỷ lệ lạm phát của nền kinh tế và kích thích tăng trưởng kinh tế.

4. Hạn chế

Thuế trực thu

Thuế gián thu

Tạo ra sự phức tạp trong công tác quản lý của cơ quan thuế, vì đây là loại thuế có nguy cơ cao về sự trốn thuế khi người nộp thuế cố gắng khai báo mức thu nhập tối thiểu để giảm mức thuế phải nộp.

- Việc đảm bảo công bằng trong thuế gián thu là rất khó khăn vì người nộp thuế dù có thu nhập thấp hay thu nhập cao đều phải nộp thuế gián thu với tỷ lệ như nhau.

- Thuế gián thu thường được tính vào giá của sản phẩm, điều này gián tiếp điều tiết giá cả của hàng hóa trên thị trường, ảnh hưởng đến người tiêu dùng.